TÀI CHÍNH -
Tháng 9/2016
19
phải có sự đầu tư lớn vào công nghệ để sản xuất
hàng nông sản có chất lượng cao, đáp ứng các
tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế. Việc
khuyến khích và thu hút các DNNVV đầu tư vào
nông nghiệp công nghệ cao phải gắn liền với đầu
tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng nông thôn, đặc biệt
là hạ tầng về giao thông. Năng lực của phần lớn
các địa phương còn yếu, 50/63 tỉnh chưa tự cân
đối được ngân sách và nhận trợ cấp từ ngân sách
trung ương, do đó để giải quyết bài toán về hạ
tầng cơ sở cần sự giúp đỡ rất lớn từ ngân sách
trung ương.
Hai là,
phát huy hết vai trò của Quỹ Bảo lãnh
DNNVV do UBND các tỉnh, thành phố quản lý, giúp
các DNNVV ngành NLTS tiếp cận với nguồn vốn tín
dụng đặc biệt nguồn vốn ODA và nguồn vốn vay
ưu đãi nước ngoài để tăng cường năng lực tài chính
giúp DNNVV ngành NLTS đầu tư mở rộng vào các
dự án nông nghiệp công nghệ cao.
Ba là,
Chính phủ và chính quyền các địa phương
cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính,
nhất là thủ tục hành chính để DNNVV ngành NLTS
dễ dàng tiếp cận hưởng các ưu đãi giảm chi phí tăng
trong sản xuất kinh doanh.
Bốn là,
mở rộng chương trình thí điểm cho vay
đối với mô hình hình liên kết, ứng dụng công nghệ
cao và phục vụ xuất khẩu tiến đến áp dụng rộng rãi
trên toàn quốc.
Năm là,
trong điều kiện hội nhập kinh tế tế, các
điều kiện khắt khe trong các hiệp định thương mại
tự do, Nhà nước cần thông tin kịp thời và đầy đủ
về các quy định trong các hiệp định thương mại và
những thay đổi trong chính sách tài chính hỗ trợ
đến DNNVV ngành NLTS.
Tài liệu tham khảo:
1. VCCI, Tài liệu hội thảo: Giải pháp tài chính để tăng cường sự tham gia của DN
vào chuỗi giá trị toàn cầu trong bối cảnh hội nhập mới, 2016;
2. Ban Kinh tế Trung ương, VCCI, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài
liệu Diễn đàn: Phát triển DN nông nghiệp trong tiến trình tái cơ cấu nông
nghiệp gắn với xây dựng nông thông mới, 2016;
3. Tổng cục thống kê, Hiệu quả của các DN trong nước giai đoạn 2005 – 2014,
2016; Tình hình kinh tế xã hội 6 tháng đầu năm 2016.
Vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức
Mặc dù đã có nhiều chính sách hỗ trợ DNNVV
ngành NLTS gia nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu
nhưng nhiều chính sách vẫn chưa đi vào cuộc sống
bởi vẫn tồn tại một số khó khăn vướng mắc chủ
yếu sau:
Thứ nhất,
mặc dù các chính sách tài chính hỗ
trợ DNNVV ngành NLTS đã tương đối là đầy đủ
nhưng do thủ tục hành chính còn khá phiền hà, làm
gia tăng chi phí của các DNNVV nông lâm thủy
sản. Theo Báo cáo Tạo thuận lợi cho kinh doanh
nông nghiệp 2016 của Ngân hàng Thế giới dựa
trên điều tra 40 nước cho thấy, môi trường kinh
doanh nông nghiệp Việt Nam ở dưới mức trung
bình chung của các nước.
Thứ hai,
các địa phương không bố trí đủ kinh
phí để xây dựng hạ tầng cơ sở cho các dự án nông
nghiệp, dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ
cao. Khi thực hiện đầu tư mới hoặc đầu tư mở rộng
các DN phải tự lo liệu vấn đề này. Với quy mô hoạt
động nhỏ, vốn ít đây thực sự là một khó khăn cho
các DNNVV ngành NLTS.
Thứ ba,
nhiều DNNVV ngành NLTS vẫn khó
khăn khi tiếp cận tín dụng do hoạt động cho vay của
các ngân hàng thương mại tại nông thôn còn nhỏ,
các ngân hàng thương mại vẫn lo ngại rủi ro cao khi
cho vay đầu tư vào nông nghiệp. Chi phí giao dịch
đối với các DNNVV đặc biệt là các DN nhỏ và siêu
nhỏ là khá cao so với quy mô vốn của họ.
Thứ tư,
các dự án đầu tư vào lĩnh vực nông
nghiệp nông thôn đặc biệt lại là dự án của DNNVV
rất khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vỗn hỗ trợ
phát triển chính thức (ODA), hoặc nguồn vốn ưu
đãi của các nhà tài trợ. Theo quy định thì các dự
án này là đối tượng được vay vốn ODA và các
nguồn vốn hỗ trợ khác nhưng điều kiện để tiếp
cận với nguồn vốn vay ODA và nguồn vốn vay ưu
đãi từ nước ngoài là rất chặt chẽ, DN phải trải qua
nhiều khâu thẩm định, thời gian dài làm tăng chi
phí. Mặt khác, các dự án đầu tư vào ngành nông
nghiệp có tính rủi ro cao do chịu ảnh hưởng lớn từ
yếu tố thời tiết, môi trường, khí hậu… do đó càng
cản trở DNNVV ngành NLTS tiếp cận vốn ưu đãi
từ nước ngoài.
Một số đề xuất, kiến nghị
Để có thể giúp DNNVV ngành NLTS gia nhập
vào chuỗi giá trị toàn cầu hiệu quả góp phần nâng
cao giá trị gia tăng cho ngành Nông nghiệp Việt
Nam, bài viết đề xuất một số kiến nghị sau:
Một là,
để DNNVV ngành NLTS gia nhập hiệu
quả chuỗi giá trị toàn cầu, đòi hỏi các DNNVV
Doanh thu bình quân người lao động của
doanh nghiệp nông, lâm, thủy sản chỉ bằng
khoảng 1/5 so với doanh nghiệp lĩnh vực khác.
Hiệu suất sử dụng lao động của doanh nghiệp
nông, lâm, thủy sản chỉ đạt 3 lần so với 16,1 lần
của doanh nghiệp năm 2010 và 4,4 lần so với
15,7 lần năm 2014.
