32
KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN
của các nhà quản trị như chi phí nghiên cứu khoa
học, chi phí đào tạo nhân viên…
Hoàn thiện công tác lập dự toán chi phí
Xuất phát từ đặc điểm và nghiên cứu thực trạng,
công tác xây dựng dự toán trong các công ty sản
xuất xi măng thuộc VICEM cần chú trọng các nội
dung sau:
- Xây dựng các dự toán tĩnh: Để kiểm soát tốt
chi phí sản xuất tại các công đoạn sản xuất chính
và các hoạt động sản xuất phụ trợ, là căn cứ để so
sánh với chi phí thực hiện, các công ty nên tiến
hành xây dựng riêng biệt các dự toán chi phí sản
xuất lập chi tiết cho từng công đoạn sản xuất chính
và hoạt động sản xuất phụ trợ, lập theo cách ứng
xử chi phí. Với công đoạn sản xuất chính các dự
toán chi phí sản xuất cần được lập chi tiết cho từng
công đoạn. Công đoạn nào có sản phẩm đầu ra đều
tiến hành lập dự toán để kiểm soát chi phí bao gồm:
Khai thác, chuẩn bị nguyên liệu thô, nghiền liệu,
clinker, nghiền xi măng, đóng bao riêng với công
đoạn nghiền xi măng lập chung cho công đoạn và
chi tiết cho từng sản phẩm xi măng sản xuất.
- Các dự toán bao gồm: Dự toán chi phí nguyên
vật liệu trực tiếp được lập trên cơ sở định mức về
lượng và giá nguyên vật liệu từng công đoạn; dự
toán chi phí nhân công trực tiếp dựa trên cơ sở số
lượng sản phẩm sản xuất dự kiến của công đoạn,
định mức lượng thời gian lao động trực tiếp cho
một đơn vị sản phẩm của công đoạn và định mức
đơn giá giờ công lao động trực tiếp cho một đơn vị
sản phẩm của công đoạn; dự toán chi phí sản xuất
chung chi tiết cho từng công đoạn theo cách ứng
xử của chi phí trong đó định phí sản xuất chung
về cơ bản thực tế không thay đổi nhiều so với kế
hoạch lên có thể dựa vào định phí kỳ trước của
công đoạn để ước tính cho kỳ này, biến phí sản
xuất chung ước tính theo công đoạn lập trên cơ sở
thời gian lao động trực tiếp của từng công đoạn và
đơn giá biến phí sản xuất chung. Tại các công đoạn
sản xuất chính cần phải chỉ rõ chi phí của các hoạt
động sản xuất phụ trợ phân bổ để đo lường khách
quan mức độ sử dụng các dịch vụ hỗ trợ ở cả hai
công đoạn chính và phụ trợ. Điều này giúp các nhà
quản trị tại các công đoạn sản xuất chính thấy được
mức độ hỗ trợ của các hoạt động phụ trợ trong kết
quả thực hiện của bộ phận mình.
Với các hoạt động sản xuất phụ trợ, dự toán
chi phí cũng được lập theo cách ứng xử của chi
phí, biến phí phân bổ về các công đoạn chính
dựa trên mức độ hoạt động theo kế hoạch của
từng công đoạn chính và đơn giá biến phí bộ
- Về báo cáo KTQT: Các báo cáo KTQT phần lớn
mang tính chất chi tiết của báo cáo tài chính bao
gồm: Báo cáo giá thành sản xuất, báo cáo chi tiết
chi phí bán hàng, báo cáo chi tiết chi phí quản lý
DN, báo cáo giá thành toàn bộ chi tiết cho từng sản
phẩm, lập theo khoản mục chi tiết yếu tố chi phí,
một số ít công ty lập theo biến phí, định phí.
Về phân tích so sánh các thông tin chi phí
Các công ty đều thực hiện phân tích các thông
tin thực hiện so với dự toán trong đó chú trọng
phân tích sự biến động về chi phí sản xuất kinh
doanh. Tuy nhiên, khi phân tích biến động về chi
phí sản xuất kinh doanh đều xem xét, phân tích
biến động về các yếu tố thuộc các khoản mục chi
phí sản xuất, chi phí bán hàng và chi phí quản lý
DN chi tiết cho từng sản phẩm sản xuất và tiêu
thụ thể hiện trên các báo cáo KTQT, chưa thực hiện
phân tích chi phí theo biến phí và định phí.
Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí trong
các công ty sản xuất xi măng thuộc VICEM
Hoàn thiện nhận diện và phân loại chi phí
Để thực hiện tốt công tác lập kế hoạch, kiểm
soát và điều tiết chi phí, lập các báo cáo theo mức
độ hoạt động, đảm bảo chính xác khi xác định điểm
hòa vốn, việc phân loại chi phí theo cách ứng xử
cần phải căn cứ vào bản chất chi phí, sự thay đổi,
biến động của chi phí với mức độ hoạt động chia
ra: Chi phí biến đổi bao gồm, biến phí tỷ lệ biến đổi
tỷ lệ thuận với số lượng sản xuất, tiêu thụ như chi
phí nguyên vật liệu trực tiếp, lương nhân công trực
tiếp tính theo sản phẩm sản xuất, lương nhân viên
bán hàng tính theo doanh thu tiêu thụ… biến phí
cấp bậc thay đổi khi mức độ hoạt động đạt đến một
giới hạn nhất định như chi phí điện năng tiêu thụ;
Chi phí cố định bao gồm định phí bắt buộc không
thể cắt giảm trong một thời gian ngắn, tồn tại ngay
khi không có các hoạt động của công ty như chi phí
khấu hao tài sản cố định, lương chức danh… định
phí bộ phận gắn liền với các quyết định hàng năm
Để kiểm soát tốt chi phí sản xuất tại các công
đoạn sản xuất chính và các hoạt động sản xuất
phụ trợ, là căn cứ để so sánh với chi phí thực
hiện, các công ty nên tiến hành xây dựng riêng
biệt các dự toán chi phí sản xuất lập chi tiết cho
từng công đoạn sản xuất chính và hoạt động
sản xuất phụ trợ, lập theo cách ứng xử chi phí.
