98
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
hưởng của chính sách cổ tức đến hiệu quả hoạt
động của công ty ở Ghana thông qua 3 mô hình sau:
(1) ROAi,t = β0 + β1POLICYi,t + β2PAYi,t +
β3SIZEi,t + β4LEVi,t + β5GROWTHi,t + ε
(2) ROEi,t = β0 + β1POLICYi,t + β2PAYi,t +
β3SIZEi,t + β4LEVi,t + β5GROWTHi,t + ε
(3) Tobin’sqi,t = β0 + β1POLICYi,t + β2PAYi,t +
β3SIZEi,t + β4LEVi,t + β5GROWTHi,t + ε
Dữ liệu được thu thập ở Ghana thời kỳ 1997-
2004, bằng phương pháp thống kê mô tả, hồi quy
tuyến tính thông thường (OLS), tác giả phát hiện
mối quan hệ ngược chiều giữa ROA và tỷ lệ chi
trả cổ tức.
- T. M. Murekefu và O. P. Ouma (2012) nghiên
cứu mối quan hệ giữa chính sách cổ tức và hiệu quả
của công ty niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán
Nairobi ở Kenya trong thời kỳ 2002 - 2010. Nhóm
tác giả sử dụng phương pháp hồi quy OLS để phân
tích mô hình sau:
(4) NPAT(sℎ000) = 24828 + 0.00130Div +
0.00289TotAssets(sℎ000) + 0.0101Rev(sℎ000)
Kết quả nghiên cứu của T. M. Murekefu và O. P.
Ouma (2012) cho rằng, chính sách cổ tức là nhân tố
chính có mối quan hệ mạnh và cùng chiều đến hiệu
quả của công ty.
- RichardNdibanla Onanjiri và Thomas Korankye
(2014) xác định, sự ảnh hưởng của chính sách cổ tức
đến hiệu quả của các công ty trong lĩnh vực sản xuất
trên Sở Giao dịch Chứng khoán Ghana giai đoạn
2004-2011.
Phương pháp nghiên cứu của 02 tác giả trên là
thống kê mô tả, ma trận tương quan và sử dụng
dữ liệu dạng bảng để ước lượng mô hình hồi quy
tuyến tính thông thường, mô hình ảnh hưởng
cố định (FEM) và mô hình ảnh hưởng ngẫu
nhiên (REM). Sau đó, nhóm tác giả sử dụng các
kiểm định như kiểm định F (F-test), kiểm định
Hausman (Hausman-test)… để lựa chọn mô hình
phù hợp.
(5) ROAi,t = βo + β1DPOUTi,t + β2SIZEi,t +
β3LEVi,t + β4SGRTHi,t + εi,t
Kết quả của Richard Ndibanla Onanjiri và
Thomas Korankye (2014) cho thấy, sự tác động
ngược chiều của việc chi trả cổ tức lên hiệu quả của
các công ty trong lĩnh vực sản xuất niêm yết trên
Sở Giao dịch Chứng khoán Ghana. Các biến kiểm
soát như quy mô (SIZE) và đòn bẩy tài chính (LEVE)
ảnh hưởng ngược chiều đối với hiệu quả của công
ty trong khi sự tăng trưởng doanh thu (SGRTH) có
mối quan hệ cùng chiều.
Qua lược khảo các nghiên cứu thực nghiệm trước
đây, điều kiện kinh doanh của các DN bất động sản
Việt Nam với quy mô tài trợ vốn cao trong nhiều dự
án, nhóm nghiên cứu chọn mô hình:
(*) ROAi,t = βo + β1DPOUTi,t + β2SIZEi,t +
β3LEVi,t + β4SGRTHi,t + εi,t
(*) ROEi,t = βo + β1DPOUTi,t + β2SIZEi,t +
β3LEVi,t + β4SGRTHi,t + εi,t
Trong đó:
ROAi,t: Thu nhập trước lãi và thuế chia giá trị sổ
sách của tổng tài sản của công ty i thời kỳ t.
ROEi,t: Thu nhập trước lãi và thuế chia vốn chủ
sở hữu của công ty i thời kỳ t.
DPOUTi,t: Là tỷ suất cổ tức được tính bằng cách
lấy cổ tức bằng tiền trên một cổ phần chia giá cổ
phiếu cuối năm của công ty i thời kỳ t.
LEVt,t: Tỷ số tổng nợ chia tổng tài sản của công
ty i thời kỳ t.
SIZEi,t: Logarit tự nhiên của tổng tài sản của
công ty i thời kỳ.
SGRTHi,t: Sự tăng trưởng doanh thu của công ty
i thời kỳ t (được tính bằng cách lấy doanh thu năm
t trừ doanh thu năm t-1 sau đó chia cho doanh thu
năm t-1).
Dữ liệu nghiên cứu:
Các số liệu được lấy trong báo cáo kết quả hoạt
động kinh doanh, bảng cân đối kế toán, số liệu về
cổ tức được lấy từ nghị quyết đại hội đồng cổ đông
của công ty bất động sản qua các năm để phân tích.
Tính các biến ROA, ROE, DPOUT, LEV, SIZE từ dữ
liệu năm 2012-2016, riêng biến SGRTH được tính từ
dữ liệu năm 2011-2016.
Kết quả nghiên cứu
Tỷ suất cổ tức là tỷ lệ cổ tức tiền mặt so với thị
giá cổ phiếu, tỷ suất cổ tức có xu hướng tăng qua
các năm nhưng tăng không nhiều. Trước áp lực
cạnh tranh ngày một gay gắt trong thị trường bất
động sản, các DN Việt Nam cụ thể là các công ty
cổ phần, công ty niêm yết để có thể tồn tại và phát
triển cần phải gia tăng đầu tư, mở rộng quy mô
hoạt động, tranh giành thị phần trước các đối thủ
nên cần nhiều vốn.
Đòn bẩy tài chính của công ty có xu hướng
Chính sách cổ tức tác động cùng chiều đến hiệu
quả hoạt động khi tỷ suất lợi nhuận trên tài sản
là biến đại diện còn khi tỷ suất lợi nhuận trên
vốn chủ sở hữu là biến đại diện cho hiệu quả
hoạt động thì chính sách cổ tức tác động ngược
chiều đến hiệu quả hoạt động.
