Page 16 - [Thang 2-2024] Ky 1+2 IN-sua
P. 16
Xuân Giáp Thìnuân Giáp Thìn
X
sách ở Việt Nam. Việc quy định rõ ràng về trách tiêu thụ đặc biệt, thuế TNCN. Số liệu cũng cho thấy
nhiệm, trách nhiệm giải trình và phân cấp quản lý vai trò hạn chế của thuế liên quan đến tài sản như
chi đầu tư chính luôn là hết sức cần thiết. Đặc biệt thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và nông nghiệp.
cần chú trọng đến việc lập kế hoạch và giải ngân Vì vậy, trong trung hạn Việt Nam cần nỗ lực để có
đầu tư công để tránh tình trạng "no dồn, đói góp” thể ban hành loại thuế bất động sản phù hợp thay vì
trong chi đầu tư. Trong đó, cần tháo gỡ các quy định chỉ tăng các loại thuế đánh vào tiêu dùng. Việc tiếp
ảnh hưởng đến giải ngân chi đầu tư nói chung và tục lập ngân sách theo mô hình đầu vào đã bộc lộ
chi đầu tư từ nguồn vốn ODA nói riêng. Có thể xem những hạn chế rất lớn, nhất là khi đối phó với dịch
xét điều chỉnh các khoản đầu tư cho nhà ở xã hội bệnh vì vậy cần nhanh chóng triển khai áp dụng việc
sang hình thức hỗ trợ doanh nghiệp xây nhà ở xã lập kế hoạch ngân sách theo đầu ra, nhất là trong bối
hội bằng nguồn vốn đối ứng của doanh nghiệp và cảnh đang có sự cải cách mạnh mẽ về cơ chế tiền
hỗ trợ xây nhà cho thuê tại các khu công nghiệp, lương cho cán bộ, công chức.
khu chế xuất… Kết luận
Thứ ba, điều chỉnh quy mô và cơ cấu chi trong
ngân sách nhà nước. Thực hiện tốt chính sách tài khóa năm 2023 trong
Chi đầu tư cho xây mới là quan trọng nhưng chi bối cảnh nền kinh tế chưa thực sự có những đột phá
đầu tư cho cải tạo, nâng cấp và đặc biệt là chi thường về mô hình tăng trưởng và nhiều thách thức từ bên
xuyên cho duy tu bảo dưỡng hệ thống cơ sở hạ tầng ngoài là nhiệm vụ rất khó khăn song về cơ bản Chính
cũng rất cần thiết. Việc cắt giảm chi thường xuyên phủ đã vượt qua thách thức và đạt được những
một cách máy móc sẽ làm giảm hiệu quả sử dụng cơ thành công nhất định. Năm 2024-2025 cần tiếp tục
sở hạ tầng. Hơn nữa, giảm chi thường xuyên một thực hiện nguyên tắc điều hành chính sách tài khóa
cách máy móc nhất là ở các địa phương dễ có nguy là chủ động, linh hoạt trong ứng biến về ngắn hạn
cơ làm trầm trọng hơn các vấn đề về thiếu biên chế nhưng tuân thủ các nguyên tắc cân đối ngân sách và
cho ngành Y tế, Giáo dục hiện nay. kỷ luật tài chính về dài hạn.
Thứ tư, vấn đề huy động nguồn ngân sách Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Việt Nam cần
và vay nợ. chủ động sử dụng chính sách tài khóa nhằm thúc
Để huy động nguồn có thể xem xét đẩy nhanh đẩy các động lực tăng trưởng giai đoạn 2024-2025.
việc thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp mà Tuy nhiên, chính sách tài khóa cần phải được sử
Nhà nước không cần nắm giữ quyền chi phối. dụng cùng với các chính sách kinh tế khác và với quá
Trong giai đoạn hiện nay, có thể chấp nhận bội chi trình cải cách thể chế chung mới có thể phát huy
cao và vay nợ nhiều hơn trong ngắn hạn là để có hiệu quả.
không gian tài khóa tốt hơn cho các nhiệm vụ phục
hồi kinh tế - xã hội. Việc Moody's nâng xếp hạng Tài liệu tham khảo:
tín nhiệm của Việt Nam cũng là cơ hội tốt để huy 1. Bộ Tài chính (nhiều năm), Dự toán và quyết toán NSNN;
động các nguồn vốn với lãi suất thấp hơn. Tính 2. Vũ Sỹ Cường (2016), Chính sách tài khóa và tăng trưởng kinh tế: tổng hợp từ
toán của Vũ Sỹ Cường (2023) cho thấy, Việt Nam nghiên cứu lý thuyết và thực nghiệm, Tạp chí Kinh tế tài chính;
được đánh giá có năng lực quản trị nợ ở mức trung 3. Vũ Sỹ Cường (2023), Bàn về chính sách tài khóa tạo động lực cho tăng trưởng
bình khá và các chỉ tiêu về an toàn nợ công được kinh tế giai đoạn 2022-2025, Diễn đàn kinh tế xã hội của Quốc hội;
đánh giá khá tốt nên Việt Nam còn dư địa tài khóa 4. ADB (2023), Asian Development Outlook (ADO) 2023, 07/2023;
cho việc thực hiện các chính sách hỗ trợ trong giai 5. IMF (2023), “Fiscal Monitor –A Climate Crossroads: Fiscal Policies in a
đoạn 2024-2025. Warming World” Washington DC. 10/2023;
Thứ năm, trong trung và dài hạn, cần cải cách 6. Leeper, Eric M. (1991), "Equilibria under 'Active' and 'Passive' Monetary and
khuôn khổ thể chế về quản lý tài chính ngân sách cả Fiscal Policies". Journal of Monetary Economics. 27 (1): 129−147;
chính sách về thu và chi. 7. World Bank (2023), Cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam, tháng 11/2023.
Thuế trực thu đang chiếm tỷ trọng ngày càng * Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả
thấp cho thấy nguồn thu của Việt Nam đang dựa và không phải của cơ quan nơi tác giả làm việc
nhiều vào thuế tiêu dùng (chủ yếu là thuế GTGT). Vì
vậy, cần có những điều chỉnh về chính sách thuế để Thông tin tác giả:
đảm bảo tính ổn định và bền vững về nguồn thu. Về PGS., TS. Vũ Sỹ Cường - Học viện Tài chính
ngắn hạn, các chính sách thuế cần điều chỉnh là thuế Email: vscuong@gmail.com
15