Page 6 - 2018.08 K1

TÀI CHÍNH - Tháng 8/2018
Xung đột thương mại Mỹ với Canada và Mexico
lớn của Trung Quốc là dựa vào các “tiểu sảo” như:
Ba nước (Mỹ, Canada và Mexico) tham gia Hiệp Thao túng tỷ giá; ăn cắp công nghệ, ép các công ty
định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) từ năm phương Tây chia sẻ bí quyết nếu muốn tiếp cận thị
1994 với giá trị trao đổi thương mại nội khối lên trường Trung Quốc…
tới gần 1.200 tỷ USD/năm. Các nhà nghiên cứu cho Trước động thái của đối thủ, chính quyền Trump
rằng, hơn 20 năm tồn tại NAFTA đã khiến Mỹ mất đã quyết định áp thuế với hơn 800 hàng hóa xuất
hàng trăm nghìn việc làm và luôn rơi vào tình trạng khẩu của Trung Quốc vào Mỹ với trị giá 34 tỷ USD
thâm hụt mậu dịch trong khối. Năm 1994, Mỹ thâm (từ ngày 7/6/2018) và dự kiến áp thuế tiếp đối với
hụt mậu dịch với Canada khoảng 14 tỷ USD; Mức các mặt hàng xuất khẩu của Trung Quốc với trị giá
thâm hụt mâu dịch này tăng dần qua các năm và khoảng 14 tỷ USD. Tổng thống Trump còn đe dọa
đạt đỉnh năm 2008 lên tới 78,3 tỷ USD. Sau khủng nếu Trung Quốc trả đũa và không chịu thay đổi
hoảng kinh tế toàn cầu, mức thâm hụt giảm dần, hành vi của mình trong thương mại quốc tế thì Mỹ
đến năm 2017 mức thâm hụt còn hơn 17 tỷ USD. sẽ đánh thuế tiếp vào các mặt hàng có trị giá khác.
Đối với Mexico, Mỹ có thặng dư mậu dịch với Đáp trả, Trung Quốc đã áp thuế 25% đối với các mặt
nước này khoảng 1,34 tỷ USD vào năm 1994. Sau hàng nông sản (đỗ tương), ô tô và phụ tùng ô tô trị
khi NAFTA có hiệu lực, thâm hụt mậu dịch của Mỹ giá khoảng 34 tỷ USD nhập khẩu từ Mỹ.
từ mức âm 15,8 tỷ USD năm 1995 đã tăng đều qua Thực tế hiện nay, Trung Quốc đang thực thi một
các năm và đạt đỉnh năm 2007 với 74,7 tỷ USD; sau chương trình trợ cấp lên tới 300 tỷ USD để giúp các
khủng hoảng kinh tế năm 2008, thâm hụt mậu dịch công ty của nước này có được công nghệ cao, nhằm
có giảm nhẹ nhưng vẫn giữ ở mức cao (trung bình hiện thực hóa mục tiêu của Chiến lược “Made in
khoảng 65 tỷ USD/năm). Đây cũng chính là lý do China 2025”. Trong vài năm gần đây, Trung Quốc
khiến cho chính quyền Trump lo ngại và tìm mọi sẵn sàng bỏ ra hàng trăm tỷ USD để “săn lùng”
cách chấm dứt tình trạng này. các công ty công nghệ Mỹ, trong đó có các doanh
Hiện nay, tổng giá trị xuất khẩu thép của Canada nghiệp khởi nghiệp công nghệ Mỹ. Có thể nói, chiến
chiếm 16% trong khi Mexico chiếm 9% thép nhập lược “Made in China 2025” được coi là “chất xúc
khẩu của Mỹ. Hai nước này đều bị Mỹ áp thuế suất tác” châm ngòi cho cuộc chiến tranh thương mại
cao đối với thép và nhôm. Xét về mặt hàng nhôm giữa Mỹ và Trung Quốc diễn biến theo chiều hướng
nhập khẩu vào Mỹ (năm 2017), Canada chiếm tỷ ngày càng phức tạp, khó lường.
trọng lớn nhất 36,6% (tương đương 8,5 tỷ USD) so Liên minh chống lại Mỹ liệu có khả thi?
với đối tác thứ hai là Trung Quốc chiếm 15,1% (tương
đương 3,5 tỷ USD), Mexico chiếm 4,3% (1 tỷ USD). Tại Hội nghị Thượng đỉnh Trung Quốc - EU
Giống như đối với EU, Nhật Bản và các đối tác thường niên diễn ra tại Bắc Kinh ngày 16/7/2018,
khác, cả Canada và Mexico đều bị áp thuế thép và Trung Quốc ngỏ ý muốn liên kết với EU để tìm ra
nhôm. Đối với nhôm, nhập khẩu vào Mỹ năm 2017, biện pháp đáp trả chính sách thuế của Mỹ. Trung
Canada chiếm tỷ trọng lớn nhất 36,6% (tương đương Quốc và EU là hai đối tác thương mại lớn của nhau
8,5 tỷ USD so với đối tác thứ hai là Trung Quốc với tổng kim ngạch khoảng 1,3 tỷ USD/ngày. Trước
chiếm 15,1% (tương đương 3,5 tỷ USD). Canada áp đó, Trung Quốc tuyên bố mở cửa hơn nữa thị trường
thuế cao lên các mặt hàng nông sản, thép, ô tô nhập trong nước, tăng cường quyền sở hữu trí tuệ và tăng
khẩu của Mỹ nhằm vào các sản phẩm từ các bang nhập khẩu. Động thái này của Trung Quốc nhằm
ủng hộ chính quyền Trump và gây áp lực chính trị giảm áp lực phải đối mặt với chính quyền Trump
đối với cuộc bầu cử sắp tới. Canada và Mỹ có buôn và EU, đồng thời, Trung Quốc muốn EU nghiêng về
bán hai chiều hàng năm lên tới gần 600 tỷ USD. phía mình đối trọng với Mỹ trong cuộc chiến tranh
Tóm lại, cuộc xung đột thương mại Mỹ - Canada thương mại.
và Mexico mới chỉ dừng lại ở sự bất đồng về lợi ích Hiện nay, các công ty trong khối EU đã gặp phải
kinh tế. Chiến thuật đáp trả hiện nay mà các đối tác một số khó khăn trong việc tiếp cận với thị trường
của Mỹ áp dụng nhằm gây áp lực chính trị là chủ Trung Quốc, do không tiết lộ bí quyết công nghệ cho
yếu, chứ chưa phải là nhằm mục đích kinh tế. các đối tác của nước này. Trước Hội nghị Thượng
Xung đột thương mại với Trung Quốc đỉnh Trung Quốc - EU, mới đây, Đức đã đề nghị
Chủ tịch EU Jean-Claude Juncker không được đứng
Thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc về phía Trung Quốc chống lại Mỹ và sau Hội nghị,
là khoảng 360 tỷ USD kéo dài trong suốt 10 năm các bên chỉ tuyên bố sẽ nỗ lực hết sức nhằm tránh
qua. Tổng thống Trump cho rằng, cách kiếm lời xảy ra cuộc chiến tranh thương mại.

5