42
cũng như hướng dẫn chi tiết trình tự thủ tục, hồ
sơ để tạo thuận lợi cho các công ty đại chúng áp
dụng quy định về nâng tỷ lệ sở hữu của nhà đầu
tư nước ngoài quy định tại Nghị định 60/2015/
NĐ-CP. Cùng với đó, thời gian qua, Bộ Tài chính
cũng đã tích cực phối hợp với Bộ Kế hoạch - Đầu
tư để hướng dẫn các DN niêm yết trong việc thực
hiện nâng tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài.
Mới đây, UBCKNN cũng đã chỉ đạo Trung tâm
Lưu ký Chứng khoán Việt Nam tiến hành rút ngắn
chu kỳ thanh toán từ T+3 xuống còn T+2, triển khai
cấp mã số trực tuyến cho nhà đầu tư nước ngoài
nhằm từng bước áp dụng các thông lệ và chuẩn
mực quốc tế đối với các hoạt động giao dịch, thanh
toán chứng khoán.
Gắn cổ phần hóa và đại chúng hóa với niêm yết/đăng
ký giao dịch trên TTCK được đẩy mạnh
Nghị định 60/2015/NĐ-CP ra đời không chỉ tạo
điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài tham
gia TTCK Việt Nam mà còn giúp thu hẹp thị trường
giao dịch tự do; đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư
và thúc đẩy TTCK có tổ chức phát triển, thông qua
việc thể chế hóa Quyết định 51/2014/QĐ-TTg trong
đó có yêu cầu bắt buộc các DN sau cổ phần hóa phải
niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên thị trường
UpCom theo quy định. Chính sách này đã góp phần
thúc đẩy sự tăng trưởng mạnh về quy mô và thanh
khoản trên thị trường UpCom trong năm 2015.
So với năm 2014, năm 2015 thanh khoản trên thị
trường tăng mạnh, tăng 43% về khối lượng giao
dịch và 125% về giá trị, số DN đăng ký tăng gấp
2 lần (lên 243 DN); giá trị vốn hóa tăng 47%. Điều
này cho thấy ngày càng nhiều DNNN, tổng công ty
lớn thực hiện tốt quy định của Nghị định 60/2015/
NĐ-CP, tạo hiệu ứng tốt cho giai đoạn tiếp theo của
thị trường UpCom và từ đó cung ứng hàng hóa cho
thị trường niêm yết.
TTCK phái sinh có văn bản pháp lý điều chỉnh
hoạt động đầu tiên
Sau nhiều năm nghiên cứu xây dựng, ngày
5/5/2015, Nghị định số 42/2015/NĐ-CP về chứng
khoán phái sinh và TTCK phái sinh đã được Chính
phủ ban hành. Đây là văn bản pháp lý quan trọng
nhằm thiết lập khung pháp lý, thể chế chính sách để
đưa thị trường này vào hoạt động. Trên cơ sở Nghị
định này, UBCKNN đã trình Bộ Tài chính ban hành
thông tư hướng dẫn, đồng thời chỉ đạo Sở Giao dịch
Chứng khoán, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán
triển khai hệ thống cho thị trường này.
Bước đột phá trong chính sách hút vốn ngoại
Điểm nổi bật nhất trong năm 2015 là việc Chính
phủ, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà
nước (UBCKNN) đã nỗ lực triển khai hàng loạt giải
pháp nhằm thu hút sự tham gia của nhà đầu tư
nước ngoài trên TTCK Việt Nam.
Ngày 26/6/2015, Chính phủ ban hành Nghị định
60/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của
Nghị định 58/2012/NĐ-CP ngày 20/07/2012 quy định
chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật
Chứng khoán và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều
của Luật Chứng khoán. Trong đó, đáng chú ý là việc
nâng tỷ lệ sở hữu tại các công ty đại chúng cho nhà
đầu tư nước ngoài tham gia TTCK Việt Nam; cho
phép nhà đầu tư nước ngoài đầu tư không hạn chế
vào trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp
(DN). Đây được xem là một bước đột phá không chỉ
trên TTCK mà cả về chính sách vĩ mô, thể hiện định
hướng lớn và kiên định hội nhập của Đảng, Chính
phủ, đánh giá đúng vai trò của TTCK và tầm quan
trọng của nhà đầu tư nước ngoài khi tham gia thị
trường vốn Việt Nam. Bên cạnh đó, với tỷ lệ sở hữu
DN được nới rộng, việc thoái vốn nhà nước, cổ phần
hóa DNNN sẽ thuận lợi hơn khi dòng vốn ngoại đổ
vào trong nước dồi dào. Động thái này ngay lập tức
nhận được sự ủng hộ và quan tâm của giới đầu tư
quốc tế. Tiếp đó, tháng 7/2015, Bộ Tài chính cũng đã
tổ chức thành công Hội Nghị xúc tiến đầu tư tại Hoa
Kỳ với thông điệp “Việt Nam của tôi – Điểm đến đầu
tư của bạn” nhằm tuyên truyền các chính sách thu
hút nhà đầu tư nước ngoài, quảng bá, nâng cao hình
ảnh của Việt Nam đến cộng đồng đầu tư quốc tế.
Ngay sau đó, Bộ Tài chính đã ban hành Thông
tư số 123/2015/TT-BTC hướng dẫn hoạt động đầu
tư nước ngoài trên TTCK Việt Nam với nhiều nội
dung nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính để
nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận khi thực hiện, rút
ngắn tối đa thời gian đăng ký cho nhà đầu tư;
Năm 2015 trong khi nhiều TTCK sụt giảm mạnh,
TTCK Việt Nam vẫn co xu hương tăng (chi sô VN
- Index tăng 6,1% so vơi cuôi năm 2014). Quy mô
giao dịch bình quân năm 2015 của TTCK Việt
Nam chỉ giảm nhẹ so với năm 2014, đạt 4.964
tỷ đồng; trong đó cổ phiếu, chứng chỉ quỹ là
2.495 tỷ đồng/phiên và trái phiếu
là 2.470 tỷ đồng.
