TCTC ky 1 thang 10-2016 - page 40

42
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
Hoạt động đầu tư PPP trong xây dựng
kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ
Kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ nói riêng và
kết cấu hạ tầng giao thông nói chung có vai trò rất trong
phát triển kinh tế - xã hội. Hệ thống đường bộ tốt tạo
ra điều kiện thuận lợi cho hoạt động giao thương hàng
hóa giữa các địa phương trong nước. Hệ thống đường
bộ tốt giúp giảm bớt chi phí vận tải do rút ngắn quãng
đường và chất lượng đường được nâng cao. Ngoài
ra, với hệ thống đường bộ tốt giúp tiết kiệm thời gian
di chuyển của luồng hàng hóa và tiết kiệm thời gian
di chuyển của người tham gia giao thông đường bộ.
Thực tiễn cho thấy, hệ thống đường bộ được nâng cấp
đến địa phương nào thì bộ mặt kinh tế - xã hội của địa
phương đó đã thay đổi hoàn toàn, phát triển vượt bậc
trong thời gian ngắn. Điều này cho thấy, cần đầu tư
nhanh chóng và thích đáng để phát triển kết cấu hạ
tầng giao thông đường bộ.
Nhận thức được vai trò quan trọng trên, Nhà nước
tríchmột phần ngân sách để đầu tư vào kết cấu hạ tầng
giao thông đường bộ. Tuy nhiên, NSNN sẽ khó có thể
đáp ứng được nhu cầu đầu tư cho lĩnh vực này để phát
triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ không thể
chỉ trông chờ nguồn đầu tư từ ngân sách nhà nước, cần
huy động vốn đầu tư từ khu vực tư nhân. Tuy nhiên,
nguyên tắc đầu tư của khu vực tư nhân là phải thu
hồi vốn và đảm bảo có lãi. Tức là, nếu để khu vực tư
nhân đầu tư thì sau khi đầu tư khu vực tư nhân phải
được thu phí hoặc thu tiền cho thuê… Mô hình đối
tác công tư ra đời chính là chìa khóa cho bài toán này.
Đối tác công tư không chỉ dưới hình thức BOT mà còn
có các hình thức khác như BTO (xây dựng - chuyển
giao - kinh doanh), BT (xây dựng - chuyển giao), BLT
(xây dựng - chuyển giao - kinh doanh), BTL (xây dựng
- thuê dịch vụ - chuyển giao)… Dù dưới bất kỳ hình
thức nào thì khi thực hiện đầu tư vào kết cấu hạ tầng
giao thông đường bộ cũng đòi hỏi người sử dụng
đường bộ phải trả phí. Điều này có thể dẫn đến phát
sinh câu hỏi: Người dân đã nộp thuế cho Nhà nước để
được sử dụng các hàng hóa, dịch vụ công cộng, vậy tại
sao vẫn phải trả tiền khi sử dụng đường bộ? Câu trả
lời cho câu hỏi này là mô hình PPP giúp đảm bảo công
bằng trong cung cấp và sử dụng các hàng hóa, dịch vụ
công cộng không thuần túy. Cụ thể là:
(i) Nếu như chỉ đầu tư xây dựng đường bộ bằng
nguồn tiền NSNN thì không đáp ứng yêu cầu phát
triển kinh tế - xã hội và như vậy không tạo điều kiện
cho sự tăng trưởng kinh tế chung của toàn xã hội;
(ii) PPP cho phép huy động nguồn lực lớn từ khu
vực tư nhân đầu tư vào lĩnh vực có lợi chung cho phát
triển kinh tế - xã hội;
(iii) Việc thu phí đường bộ khi thực hiện đầu tư PPP
đảmbảo sự công bằng theo nguyên tắc ai hưởng lợi ích
người đó trả tiền và hưởng nhiều thì trả nhiều, hưởng
ít thì trả ít. Với giả định, Nhà nước tăng thuế để có thể
đầu tư cho kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ như
thực hiện mô hình PPP thì Nhà nước phải tăng thuế và
điều này dẫn đến những đối tượng ít sử dụng đường
bộ vẫn phải nộp thuế nhiều.
Thực tiễn các nước cho thấy, mô hình đối tác công
tư trong xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông đường
bộ nói riêng và trong đầu tư xây dựng các kết cấu hạ
tầng khác đã phát triển mạnh mẽ nhiều năm qua và có
tác động thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Như vậy,
có thể thấy, chủ trương mở rộng mô hình đối tác công
HỢP TÁC CÔNGTƯTRONG XÂY DỰNGHẠ TẦNG
GIAOTHÔNGĐƯỜNGBỘ - LÝ LUẬNVÀ THỰC TIỄN
PGS., TS. NGUYỄN TRỌNG CƠ, PGS.,TS. LÊ XUÂN TRƯỜNG -
Học viện Tài chính
Trong thời gian gần đây, có rất nhiều vấn đề mà dư luận quan tâm liên quan đến việc thu phí của
các dự án xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT) trong lĩnh vực đường bộ. Nhiều vấn đề đặt
ra cần có câu trả lời thỏa đáng cả về lý luận và thực tiễn như: Có cần thiết và có nên phát triển hệ
thống kết cấu hạ tầng đường bộ theo hình thức BOT? Mức thu phí bao nhiêu là hợp lý? Thời gian
thu phí? Chất lượng công trình được kiểm soát như thế nào?... Thực chất đây không chỉ là vấn đề
về BOT trong lĩnh vực giao thông đường bộ mà là vấn đề về hình thức đầu tư đối tác công tư (PPP)
trong lĩnh vực xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ.
Từ khoá: Hợp tác công tư, giao thông đường bộ, kết cấu hạ tầng, chất lượng công trình.
1...,30,31,32,33,34,35,36,37,38,39 41,42,43,44,45,46,47,48,49,50,...90
Powered by FlippingBook