TCTC ky 1 thang 11-2016 - page 49

TÀI CHÍNH -
Tháng 11/2016
51
Những hành vi tránh thuế chủ yếu
Thứ nhất,
tự khai báo là tài sản duy nhất.
Điều 4 Luật Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) quy
định: Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, quyền sử
dụng đất ở và tài sản gắn liền với đất ở của cá nhân
trong trường hợp cá nhân chỉ có một nhà ở, đất
ở duy nhất thì được miễn thuế; đồng thời, người
chuyển nhượng bất động sản (BĐS) tự khai và chịu
trách nhiệm về tính trung thực về kê khai của mình.
Tuy nhiên, đây chính là kẽ hở để không ít người có
nhiều nhà ở, đất ở khi chuyển nhượng sẵn sàng kê
khai là tài sản duy nhất để không phải nộp thuế.
Thực tế này đang diễn ra khá phổ biến, gây thất
thu lớn cho ngân sách, vì trong bối cảnh hệ thống
thông tin quản lý cá nhân của cơ quan quản lý nhà
nước chưa thể kết nối mạng thông tin thống nhất
trên phạm vi toàn quốc, do đó không thể quản lý
được việc sở hữu BĐS chi tiết đến từng cá nhân trên
nhiều địa bàn khác nhau. Thậm chí, người sở hữu
nhà ở, đất ở trong cùng một địa bàn nhưng khi kê
khai thì người sở hữu nhà hoàn toàn có thể khai
theo địa chỉ ghi trên giấy chứng nhận quyền sở hữu
nhà ở, quyền sử dụng đất gửi ở cơ quan thuế. Trong
khi đó, cơ sở dữ liệu tại các quận huyện, địa phương
lại quản lý theo địa chỉ cấp đổi mới, do vậy, lại một
lần nữa, cơ quan thuế cần đến văn bản tự cam kết
của người kê khai chứ chưa có thông tin chuẩn xác
để đối chiếu.
Thứ hai,
chuyển nhượng/cho tặng qua trung gian.
Khoản 1 Điều 4 Luật Thuế TNCN 2007 quy định:
“Thu nhập từ chuyển nhượng BĐS giữa vợ với
chồng, cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi
với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha
vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội;
ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh chị em ruột
với nhau” thì được miễn thuế TNCN. Lợi dụng quy
định này, nhiều trường hợp đã sử dụng mối quan
hệ bắc cầu để trốn thuế. Ví dụ, với trường hợp hai
anh em cọc chèo chuyển nhượng BĐS cho nhau,
theo quy định tại Khoản 1, Điều 4, Luật nêu trên thì
đây là đối tượng phải nộp thuế. Tuy nhiên, để lách
luật, người rể thứ nhất làm thủ tục chuyển nhượng
cho bố vợ, sau đó bố vợ lại chuyển nhượng tiếp cho
người rể thứ hai. Cả hai lần chuyển nhượng này đều
thuộc đối tượng được miễn thuế. Bằng cách này,
người bán nhà đã tránh phải nộp thuế.
Hay như tại Khoản 4 Điều 4 Luật Thuế TNCN
2007 (sửa đổi, bổ sung năm 2012) quy định thu nhập
từ nhận thừa kế, quà tặng là BĐS giữa vợ với chồng;
cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con
nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ
vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại,
bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau
là thu nhập miễn thuế. Vậy nếu căn nhà đứng tên vợ
chồng anh trai, nay anh ruột và chị dâu tặng nhà cho
em trai thì người em trai vẫn phải nộp thuế TNCN
khoản “quà tặng” do giao dịch cho tặng giữa chị dâu
với em chồng không được miễn thuế. Trường hợp
này, người vợ có thể làm thủ tục tặng phần sở hữu
của mình cho chồng, sau đó người anh trai làm thủ
tục tặng nhà cho em trai. Hoặc vợ chồng người anh
làm thủ tục tặng nhà cho bố mẹ, sau đó bố mẹ làm
thủ tục tặng nhà đó lại cho người em trai.
Thứ ba,
lợi dụng sự thông thoáng của hệ thống
văn bản pháp luật.
Một ví dụ điển hình trong việc lợi dụng quy định
của hệ thống văn bản pháp luật là vụ việc tránh thuế
TNCN khi bán nhà cho Công ty cổ phần Sữa Việt
CHỐNGTHẤT THUTHUẾ THUNHẬP CÁNHÂN
TỪHOẠT ĐỘNG CHUYỂNNHƯỢNGBẤT ĐỘNG SẢN
ThS. VŨ THỊ BÍCH QUỲNH
- Trường Cán bộ quản lý Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 2
Hiện nay, việc thu thuế thu nhập cá nhân được thực hiện chủ yếu thông qua nguồn thu nhập chính
thức của cá nhân như tiền lương, thù lao, hoa hồng…Trong khi đó, những khoản thu nhập từ việc
chuyển nhượng chứng khoán, bất động sản hoặc hàng ngàn khoản thu nhập khác thường không
được kê khai thuế đầy đủ. Trên thực tế, không ít trường hợp đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật để trốn
thuế, gây thất thu cho ngân sách nhà nước. Bài viết đề cập đến các hành vi tránh thuế thu nhập
cá nhân phổ biến khi thực hiện chuyển nhượng bất động sản, qua đó đề xuất các giải pháp nhằm
chống thất thu thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động này.
Từ khóa: Thuế thu nhập cá nhân, quản lý thuế thu nhập cá nhân, bất động sản
1...,39,40,41,42,43,44,45,46,47,48 50,51,52,53,54,55,56,57,58,59,...82
Powered by FlippingBook