Basic HTML Version
TÀI CHÍNH -
Tháng 8/2018
97
trực tuyến, dịch vụ môi giới trực tuyến, thanh toán di
động và ngân hàng di động. Cũng giống như thương
mại điện tử, sự thay đổi này dẫn đến việc giảm quy
mô và các điểm giao dịch ngân hàng.
Tác động của công nghệ internet đã đặc biệt rõ
ràng trong ngành Ngân hàng. Thông tin trở nên
chính xác và kịp thời, hầu như mọi bộ phận dịch
vụ ngân hàng đều được hưởng lợi từ việc sử dụng
công nghệ. Giao dịch chứng khoán trực tuyến là
một ví dụ khác về tài chính điện tử. Nhờ giảm thiểu
chi phí hoạt động bằng cách xử lý mọi giao dịch
chứng khoán trực tuyến, một công ty chứng khoán
đạt được lợi thế cạnh tranh bằng cách cung cấp các
dịch vụ khác biệt với mức phí giao dịch thấp nhất.
Sự tăng trưởng của điện thoại thông minh vào
giữa những năm 2000 tạo điều kiện cho sự phát
triển của tài chính di động, chẳng hạn như thanh
toán di động và ngân hàng di động, đó là phần mở
rộng của tài chính điện tử. Các tổ chức tài chính đã
cho phép khách hàng của họ không chỉ truy cập
thông tin tài khoản ngân hàng, mà còn để thực hiện
các giao dịch, chẳng hạn như thanh toán hóa đơn và
chuyển tiền thông qua thiết bị di động của họ.
Với những tiến bộ về tài chính điện tử và công
nghệ di động, sự đổi mới fintech nổi lên sau cuộc
khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 bằng cách
kết hợp tài chính điện tử, công nghệ internet, dịch
vụ mạng xã hội, trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu
lớn. Các công ty khởi nghiệp fintech khác biệt với
các công ty tài chính truyền thống với các dịch vụ
được cá nhân hóa, các giải pháp dữ liệu, đi kèm với
văn hóa DN dựa trên sự sáng tạo và linh hoạt. Mặc
dù, fintech đôi khi được xem là mối đe dọa đối với
các công ty tài chính truyền thống, nhưng nó cũng
mang lại nhiều cơ hội có được lợi thế cạnh tranh so
với các đối thủ. Hầu hết các công ty tài chính lớn đã
bắt đầu thực hiện nghiêm túc fintech và phát triển
các chiến lược để cạnh tranh, cùng tồn tại và cộng
tác với các công ty mới khởi nghiệp.
Hệ sinh thái Fintech
Để hiểu động lực cạnh tranh và hợp tác trong đổi
mới fintech, hãy xem xét hệ sinh thái. Một hệ sinh
thái cộng sinh fintech ổn định là công cụ trong sự
phát triển của ngành công nghiệp fintech. Diemers,
Lamaa, Salamat và Steffens (2015) cho rằng, các
doanh nhân, chính phủ và các tổ chức tài chính là
những người tham gia vào hệ sinh thái fintech. Có
thể xác định năm yếu tố của hệ sinh thái fintech:
- Các công ty khởi nghiệp Fintech: Thanh toán,
quản lý tài sản, cho vay, huy động vốn từ cộng
đồng, thị trường vốn và các công ty bảo hiểm;
- Các nhà phát triển công nghệ: Phân tích dữ liệu
lớn, điện toán đámmây, tiền điện tử và các nhà phát
triển truyền thông xã hội;
- Chính phủ: Cơ quan quản lý tài chính và cơ
quan lập pháp;
- Khách hàng: Các cá nhân và tổ chức;
- Các tổ chức tài chính truyền thống: Các ngân
hàng truyền thống, các công ty bảo hiểm, các công
ty môi giới chứng khoán và các nhà đầu tư mạo
hiểm. Những yếu tố này góp phần vào sự đổi mới,
kích thích nền kinh tế, tạo điều kiện hợp tác và cạnh
tranh trong ngành Tài chính và cuối cùng mang lại
lợi ích cho người tiêu dùng.
Tại trung tâm của hệ sinh thái là các công ty khởi
nghiệp fintech. Các công ty này góp phần thực hiện
những đổi mới trong lĩnh vực thanh toán, quản lý tài
sản, cho vay, huy động vốn, thị trường vốn và bảo
hiểm bằng cách giảm chi phí hoạt động, nhắm đến các
thị trường ngách và cung cấp nhiều dịch vụ được cá
nhân hóa hơn các công ty tài chính truyền thống. Khả
năng tích hợp các dịch vụ là một trong những động
lực chính của tăng trưởng trong lĩnh vực fintech, do
các tổ chức tài chính truyền thống gặp nhiều khó khăn
lĩnh vực này. Người tiêu dùng, thay vì dựa vào một
tổ chức tài chính duy nhất cho nhu cầu của họ, đang
bắt đầu lựa chọn các dịch vụ mà họ muốn từ một loạt
các công ty fintech. Một người tiêu dùng có thể quản
lý khoản vay của mình thông qua SoFi, trong khi sử
dụng PayPal để quản lý các khoản thanh toán, Rocket
Mortgage cho thế chấp của mình và Robinhood để
quản lý chứng khoán (I. Lee và Y. J. Shin, 2017). Các
nhà cá nhân và các quỹ đầu tư mạo hiểm hậu thuẫn
cho việc tạo ra các công ty khởi nghiệp fintech và mức
đầu tư tăng lên đáng kể theo thời gian.
Các nhà phát triển công nghệ cung cấp nền tảng
kỹ thuật số cho truyền thông xã hội, phân tích dữ liệu
lớn, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, điện thoại
thông minh và dịch vụ di động. Phương tiện truyền
thông xã hội tạo điều kiện cho sự phát triển của cộng
đồng trong các dịch vụ cho vay cộng đồng và cho vay
cá nhân. Tính phổ biến của các thiết bị di động thay
thế các ưu điểm của phân phối truyền thống chẳng
hạn như các quầy giao dịch. Các nhà khai thác mạng
di động cũng đang cung cấp cơ sở hạ tầng chi phí
thấp để phát triển dịch vụ của các công ty fintech,
chẳng hạn như thanh toán di động và ngân hàng di
động. Đổi lại, ngành công nghiệp fintech lại tạo ra
doanh thu cho các nhà phát triển công nghệ này.
Các chính phủ đã và đang cung cấp môi trường
pháp lý thuận lợi cho fintech kể từ cuộc khủng
hoảng tài chính 2008 (Holland FinTech, 2015). Tùy
thuộc vào kế hoạch phát triển kinh tế quốc gia và