Page 8 - [Thang 3-2023] Ky 2 IN

TÀI CHÍNH - Tháng 3/2023

dưỡng và kim loại nặng, đặc biệt là tại các khu đô hiệp định thương mại tự do, do đó, để chủ động ứng
thị, xung quanh các khu công nghiệp, làng nghề, ô phó khi giá dầu thế giới biến động bất thường cũng
nhiễm không khí có dấu hiệu gia tăng. như mức độ ảnh hưởng của xăng dầu tới môi trường,
Trên 60% tổng năng lượng quốc gia sản xuất thuế BVMT cần điều chỉnh lại khung thuế đối với
được dựa trên nguyên liệu hóa thạch, do đó, lượng mặt hàng xăng dầu.
khí thải nhà kính đặc biệt là CO2, CH4 và N2O… có Rà soát tổng thể các chính sách ưu đãi về thuế,
xu hướng tăng. Tổng mức phát thải trong cả 4 lĩnh dành ưu tiên nhiều hơn cho các dự án tăng trưởng
vực (năng lượng, nông nghiệp, LULUCF và chất xanh, BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu. Các
thải) lên tới khoảng hơn 400 Mt CO2 vào năm 2020 chính sách ưu đãi thuế phải phù hợp với nguyên tắc
và ước tính hơn 700 Mt CO2 vào năm 2030. Lĩnh vực chung của thương mại và đầu tư quốc tế, không có
năng lượng với lượng phát thải ra môi trường dự sự phân biệt giữa nhà đầu tư nước ngoài và nhà đầu
báo ở mức 650 Mt CO2 năm 2030, trong đó, mức tư trong nước, giữa sản phẩm sản xuất trong nước
phát thải từ nguồn nhiên liệu hóa thạch dự đoán là và sản phẩm nhập khẩu; phù hợp với cam kết trong
350 Mt CO2 trong năm 2020 và hơn 600 Mt các hiệp định thương mại song phương và đa
CO2 năm 2030. phương mà Việt Nam tham gia.
Cũng như các quốc gia đang phát triển khác, Đối với thuế tài nguyên
lượng phát thải khí nhà kính tại Việt Nam diễn ra tại Để bảo vệ, khai thác tài nguyên hợp lý, tiết kiệm,
hầu hết các lĩnh vực đều xuất phát từ hoạt động của có hiệu quả, phù hợp với từng giai đoạn phát triển
con người trong quá trình sử dụng nhiên liệu hóa của nền kinh tế Việt Nam, góp phần cải thiện và
thạch, chủ yếu là than đá và dầu. nâng cao đời sống của con người, Việt Nam cần tiếp
tục nghiên cứu và hoàn thiện Luật thuế Tài nguyên.
Hoàn thiện chính sách tài chính Theo đó, cần nghiên cứu bổ sung một số loại tài
hướng tới nền kinh tế xanh
nguyên có giá trị kinh tế vào đối tượng chịu thuế tài
Chính sách thu hướng tới nền kinh tế xanh nguyên như: đá bazan, san hô đỏ để hạn chế việc
khai thác các tài nguyên này một cách dễ dàng, gây
Thời gian qua, các chính sách thuế, phí hướng tới cạn kiệt nguồn tài nguyên, ảnh hưởng đến sự phát
nền KTX, chưa đủ mạnh để điều tiết hiệu quả hành triển bền vững của nền kinh tế.
vi của các chủ thể trong nền kinh tế nhằm hướng Hiện nay, đối với tài nguyên khoáng sản kim loại,
đến sản xuất và tiêu dùng xanh. Nhiều sản phẩm, phi kim loại thì giá tính thuế là giá bán tài nguyên
hàng hoá có mức độ gây ô nhiễm trên diện rộng khai thác; trường hợp qua chế biến mới bán ra thì
nhưng lại không nằm trong đối tượng chịu thuế như được trừ chi phí ở khâu chế biến khỏi giá bán để tính
chất tẩy rửa, phân bón hoá học, khí than và khí tự thuế hoặc áp dụng giá tính thuế do UBND cấp tỉnh
nhiên, đây là những hàng hoá có gây tác hại đến môi tại nơi khai thác quy định để tính thuế tài nguyên.
trường và sức khoẻ con người... Do đó, để hoàn Đối với tài nguyên khai thác không tiêu thụ trong
thiện hệ thống pháp luật về chính sách thu hướng nước mà xuất khẩu nhà nước quy định là trị giá hải
tới nền KTX cần tập trung vào các giải pháp sau: quan của tài nguyên khai thác xuất khẩu, không bao
Đối với thuế bảo vệ môi trường gồm thuế xuất khẩu. Để việc xác định giá tính thuế
Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung theo hướng mở rộng được thống nhất thì việc trừ chi phí ở khâu chế biến
đối tượng chịu thuế BVMT nhằm bao phủ được các cũng nên được áp dụng đối với tài nguyên xuất
nguồn gây ô nhiễm môi trường. Thuế BVMT phải khẩu để không đi ngược lại chính sách khuyến khích
hướng đến các chủ thể gây ô nhiễm, các hành vi ô chế biến sâu, hạn chế xuất khẩu tài nguyên dạng thô
nhiễm chính xác nhất, bao quát được các nguồn gốc ở Việt Nam.
ô nhiễm. Nghiên cứu, bổ sung thêm phân bón hoá Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp
học, chất tẩy rửa, khí than, khí thiên nhiên vào đối Trong quá trình hướng tới nền KTX, chính sách
tượng chịu thuế BVMT. Hiện nay, mức thuế BVMT ưu đãi thuế TNDN thường được sử dụng để khuyến
của Việt Nam khá thấp so với các nước, do đó, cần có khích đầu tư, góp phần thúc đẩy sản xuất theo
lộ trình tăng thuế BVMT. Những thay đổi của chính hướng xanh hóa. Do đó, Việt Nam cần mở rộng chế
sách thuế BVMT sẽ giúp giảm lượng chất thải ra môi độ ưu đãi thuế TNDN đối với các DN có sử dụng
trường theo nguyên tắc: Người gây ô nhiễm phải trả các biện pháp hạn chế ô nhiễm môi trường, sử dụng
tiền và người sử dụng phải trả tiền... các nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu sạch trong sản
Hiện nay, Việt Nam đang trong giai đoạn cắt xuất sản phẩm. Cụ thể, có thể áp dụng các biện pháp
giảm dần thuế nhập khẩu theo các cam kết trong các như: khuyến khích các DN xử lý chất thải bằng cách

7