16
QUẢN LÝ, SỬ DỤNG NGUỒN LỰC TÀI CHÍNH TẠI ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP
Yêu cầu đặt ra và lộ trình đề xuất thực hiện
Trong bối cảnh cải cách hành chính, tinh giản
biên chế hiện nay, xuất phát từ nhiệm vụ của công
tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ là độc lập với nhiệm
vụ của bộ phận được giao quản lý, sử dụng ngân
sách, TSNN… việc quy định, hướng dẫn mô hình
tổ chức bộ máy làm công tác kiểm tra, kiểm toán
nội bộ về quản lý, sử dụng ngân sách, TSNN tại các
cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp cần đảm bảo
một số nguyên tắc cơ bản sau:
Thứ nhất,
đảm bảo phù hợp với Tuyên bố Lima về
hướng dẫn các nguyên tắc kiểm toán: Mô hình tổ chức
bộ máy kiểm toán nội bộ phải đảm bảo trực thuộc thủ
trưởng của bộ, ngành và phải độc lập về chức năng
và tổ chức. Theo đó, mô hình tổ chức bộ máy phải
đảm bảo thực hiện đúng nguyên tắc tập trung, thống
nhất, do thủ trưởng cơ quan trực tiếp chỉ đạo và phục
vụ có hiệu quả nhiệm vụ chuyên môn của cơ quan;
đồng thời, đảm bảo tính độc lập tương đối của công
tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ trong phạm vi tổ chức
thông qua độc lập với nhiệmvụ quản lý, sử dụng ngân
sách, TSNN của cơ quan, có quyền truy cập không
giới hạn các thông tin trong nội bộ cơ quan để phục
vụ công tác, độc lập trao đổi chuyên môn nghiệp vụ
với các cơ quan thanh tra, kiểm toán của Nhà nước.
Thứ hai,
đảmbảo phù hợp với chức năng, nhiệmvụ
của các cơ quan thanh tra, kiểm tra, giám sát của Nhà
nước và tận dụng được nhiệm vụ, trình độ nghiệp
vụ của các công ty kiểm toán độc lập trong điều kiện
nước ta hiện nay (xem Sơ đồ).
Theo sơ đồ này, đối với các cơ quan thanh tra,
kiểm tra, giám sát của Nhà nước, phải tránh chồng
chéo về nội dung, phạm vi, đối tượng được thanh
tra, kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng của
Nhà nước với công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ; đối
với các công ty kiểm toán độc lập, trong trường hợp
không thực hiện được công tác kiểm tra, kiểm toán
nội bộ, cần phải thuê dịch vụ công ty kiểm toán độc
lập thực hiện kiểm toán việc quản lý, sử dụng ngân
sách, TSNN tại các cơ quan hành chính, đơn vị sự
nghiệp công lập.
Thứ ba,
đảm bảo phù hợp với mô hình tổ chức bộ
máy các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công
lập hiện nay.
Thứ tư,
đảm bảo đáp ứng yêu cầu cải cách hành
chính và thực hiện tinh giản biên chế theo Nghị định
108/2014/NĐ-CP ngày 20/11/2014 của Chính phủ,
thông qua việc các cơ quan hành chính, đơn vị sự
nghiệp công lập phải chủ động cân đối sắp xếp cán bộ
trong phạm vi số biên chế được giao để đảm bảo mục
tiêu thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ được giao
và bộ máy hoạt động hiệu quả hơn.
Để có những bước đi phù hợp, từng bước hướng
tới chế tài bắt buộc, nên có lộ trình như sau:
Một là,
trước mắt nên khuyến khích các cơ quan
hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập tổ chức bộ máy
làm công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ theo hướng
đối với các cơ quan có tổ chức bộ máy hành chính từ
Trung ương đến cấp huyện trong phạm vi toàn quốc
nên thành lập ở cấp Trung ương một bộ máy làm công
tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ độc lập với bộ máy làm
công tác quản lý, sử dụng ngân sách, TSNN. Còn đối
với các cơ quan hành chính, sự nghiệp công lập không
có bộ máy hành chính theo ngành dọc chỉ giao một,
một vài cán bộ chuyên trách công tác kiểm tra, kiểm
toán nội bộ hoặc thực hiện thuê các công ty kiểm toán
độc lập thực hiện kiểm toán hàng năm về công tác
quản lý, sử dụng ngân sách, TSNN của cơ quan.
Hai là,
sau 2 năm cần triển khai tổng kết, đánh giá
về việc các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp tổ
chức thực hiện cơ chế khuyến khích xây dựng mô
hình tổ chức bộ máy kiểm tra, kiểm toán nội bộ, để có
đề xuất quy định chế tài về mô hình tổ chức bộ máy
làm công tác kiểm tra, kiểm toán nội bộ về quản lý, sử
dụng ngân sách, TSNN.
Tài liệu tham khảo:
1. Báo cáo số 879/BC-KTNN ngày 16/7/2014 về tổng kết 8 năm thi hành Luật Kiểm
toán Nhà nước;
2. Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước số 09/2008/QH12;
3. Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13;
4. Luật Kế toán số 88/2015/QH13;
5. Nghị định 117/2013/NĐ-CP ngày 07/10/2013 của Chính phủ;
6. Nghị định 16/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 của Chính phủ;
7. Nghị quyết 77/NĐ - CP ngày 24/10/2014 của Chính phủ;
8. Thông tư 16/2011/TT-NHNN ngày 17/8/2011 của Ngân hàng Nhà nước;
9. Quyết định 742/QĐ-BHXH ngày 29/6/2015 của Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội
Việt Nam;
10. Quyết định 791/QĐ-BTC ngày 30/3/2012 của Bộ trưởng Bộ Tài chính.
SƠ ĐỒ MÔ HÌNH CHỨC NĂNG BỘ MÁY KIỂM TRA, KIỂM TOÁN
NỘI BỘ VỀ QUẢN LÝ, SỬ DỤNG NGÂN SÁCH, TÀI SẢN NHÀ NƯỚC
Nguồn: Tổng hợp của tác giả
