TÀI CHÍNH -
Tháng 9/2016
7
tiên Chính phủ xây dựng một kế hoạch cụ thể thúc
đẩy môi trường đầu tư kinh doanh, đặc biệt là
khuyến khích khởi nghiệp một cách quy mô.
Những kết quả đạt được
Khung pháp luật về kinh doanh dần được hoàn
thiện và là cơ sở cho nhiều cơ sở kinh doanh mới
ra đời, trong đó có các DN khởi nghiệp. Luật DN
ra đời năm 1999 và có hiệu lực từ năm 2000, thay
thế cho các quy định của Luật Công ty, Luật DN tư
nhân 1990 đã tạo bước khởi đầu cho làn sóng đầu
tư vào kinh doanh của khu vực tư nhân với việc
gỡ bỏ nhiều rào cản mà các DN gặp phải. Tính đến
cuối năm 1999, cả nước có khoảng 35.000 DN. Sau
khi Luật DN ra đời 1999, số lượng DN đăng ký mới
đã tăng lên nhanh chóng thể hiện (Hình 1).
Với những chính sách cải thiện môi trường
kinh doanh nói chung và xây dựng hệ sinh thái
khởi nghiệp nói riêng, Việt Nam đã có những bước
đi đầu tiên để hướng tới hình ảnh một “Quốc gia
khởi nghiệp”. Lần đầu tiên Chỉ số khởi nghiệp Việt
Nam được thực hiện vào năm 2014, với 9 yếu tố cơ
bản ảnh hưởng đến hệ sinh thái khởi nghiệp, gồm:
(1) Chính sách, quy định của Chính phủ; (2) Văn
hóa và chuẩn mực xã hội; (3) Giáo dục; (4) Cơ sở hạ
tầng; (5) Thị trường; (6) Tài chính cho kinh doanh;
(7) Chuyển giao công nghệ; (8) Dịch vụ h trợ kinh
doanh; (9) Chương trình h trợ của Chính phủ.
Các DN khởi nghiệp sáng tạo có đặc trưng là
gắn với công nghệ, sở hữu trí tuệ, mà công nghệ
với trí tuệ luôn phát triển, thay đổi với tốc độ rất
nhanh. Hệ sinh thái cho khởi nghiệp sáng tạo phát
triển khá mạnh trong 2 năm qua. Nhiều tổ chức
h trợ, cơ sở hạ tầng cho khởi nghiệp được thành
lập (Đề án Vietnam Silicon Valley, Vườn ươm Đà
Nẵng, Topica, Toong, Dreamplex, Up, Hatch…);
Các nhà đầu tư khởi nghiệp trong và ngoài nước
(FPT Ventures, CyberAgent, Golden Gate Ventures,
500 Startups, Unitus Impact, 1337 Ventures…); Các
tác nhân để môi trường kinh doanh Việt Nam trở
nên sôi động hơn, tạo ra sức hấp dẫn và lực kéo đối
với hoạt động khởi sự, đặc biệt là đối với DN thuộc
khu vực tư nhân trong nước.
Hệ sinh thái khởi nghiệp đang dần được hình
thành và hướng tới mục tiêu quốc gia khởi nghiệp
với khởi nghiệp sáng tạo là trung tâm. Ngày
18/5/2016, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề
án “H trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng
tạo quốc gia đến năm 2025”. Đề án gồm có những
nội dung chính sau:
1) Xây dựng Cổng thông tin hệ sinh thái khởi
nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia;
2) Xây dựng các khu tập trung dịch vụ h trợ khởi
nghiệp đổi mới sáng tạo tại các bộ, ngành, địa phương;
3) Tổ chức sự kiện Ngày hội khởi nghiệp công
nghệ quốc gia với quy mô quốc tế và các sự kiện khởi
nghiệp quy mô địa phương, liên kết viện trường;
4) Tiếp tục triển khai Đề án Thương mại hoá công
nghệ theo mô hình thung lũng Silicon tại Việt Nam;
5) Phát triển hoạt động đào tạo, nâng cao năng
lực và dịch vụ cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo
thông qua các cơ sở giáo dục đào tạo, tổ chức cung
cấp dịch vụ;
6) Phát triển cơ sở vật chất – kỹ thuật phục vụ
hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại các cơ
sở ươm tạo, tổ chức thúc đẩy kinh doanh, tổ chức
cung cấp thiết bị dùng chung;
7) H trợ một phần kinh phí xây dựng chương
trình truyền thông trên đài truyền hình Việt Nam
và các phương tiện thông tin đại chúng trong nước
và nước ngoài về hoạt động khởi nghiệp;
8) Kết nối các mạng lưới khởi nghiệp, h trợ khởi
nghiệp, đầu tư mạo hiểm của Việt Nam với khu vực
và thế giới thông qua các đoàn vào, đoàn ra;
9) Giới thiệu đối tác, nhà đầu tư, h trợ thủ tục
xuất nhập cảnh, thủ tục mở văn phòng đại diện cho
tổ chức h trợ khởi nghiệp, nhà đầu tư, DN khởi
nghiệp trong nước thông qua các đại diện khoa
học và công nghệ, đại diện thương mại Việt Nam
ở nước ngoài;
10) Khuyến khích sử dụng các quỹ phát triển khoa
học và công nghệ của các bộ, ngành, địa phương, DN
để tài trợ, h trợ một phần kinh phí nghiên cứu, thử
nghiệm công nghệ, thử nghiệm thị trường, cho vay
với lãi suất thấp hoặc không lấy lãi, góp vốn đầu tư
vào DN khởi nghiệp đổi mới sáng tạo;
11) Nghiên cứu, đề xuất ban hành mới, sửa đổi,
bổ sung các văn bản pháp luật cần thiết để thúc
đẩy môi trường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Đề án “Quốc gia khởi nghiệp, DN khởi nghiệp”
đang được Chính phủ triển khai. Đây là lần đầu
HÌNH1: SỐDOANHNGHIỆPTHÀNH LẬPMỚI GIAI ĐOẠN2000- 2015
Nguồn: Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư)
