TÀI CHÍNH -
Tháng 04/2018
63
trong hệ thống kinh doanh siêu thị chiếm gần 17%.
Đặc biệt, tại các quốc gia châu Âu, thị phần của
nhãn hiệu nhà phân phối tại các siêu thị vẫn tiếp
tục duy trì mức tăng trưởng cao nhất thế giới (trên
30%). Bảy quốc gia châu Âu hiện có thị phần nhãn
hiệu nhà phân phối chuẩn 40% trở lên trong hệ
thống siêu thị bao gồm: Vương quốc Anh, Đức, Áo,
Bỉ, Thụy Sỹ, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Tại các
quốc gia châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có
Việt Nam, thị phần của các nhãn hàng nhà phân
phối tại các hệ thống siêu thị đang ở mức khiêm
tốn (hơn 4%). Đây cũng là cơ hội để các siêu thị
phát triển thị phần nhãn hiệu nhà phân phối và
hình ảnh thương hiệu của mình ở thị trường các
quốc gia này.
Nhãn hiệu nhà phân phối tại Việt Nam
Tại thị trường Việt Nam, từ những năm 1990
mới xuất hiện hình thức bán hàng qua siêu thị.
Nhãn hiệu nhà phân phối vẫn còn mới mẻ với
chính các siêu thị Việt Nam và với người tiêu
dùng. Thói quen mua sắm ưa chuộng uy tín,
tiếng tăm của người tiêu dùng Việt Nam cũng
tạo nên lợi thế lớn cho các nhà sản xuất, nhất là
các nhà sản xuất nhãn hàng quốc gia. Đây là bất
lợi cho các siêu thị trong việc phát triển nhãn
hiệu nhà phân phối. Tuy nhiên, điều này cũng
đồng nghĩa với việc tiềm năng phát triển nhãn
hiệu nhà phân phối cho các siêu thị tại Việt Nam
còn rất lớn.
Có mặt tại Việt Nam từ năm 1998, hệ thống
siêu thị BigC Việt Nam luôn tiên phong trong việc
phát triển các mặt hàng nhãn hiệu nhà phân phối
với tốc độ tăng trưởng từ 40-50% hàng năm, giá
bán rẻ hơn giá nhãn hiệu nhà sản xuất từ 15-30%.
Cứ 4 sản phẩm trong một dòng hàng thì có 1 sản
phẩm mang nhãn hiệu nhà phân phối và BigC đã
từng thể hiện tham vọng tiến tới tỷ lệ này là 2-1
với sự phát triển của 9 nhãn hàng riêng: BigC, BF,
Ebon, Hương vị, Lohas, Club Des Sommeliers,
Casino, GDD, Wow cho khoảng 1000 mặt hàng
bao phủ ở hầu hết các ngành hàng kinh doanh
của siêu thị. Tuy nhiên, năm 2017, sau khi chuyển
đổi chủ sở hữu sang tập đoàn phân phối hàng
đầu Thái Lan – Central Group, BigC Việt Nam đã
chuẩn bị có những thay đổi về chiến lược phát
triển nhãn hiệu nhà phân phối. Đây được coi là
bước dừng lại để phát triển mạnh hơn cho nhãn
hàng riêng của BigC với những lợi thế cạnh tranh
mới, đồng thời là thách thức không nhỏ đối với
các siêu thị Việt Nam.
Hệ thống siêu thị Lotte Mart của Hàn Quốc
xâm nhập thị trường Việt Nam từ năm 2008
cũng đã ghi nhận những nỗ lực trong phát triển
nhãn hàng riêng. Lotte Mart đang tập trung phát
triển hai nhãn hàng riêng là Choice L và Choice
L Save, chủ yếu cho các sản phẩm thực phẩm và
đồ gia dụng. Lotte Mart còn thực hiện xuất khẩu
các sản phẩm mang nhãn hiệu nhà phân phối
sang thị trường nước ngoài thông qua các siêu
thị của chuỗi ở các nước khác nhau như Hàn
Quốc, Myanmar, Việt Nam. Nhãn hàng riêng
của LotteMart Việt Nam lên đến hơn 1.000 mặt
hàng, chiếm khoảng 2% trên tổng số mặt hàng
kinh doanh.
Hiện các chuỗi siêu thị hàng đầu ở Việt Nam
như Co-op Mart, VinMart, FiviMart đang từng
bước khẳng định vị thế của mình trong phát triển
hình ảnh siêu thị nội thông qua chất lượng dịch
vụ, quy mô điểm bán và các sản phẩm nhãn hiệu
riêng. Tuy nhiên, sự phát triển nhãn hiệu nhà phân
phối của các siêu thị Việt Nam vẫn còn nhiều hạn
chế so với các chuỗi siêu thị nước ngoài tại Việt
Nam, do những điểm yếu về khả năng tài chính,
kinh nghiệm quản lý chuỗi, vị thế và khả năng đàm
phán thương lượng với các nhà sản xuất trong phát
triển nhãn hàng riêng.
Ra đời từ năm 1996, là một trong những siêu
thị đầu tiên của Việt Nam, Co-op Mart liên tục giữ
vị trí top 500 nhà bán lẻ hàng đầu châu Á-Thái
Bình Dương. Nhận thấy lợi thế cạnh tranh trong
phát triển nhãn hiệu, nhà phân phối Co-op Mart
đã thành lập bộ phận chuyên trách về nhãn hàng
riêng, đến nay đã phát triển trên 200 mặt hàng
nhãn hiệu nhà phân phối, có giá bán rẻ hơn từ
5%-20% so với các nhãn hiệu cùng loại của nhà
sản xuất. Tuy nhiên, sự đa dạng của các nhãn
hàng chưa thực sự nổi bật so với siêu thị nước
ngoài tại Việt Nam.
16,3%
Toànc u
EU
B cM
ChâuM La - tinh ChâuÁ -TháiBìnhDương
16,7%
30,5% 31,4%
17,6% 17,7%
8,1% 8,3%
3,9% 4,2%
2015
2016
HÌNH 1: THỊ PHẦN CỦA NHÃN HIỆU NHÀ PHÂN PHỐI
TRONG KINH DOANH SIÊU THỊ (2015 - 2016)
Nguồn: Công ty Nielsen
