10
THÁO GỠ NHỮNG “NÚT THẮT”, THÚC ĐẨY TÁI CƠ CẤU DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC
theo chủ trương của Hội nghị Trung ương ba
khoá XI cuối năm 2011. Đây là giai đoạn có hàng
loạt DN và bộ phận DNNN không cần nắm giữ
100% vốn được CPH, chuyển thành các DN đa sở
hữu có hoặc không có cổ phần nhà nước. Trong
giai đoạn này nhiều văn bản quy phạm pháp luật
đã được ban hành, được sửa đổi, bổ sung để tạo
cơ sở pháp lý và hỗ trợ chính sách cho CPH.
Ở thời kỳ đầu của giai đoạn này, việc CPH được
triển khai rất mạnh mẽ, trên diện rộng, ở tất cả các
bộ, ngành, địa phương, tổng công ty. Chỉ trong 3
năm đầu (giữa năm 1998-2001) số DNNN và bộ
phận DNNN được CPH là 745 DN. Sau 1 năm có
số lượng DN CPH giảm nhẹ (năm 2002 CPH được
164 DN) do công tác chuẩn bị và chờ đợi thực hiện
theo cơ chế mới của Nghị định 64/2002/NĐ-CP, 4
năm tiếp theo (2003, 2004, 2005, 2006) số DNNN
và bộ phận DNNN được CPH tăng rất mạnh với
số lượng lần lượt là 621, 856, 813, 359 DN. Nếu so
với tổng số DNNN và bộ phận DNNN đã CPH
cho đến nay thì số CPH riêng trong 4 năm này đã
chiếm gần gần 2/3 (63%).
Kết quả trên có được là nhờ chủ trương của
Nghị quyết Đại hội Đảng VIII, IX, Nghị quyết
Hội nghị Trung ương ba khoá IX về tiếp tục sắp
xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả
DNNN ban hành cuối năm 2001. Đặc biệt, các
cơ chế chính sách trong các Nghị định 28/1997/
NĐ-CP, Nghị định 44/1998/NĐ-CP, Nghị định
64/2002/NĐ-CP thiên về khuyến khích, động
viên DNNN CPH đã tạo ra động lực mạnh thúc
Quá trình và kết quả thực hiện
Bắt đầu bằng Quyết định 202-CT ngày 8/6/2002
về việc tiếp tục làm thí điểm chuyển một số
doanh nghiệp nhà nước (DNNN) thành Công
ty cổ phần do Chủ tịch Hội đồng bộ trưởng ban
hành đến nay, tiến trình cổ phần hóa (CPH) đã
trải qua 24 năm. Tính đến đầu năm 2014, số DN
chuyển sang hoạt động theo hình thức công ty cổ
phần là 4.065 DN (gồm: 3650 DN và 415 bộ phận
DNNN). Riêng trong 10 tháng đầu năm 2015, cả
nước đã có 175 DNNN được sắp xếp.
Xét về yêu cầu và tính chất triển khai CPH có
thể phân chia quá trình thực hiện CPH trong 24
năm qua thành một số giai đoạn chính như sau:
- Giai đoạn thí điểm CPH từ năm 1992 đến
giữa năm 1996. Quá trình thí điểm bắt đầu từ
Quyết định 202-CT đến khi văn bản pháp lý cao
hơn là Nghị định 28/1997/NĐ-CP của Chính phủ
được ban hành và đưa vào thực hiện thay thế cho
Quyết định 202-CT của Thủ tướng Chính phủ.
Giai đoạn này chỉ có 5 DN được tiến hành CPH.
- Giai đoạn mở rộng thí điểm CPH từ giữa
1996 đến khi ban hành Nghị định 44/1998/NĐ-CP.
Trong giai đoạn này việc CPH được thực hiện
theo Nghị định 28/1997/NĐ-CP và Nghị định
25/1997/NĐ-CP của Chính phủ. Tổng số có 25
DN đã hoàn thành CPH trong khoảng thời gian
2 năm.
- Giai đoạn đẩy mạnh CPH từ giữa năm 1998
trở đi (khi ban hành Nghị định 44/1998/NĐ-CP)
đến khi chuyển sang thực hiện tái cơ cấu DNNN
TÁI CƠ CẤUDOANHNGHIỆPNHÀNƯỚC:
NHÌNTỪTIẾNTRÌNH CỔ PHẦNHÓA
TS. PHẠM THỊ VÂN ANH
Sau hơn 4 năm thực hiện Đề án Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, tình hình sắp xếp, đổi
mới và tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước trong giai đoạn 2011 - 2015 đã đạt được những
kết quả quan trọng. Hiệu quả hoạt động, sức cạnh tranh của doanh nghiệp nhà nước có
nhiều cải thiện; vốn chủ sở hữu tăng, tỷ suất lợi nhuận trên vốn và doanh thu đạt 10 -
15%, nộp ngân sách nhà nước tăng 27%/năm, đóng góp khoảng 30% thu ngân sách nhà
nước, 32% GDP…
