TÀI CHÍNH -
Tháng 7/2016
39
ph s n xuất chung) v o s n phẩm v chỉ p d ng
c c tiêu thức phân b d a trên s n lư ng s n xuất
như chi ph ho t động của phân xưởng, chi ph đi u
h nh do đ nếu p d ng tiêu thức phân b d a trên
s n lư ng s n xuất th sẽ không ch nh x c, đặc bi t
trong bối c nh chi ph s n xuất chung ng y c ng
chiếm tỷ trọng cao trong t ng chi ph s n xuất. Bên
c nh đ , c c ho t động t o chi ph trong chuỗi gi trị
không chỉ riêng bộ phận s n xuất m còn nhi u ho t
động kh c như thiết kế, tiếp thị… Do vậy, phương
ph p x c định gi ph theo ho t động ABC đã đư c
c c nh nghiên cứu kế to n qu n trị hi n đ i xây
d ng v ph t tri n đ cung cấp c c thông tin đ y đủ
v ch nh x c hơn cho c c quyết định qu n lý.
Theo mô h nh hi n đ i ABC, trước hết tập h p chi
ph s n xuất chung cho c c ho t động của DN, sau đ
tiến h nh phân b chi ph của t ng ho t động v o đối
tư ng t nh chi ph d a trên mối quan h nhân qu
giữa ho t động v đối tư ng chi ph . Đ p d ng mô
h nh n y c n x c định c th c bao nhiêu ho t động
ch nh, nguồn l c đư c sử d ng đ t o ra s n phẩm
dịch v . Do vậy, không t nh chi ph nguồn l c v o
đối tư ng t nh ph khi đối tư ng n y không sử d ng
nguồn l c đ . Quy tr nh t chức p d ng mô h nh
hi n đ i ABC đư c th c hi n qua 4 bước sau:
Mô hình hiện đại ABC là gì?
Hi n c rất nhi u định ngh a liên quan kế to n
chi ph trên cơ sở ho t động (ABC). Hai nh kinh
tế lớn Robert S.Kaplan v Robin Cooper th ABC
đư c sử d ng như l c ch thức đ đo lường những
ho t động của doanh nghi p (DN), nguồn l c đư c
tiêu hao bởi những ho t động, s n phẩm v dịch
v đư c sinh ra t những ho t động đ . ABC ra
đời nh m đ p ứng s c n thiết v thông tin ch nh
x c của những nguồn l c bị tiêu tốn bởi những s n
phẩm, dịch v , kh ch h ng, kênh phân phối. Không
chỉ ph n nh rõ r ng v t nh h nh kinh doanh của
DN, ABC còn l phương ph p qu n lý ho t động
đ ng tin cậy cho phép nh qu n trị đưa ra những
quyết định ch nh x c nhất.
Trong khi đ , T chức Liên hi p Thế giới v Tiến
bộ trong s n xuất định ngh a, ABC l một phương
ph p đo lường chi ph v mức độ th c hi n của c c
ho t động c liên quan đến chu tr nh v đối tư ng
chịu ph ; Phân b c c chi ph ho t động d a trên
vi c sử d ng c c nguồn l c của ch ng, phân b chi
ph đến c c đối tư ng chịu ph như l c c kh ch
h ng, s n phẩm, qu tr nh d a trên mức độ sử d ng
của ch ng; T m ra c c mối quan h nhân qu đ x c
định đư c c c tiêu thức phân b ho t động. Như
vậy, ABC l một h thống kế to n th c hi n vi c tập
h p v phân b c c nguồn l c v o c c ho t động
d a trên mức độ sử d ng nguồn l c n y của c c
ho t động, sau đ chi ph c c ho t động đư c phân
b đến c c đối tư ng chịu ph d a trên mức độ sử
d ng của c c đối tư ng đ .
Nếu phương ph p h ch to n chi ph truy n thống
chỉ ch trọng đến vi c phân b chi ph gi n tiếp (chi
XÂY DỰNGMÔHÌNHKẾ TOÁN CHI PHÍ HIỆNĐẠI
CHODOANHNGHIỆPNGÀNHDỆTMAY VIỆT NAM
ThS. NGUYỄN HẢI HÀ
Xu hướng hội nhập kinh tế thế giới và khu vực, sự cạnh tranh gay gắt trong nền kinh tế thị trường đang
đòi hỏi các doanh nghiệp không ngừng hoàn thiện năng lực quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh, nâng
cao chất lượng thông tin cung cấp cho các nhà quản trị. Bài viết nghiên cứu và vận dụng phương pháp kế
toán chi phí trên cơ sở hoạt động nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và khả năng cạnh tranh
của các doanh nghiệp may trên thị trường ngành may ở Việt Nam hiện nay.
•
Từ khóa: Mô hình ABC, kế toán chi phí, doanh nghiệp dệt may, hạch toán chi phí.
BẢNG 1: NHÓM CHI PHÍ HOẠT ĐỘNGTẠI CÁC DOANH NGHIỆP MAY
Nhóm chi phí hoạt động
Đơn vị đo lường hoạt động
Nhận đơn hàng của khách
Thiết kế sản phẩm
Thực hiện đơn đặt hàng
Quan hệ khách hàng
Khác
Số lượng đơn đặt hàng
Số lượng sản phẩm thiết kế
Số giờ máy móc làm việc
Số lượng các khách hàng thực sự
Chưa áp dụng
Nguồn: Tác giả tổng hợp