TÀI CHÍNH -
Tháng 2/2017
5
Mô hình ngân hàng số hoạt động dựa trên nền
tảng công nghệ thông qua các thiết bị số kết nối
với các phần mềm máy tính qua môi trường mạng
Internet trên thực tế đã, đang và sẽ làm thay đổi
toàn bộ cấu trúc hệ thống của ngân hàng và cung
cấp nhiều dịch vụ hiện đại của hệ thống ngân hàng.
Những sản phẩm dịch vụ tài chính mới như M-POS,
internet banking, mobile banking, công nghệ thẻ
chip, ví điện tử… ngày càng phát triển mạnh tạo
thuận lợi cho người dân trong việc sử dụng dịch vụ
ngân hàng hiện đại và tiết kiệm chi phí giao dịch.
CMCN 4.0 sẽ tiếp tục làm thay đổi hoàn toàn
kênh phân phối và các sản phẩm dịch vụ ngân hàng
truyền thống. Trong khoảng 10 năm trở lại đây, sự
xuất hiện của điện thoại thông minh đã thay đổi
hoàn toàn cách con người giao tiếp và tương tác,
kéo theo sự thay đổi trong kênh phân phối, mạng
lưới bán hàng và cách thiết kế sản phẩm dịch vụ
của các ngân hàng. Kênh bán hàng qua internet,
mobilebanking, tablet banking, mạng xã hội, phát
triển ngân hàng số và giao dịch không giấy tờ sẽ là
xu thế phát triển mạnh.
Mạng máy tính đã kết nối các thị trường tài
chính trên toàn cầu thành một thị trường thống
nhất và hoạt động liên tục, khắc phục được trở ngại
về không gian và thời gian, tiết giảm chi phí, tạo
điều kiện cho các giao dịch ngân hàng quốc tế được
tiến hành thuận lợi, nhanh chóng. Với hạ tầng viễn
thông ngày càng phát triển, công việc chăm sóc
khách hàng tại các ngân hàng theo phương thức từ
xa qua video-call trở nên dễ dàng, thuận tiện. Trong
tương lai không xa, công nghệ thực tế ảo và hình
ảnh ba chiều sẽ có thể thay thế hoàn toàn cách giao
tiếp của con người.
Khoa học phân tích và quản lý dữ liệu trong lĩnh
vực ngân hàng ngày càng có nhiều thuận lợi, nhờ
việc xây dựng được những trung tâm dữ liệu lớn.
Việc thu thập, phân tích và xử lý dữ liệu lớn sẽ tạo
ra những tri thức mới, hỗ trợ việc đưa ra quyết định
phù hợp và nhanh hơn, giảm được chi phí và tạo lợi
thế cạnh tranh.
Tuy nhiên, những tiến bộ về kỹ thuật công nghệ
cũng gây ra nhiều khó khăn cho việc quản lý và
giám sát hoạt động tiền tệ - ngân hàng. An ninh
mạng trở nên vô cùng quan trọng trong hoạt động
ngân hàng, do sự phát triển của hạ tầng viễn thông
đặt ra những thách thức mới về bảo mật. Với sự
phát triển ngày càng tinh vi của công nghệ số và xu
hướng chuyển dần sang điện toán đám mây, những
lỗ hổng bảo mật cũng vì thế mà tăng theo, kéo theo
những lo ngại ngày càng nghiêm trọng về rủi ro tấn
công tin tặc. Theo đó, cơ chế kiểm soát rủi ro dựa
trên các phương pháp tryền thống, cơ chế giám sát
ngân hàng ở mỗi nước có thể không còn phù hợp.
Thị trường lao động trong lĩnh vực ngân hàng
cũng sẽ có sự thay đổi, do việc ứng dụng những
thành tựu của cuộc cách mạng này nên các ngân
hàng giảm bớt số lượng nhân viên. Mặc dù vậy,
nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ gia
tăng (giỏi cả về chuyên môn nghiệp vụ ngân hàng
và công nghệ thông tin). Hơn nữa, việc cạnh tranh
thông qua mở rộng mạng lưới các chi nhánh ngân
hàng sẽ dần chấm dứt, do chi phí hoạt động cao,
thay vào đó là công nghệ ngân hàng hiện đại.
Những kỳ vọng của khách hàng, năng lực công
nghệ, yêu cầu điều chỉnh, nhân khẩu học và khoa
học kinh tế đang trở thành yêu cầu của sự thay đổi.
Khách hàng thế hệ Y (Gen Y) - nhóm khách hàng
trẻ sinh ra trong giai đoạn cuối 1980 - đầu 2000,
chiếm hơn 25% tổng dân số toàn cầu và sẽ là động
lực chính của tăng trưởng kinh tế toàn cầu từ tiêu
dùng, dịch vụ tài chính, tiết kiệm, đầu tư... Gen Y sẽ
trở thành phân khúc khách hàng quan trọng trong
việc tìm kiếm lợi nhuận của ngân hàng trong giai
đoạn mà CMCN 4.0 phát triển mạnh mẽ sắp tới.
Sự phát triển của đồng tiền điện tử không do các
ngân hàng trung ương phát hành (với 3 loại nổi tiếng
nhất là Bitcoin, Onecoin, Lifecoin) sẽ gây ảnh hưởng
việc điều hành chính sách tiền tệ (CSTT). Ngân hàng
Trung ương châu Âu (ECB) cho rằng, mức độ hiệu
quả của các công cụ CSTT có thể bị ảnh hưởng bởi
sự chấp nhận rộng rãi tiền điện tử. Sự xuất hiện của
đồng tiền này có thể tác động xấu tới các chỉ số tiền
tệ trong mục tiêu ổn định giá cả.
Theo báo cáo nghiên cứu đưa ra vào tháng 2/2016
của PwC (một trong bốn công ty kiểm toán hàng
đầu thế giới hiện nay), đến năm 2020-2025, ngân
hàng truyền thống (kinh doanh chủ yếu dựa vào
hoạt động huy động vốn và cho vay) có thể dần biến
mất và quy mô của khu vực ngân hàng theo đó sẽ
thu hẹp đáng kể.
CMCN 4.0 tạo điều kiện cho các doanh nghiệp
công nghệ tài chính - FinTech ngày càng phát triển,
tạo ra sự cạnh tranh lớn trong lĩnh vực ngân hàng
và làm thay đổi mạnh mẽ ngành dịch vụ tài chính.
Khảo sát của PwC cho thấy, ngành dịch vụ ngân
Theo nghiên cứu của OECD, trong tương lai,
trung bình 9% việc làm hiện nay có nguy cơ bị
thay thế hoàn toàn bởi tự động hóa; khoảng
47% các công việc hiện tại ở Mỹ có thể sẽ biến
mất vì tự động hóa; 30% việc làm sẽ trải qua
quá trình trang bị lại, bao gồmcác kỹ năngmới.
