TCTC (2018) so 5 ky 2 (IN) - page 86

TÀI CHÍNH -
Tháng 05/2018
85
Các thương vụ thâu tóm trên sàn chứng khoán
cũng đã xuất hiện. Năm 2010 bắt đầu nổi lên những
vụ chào mua công khai và thôn tính trên sàn mà tiêu
biểu là vụ Thủy Sản Hùng Vương chào mua Thủy
Sản An Giang hay Dược Viễn Đông tìm cách thâu
tóm Dược Hà Tây.
Ngoài ra, M&A chính thức trở thành kênh thu
hút vốn đầu tư nước ngoài. Từ 2011 đến 2013, các
tập đoàn của Nhật Bản đóng góp đến 2,5 tỷ USD vào
M&A Việt Nam, đặc biệt hai ngành hàng tiêu dùng
và tài chính-ngân hàng. Tiêu biểu là vụ Vietcombank
phát hành 15% cổ phần cho Mizuho; Bảo Việt và
Vietinbank cũng là điểm đến của Sumitomo Life và
UFJ Mishubishi Bank.
- Giai đoạn từ 2014 đến 2017:
Giai đoạnnày chứng kiến sựphục hồi củaM&Asau
khi sụt giảm hơn 50% giá trị năm 2013. Khung pháp lý
cho hoạt động này tiếp tục được cải thiện nhờ việc sửa
đổi một số luật như: Luật Đầu tư, Luật DN, Luật Bất
động sản. Quy định nới “room” cho khối ngoại (Nghị
định số 60/2015/NĐ-CP) góp phần khuyến khích nhà
đầu tư nước ngoài đầu tư vào các DN nội.
Theo thống kê của Viện Mua bán, sáp nhập Thụy
Sỹ (IMAA), Việt Nam có 313 vụ M&A trong năm
2014, với giá trị lên đến 4,2 tỷ USD. Năm 2015, có
341 vụ với tổng giá trị lên tới 5,2 tỷ USD và thậm
chí năm 2016 còn cao hơn với 611 vụ và 5,8 tỷ USD.
Ngành bán lẻ dẫn đầu về M&A giai đoạn này với
làn sóng đầu tư từ Thái Lan. Thương vụ tiêu biểu
là Tập đoàn TCC mua lại hệ thống siêu thị Metro
Việt Nam với giá 879 triệu USD. Hai thương vụ lớn
khác là tập đoàn Central Group chi 1,14 tỷ USD mua
Big C Việt Nam và thông qua công ty con Power
Buy mua 49% cổ phần công ty NKT – sở hữu Siêu
thị Nguyễn Kim. Năm 2014, Vingroup mua 70% cổ
phần Ocean Retail để phát triển thành chuỗi siêu
thị Vinmart. Cũng giai đoạn này, Aeon của Nhật đã
mua 30% cổ phần Fivimart và 49% cổ phần Citimart.
Lĩnh vực hàng tiêu dùng cũng là điểm sáng sau
vụ Kinh Đô chuyển nhượng 80% cổ phần Công ty
Kinh Đô Bình Dương cho Mondelez (Hoa Kỳ) với
giá 370 triệu USD năm 2015.
Tuy không có thương vụ giá trị hàng tỷ USD,
nhưng bất động sản giai đoạn này cũng là ngành
thực hiện M&A sôi động. Đáng chú ý nhất là thương
vụ Mirae Asset cùng tập đoàn AON, BGN rót 382
triệu USD mua Keangnam Landmark 72; Mapletree
Investments mua lại Dự án Kumho Asiana Plaza từ
liên doanh Kumho Industrial và Asiana Airlines với
giá 215 triệu USD; New Life RE mua lại Khách sạn
Duxton Hotel từ Low Keng Huat với mức giá 49,2
triệu USD.
Những rào cản của hoạt động
mua bán, sáp nhập doanh nghiệp tại Việt Nam
Thứ nhất,
hiểu biết về hoạt động mua bán, sáp
nhập DN còn hạn chế.
Nhiều nhà quản trị DN chưa xem
M&A đây là công cụ để tái cấu trúc hay
cạnh tranh nên không có sự chuẩn bị
tốt, làm tăng tỷ lệ thất bại khi thực hiện.
Theo First Asia Limited, có hơn 50% DN
Việt Nam phải đóng cửa sau 6 năm hoạt
động. Trong khi đó cũng hơn 50% các
thương vụ M&A thất bại.
Với cơ quan quản lý, hiểu biết về M&A
chưa đầy đủ gây ra nhiều khoảng trống
pháp lý cho hoạt động này. Chẳng hạn,
vẫn chưa xác định cơ quan quản lý trực
tiếp thị trường M&A mà chỉ có quy định
Cục Quản lý cạnh tranh quản lý khía cạnh
tập trung kinh tế của các thương vụ.
Thứ hai,
sự thiếu minh bạch trong
công bố thông tin của DN.
HÌNH 1. GIÁ TRỊ VÀ SỐ LƯỢNG THƯƠNG VỤ M&A
THEO NĂM GIAI ĐOẠN 2005 - 2013
Nguồn: Vietnam M&A Report (2014)
BẢNG 1. M&A CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG TẠI VIỆT NAM TRƯỚC 2005
Năm
Thương vụ
1997
NHTMCP Nông thôn Đồng Tháp sáp nhập vào NHTMCP Phương Nam
1999
NHTMCP Đại Nam sáp nhập vào NHTMCP Phương Nam
2001
NHTMCP Châu Phú sáp nhập vào NHTMCP Phương Nam
2001
NHTMCP Đông Á mua lại NHTMCP Nông thôn Tứ Giác Long Xuyên
2002
NHTMCP Phương Nam mua lại Quỹ Tín dụng nhân dân Định Công
2002
NHTMCP Thạch Thắng sáp nhập vào NHTMCP Sài Gòn Thương Tín
2003
NHTMCP Nông thôn Cái Sắn sáp nhập vào NHTMCP Phương Nam
2003
NHTMCP Nông thôn Tây Đô sáp nhập vào NHTMCP Phương Đông
2003
NH Đầu tư & Phát triển Việt Nam mua lại NHTMCP Nam Đô
2003
Công ty Tài chính Sài Gòn hợp nhất NHTMCP Đà Nẵng
2004
NHTMCP Nông thôn Tân Hiệp sáp nhập vào NHTMCP Đông Á
Nguồn: Phạm (2013)
1...,76,77,78,79,80,81,82,83,84,85 87,88,89,90,91,92,93,94,95,96,...145
Powered by FlippingBook