TÀI CHÍNH -
Tháng 04/2018
71
trường rộng hơn, thu nhập từ nhiều nguồn hơn và
cao hơn. Đa dạng hóa thu nhập đang dần trở thành
một chiến lược quan trọng đối với các NHTM cũng
như các tổ chức tài chính.
Số liệu từ báo cáo tài chính của hàng loạt ngân
hàng chỉ ra một thực tế rằng, thu nhập của các
NHTM Việt Nam vẫn đang phụ thuộc chủ yếu vào
thu lãi từ hoạt động tín dụng, trong khi thu nhập
ngoài lãi chỉ đóng góp dưới 25% tổng thu nhập
hoạt động. Điều này chứng tỏ, mảng dịch vụ phi
tín dụng tại các NHTM Việt Nam còn khá mờ nhạt,
quy mô dịch vụ nhỏ, sức cạnh tranh còn hạn chế.
Những hoạt động ngân hàng phi truyền thống được
phát triển sẽ kéo theo sự gia tăng lợi nhuận nhưng
cũng tiềm ẩn không ít rủi ro cho các NHTM Việt
Nam trong giai đoạn hội nhập tài chính sâu rộng
như hiện nay.
Cơ sở lý thuyết
Đa dạng hóa thu nhập trong lĩnh vực ngân hàng
thường kéo theo sự tăng lên của chi phí cũng như
thu nhập ngoài lãi trong cơ cấu thu nhập hoạt động
của một ngân hàng. Kết quả là đa dạng hóa thu nhập
làm cho hiệu quả hoạt động của ngân hàng dưới góc
độ sinh lời bị thay đổi. Mặt khác, theo lý thuyết tài
chính, đa dạng hóa thu nhập trong ngân hàng có
thể làm gia tăng hiệu quả từ việc điều chỉnh rủi ro.
Đa dạng hóa thu nhập
và khả năng sinh lợi của ngân hàng
Các lý thuyết về trung gian tài chính hàm ý
rằng, việc gia tăng lợi nhuận theo quy mô có liên
quan đến đa dạng hóa nguồn thu nhập. Các ngân
hàng nếu cung cấp nhiều loại sản phẩm và dịch
vụ hơn sẽ tạo ra nhiều nhu cầu hơn và sẽ kiếm
T
rên thế giới, quá trình tự do hóa tài chính
bắt đầu từ những năm 1970 và ngày càng
được chấp nhận rộng rãi. Bên cạnh thu nhập
truyền thống từ lãi, các ngân hàng đã và đang kiếm
thêm những nguồn thu nhập mới từ môi giới, tư
vấn doanh nghiệp (DN), đồng tài trợ, quản lý danh
mục đầu tư, chuyển tiền, bảo lãnh phát hành, quản
lý tài sản... (Allen và Santomero, 2001). Trong ba
thập kỷ vừa qua, nguồn thu nhập từ lãi có xu hướng
suy giảm và thu nhập ngoài lãi có xu hướng tăng
lên ở Mỹ, Canada và châu Âu. Với việc mở rộng các
hoạt động phi truyền thống, các ngân hàng thương
mại (NHTM) có thể cạnh tranh trên phân khúc thị
TÁC ĐỘNG CỦA ĐA DẠNGHÓA THUNHẬP ĐẾNHIỆUQUẢ
HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NGÂNHÀNGTHƯƠNGMẠI VIỆT NAM
TRỊNH THỊ THÚY HỒNG , NGUYỄN HOÀNG PHONG, LÊ TIẾN THÀNH
- Đại học Quy Nhơn *
Theo lý thuyết tài chính, đa dạng hóa thu nhập có thể làm hạn chế rủi ro và nâng cao hiệu quả hoạt động
của ngân hàng. Tuy nhiên, một số nghiên cứu thực tiễn lại kết luận, đa dạng hóa thu nhập có thể làm tăng
nguy cơ phá sản và giảm khả năng sinh lời của các ngân hàng. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh
giá tác động của đa dạng hóa thu nhập đến hiệu quả hoạt động dưới góc độ sinh lời và rủi ro của các ngân
hàng thương mại Việt Nam trong giai đoạn 2006 - 2016.
Từ khóa: Đa dạng hóa thu nhập, ngân hàng thương mại, khả năng sinh lời, doanh nghiệp
According to the financial theories,
diversification of income may help prevent
risks and improve the performance of banks.
However, according to conclusions of some
practical studies, diversification of income
may improve the possibility of bankruptcy and
reduce the profitability of the banks. This study
has been conducted to evaluate the impacts of
the income diversification on the performance
in terms of profitability and risks of commercial
banks in Vietnam for the period of 2006-2016.
Keywords: Diversification of income, commercial banks,
profitability
Ngày nhận bài: 6/4/2018
Ngày hoàn thiện biên tập: 19/4/2018
Ngày duyệt đăng: 24/4/2018
*Email:
