18
TRIỂN VỌNG KINH TẾ - TÀI CHÍNH VIỆT NAM NĂM 2017
chính với việc ban hành hàng loạt các chỉ thị nhằm
tăng cường thu NSNN (nhất là các khoản nợ đọng
về thuế và tiền sử dụng đất) và quản lý chặt chẽ
chi tiêu là lý do quan trọng giải thích cho những
kết quả của năm tài khóa 2016.
Hai là,
ngay trong bối cảnh khó khăn kinh tế thì
việc tăng cường kiểm tra, giám sát trong quản lý thu
thuế, chống thất thu thuế; tập trung xử lý các khoản
nợ đọng thuế; triển khai các biện pháp cưỡng chế nợ
thuế để thu hồi nợ đọng và hạn chế phát sinh số nợ
thuế mới cần đặc biệt được quan tâm.
Ba là
, cần điều chỉnh việc lập dự toán NSNN
phù hợp với những thay đổi dự kiến của tình hình
kinh tế, nhất là biến động về tăng trưởng GDP,
lạm phát, tình hình giá dầu, hoạt động thương
mại quốc tế. Thực hiện lập dự toán thu – chi
NSNN cần tuân theo nguyên tắc thận trọng để
tránh tình trạng lạc quan quá mức, nhất là trong
bối cảnh tình hình kinh tế khó dự đoán.
Bốn là,
cần tiếp tục thực hiện các biện pháp chủ
động và tích cực trong việc tiết kiệm chi tiêu từ
NSNN, phối hợp các bộ ngành rà soát toàn bộ các
dự án đầu tư để có các biện pháp xử lý, loại bỏ
các dự án đầu tư kém hiệu quả song cũng không
làm chậm chễ trong giải ngân vốn đầu tư… Lập
dự toán chi đầu tư cần có sự phối hợp chặt chẽ
giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và các
bộ, ngành, địa phương để tránh những hạn chế
của năm 2016.
Cơ hội và thách thức
thực hiện dự toán ngân sách 2017
Bối cảnh kinh tế xã hội
2017 là năm đầu triển khai Luật NSNN 2015 và
cũng là năm đầu của thời kỳ ổn định NSNN giai
đoạn 2017-2020. Hàng loạt các văn bản khác về tài
khóa cũng sẽ có hiệu lực như: Luật Phí và lệ phí
và các văn bản hướng dẫn; Luật sửa đổi, bổ sung
một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật
Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Quản lý thuế…
Vì vậy, thực hiện tốt năm tài khóa 2017 sẽ có ý
nghĩa quan trọng trong việc thực hiện các mục
tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của cả giai
đoạn 2016-2020.
Dự báo kinh tế thế giới năm 2017 tiếp tục có
tăng trưởng nhẹ so với năm 2016, song vẫn có
nhiều yếu tố khó lường về địa chính trị và chính
sách kinh tế của các nước lớn. Giá cả các loại hàng
hóa được dự báo sẽ có xu hướng tăng lên, song
giá dầu cũng sẽ khó vượt mức 60 USD/thùng.
Tình hình kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ tiếp
tục đà tăng trưởng của năm 2016. Tuy nhiên, nguy
cơ về ô nhiễm môi trường, thiên tai ngày càng bất
thường sẽ có tác động không nhỏ đến tình hình
kinh tế xã hội trong nước. Trong khi đó, nền tảng
kinh tế vĩ mô vẫn chưa thật vững chắc, hoạt động
của doanh nghiệp còn có nhiều khó khăn, quá trình
tái cơ cấu nền kinh tế chưa thật sự có ảnh hưởng
đến nâng cao chất lượng tăng trưởng.
Cơ hội và thách thức với năm ngân sách 2017
Trong bối cảnh đó, mục tiêu thực hiện NSNN
năm 2017 cần tuân thủ một số yêu cầu: Huy động
tối đa các nguồn lực tài chính của Nhà nước; quản
lý, sử dụng triệt để tiết kiệm, hiệu quả, thúc đẩy
phát triển kinh tế xã hội; Thực hiện các biện pháp
xử lý nợ công an toàn bền vững; đẩy nhanh cải
cách khu vực sự nghiệp công, tinh giản biên chế;
Ưu tiên đảm bảo các chính sách an sinh xã hội,
quốc phòng, an ninh.
Theo dự toán NSNN năm 2017 đã được Quốc
hội phê chuẩn thì số thu ngân sách được dự báo
là 1.212.180 tỷ đồng, số chi là 1.390.480 tỷ đồng và
bội chi (không gồm trả nợ gốc) dự kiến là 178.300
tỷ đồng - tương đương 3,5% GDP. Trong bối cảnh
kinh tế năm 2017, việc thực hiện dự toán này có
cả những cơ hội và thách thức.
Về cơ hội của năm2017 với thu, chi NSNNbao gồm:
Một là,
tăng trưởng kinh tế tiếp tục có nhiều
dấu hiệu tốt và là cơ sở cho việc thực hiện tốt các
nhiệm vụ thu ngân sách.
Hai là,
kế hoạch chi tiêu trung hạn đã được
thông qua sẽ làm cơ sở cho việc xây dựng và thực
hiện tốt các dự án chi tiêu cho đầu tư phát triển.
Những vướng mắc của năm 2016 về chi tiêu cho
đầu tư phát triển sẽ có cơ hội được khai thông.
Ba là,
việc thực hiện các cam kết quốc tế về hội
nhập sẽ mở ra những cơ hội mới cho nền kinh tế
và cho NSNN.
HÌNH 3: CHÊNH LỆCH GDP DANH NGHĨA
GIỮA KẾ HOẠCH VÀ THỰC TẾ
Nguồn: Tính toán từ số liệu Bộ Tài chính và Tổng cục Thống kê, số 2016 là ước tính
