Page 7 - [Thang 04-2023] Ky 2 IN

KINH TẾ VĨ MÔ

căn cứ báo cáo của Chính phủ về tình hình thực hiện sát chuyên đề theo chương trình, kế hoạch giám sát
dự toán ngân sách của năm quyết toán và báo cáo đã được phê duyệt; (iii) Cử thành viên Đoàn giám
kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước; tham khảo sát đến cơ quan, tổ chức hữu quan để xem xét và xác
quyết toán ngân sách của một số bộ, ngành, địa minh các vấn đề về tài chính - ngân sách; (iv) Tổ
phương để có ý kiến xác đáng trong quá trình giám chức nghiên cứu, lập báo cáo giám sát và xem xét,
sát, phê chuẩn quyết toán… xử lý các kiến nghị, tố cáo của công dân đối với công
Bên cạnh việc giám sát về lập dự toán, phân bổ tác quản lý tài chính - ngân sách.
ngân sách và phê chuẩn quyết toán theo quy trình Để bảo đảm chất lượng công tác giám sát, tác giả
trên, Quốc hội còn thực hiện quyền giám sát ban cho rằng, cần chú ý các hình thức giám sát sau:
hành các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh Một là, giám sát chung. Đây là hình thức xem xét
vực tài chính - ngân sách (như: Nghị định của Chính các báo cáo và chất vấn tại Kỳ họp Quốc hội và cuộc
phủ, quyết định, chỉ thị, thông tư hướng dẫn của các họp của các Uỷ ban của Quốc hội. Các báo cáo về
bộ, cơ quan trung ương; các văn bản của Hội đồng NSNN như: Báo cáo tình hình thực hịên dự toán
nhân dân (HĐND) và UBND cấp tỉnh). NSNN năm hiện hành, dự toán NSNN năm kế
HĐND thực hiện giám sát việc chấp hành dự hoạch; Báo cáo phương án phân bổ ngân sách năm
toán NSĐP, phân bổ NSĐP, số bổ sung từ ngân sách kế hoạch; Báo cáo tình hình đầu tư và sử dụng vốn
cấp trên cho ngân sách cấp dưới (nếu có) và phê NSNN của các công trình, dự án quan trọng của
chuẩn quyết toán NSĐP; giám sát việc thực hiện quốc gia… là những báo cáo mà các cơ quan chức
Nghị quyết của HĐND trong lĩnh vực tài chính - năng phải trình cho Quốc hội xem xét, thảo luận và
ngân sách và các văn bản pháp luật của cấp trên quyết định.
trên địa bàn. Các báo cáo này được quy định khá cụ thể trong
Nghị quyết số 387/UBTVQH11 ngày 17/3/2003 của
Đối tượng giám sát tài chính - ngân sách
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và được sửa đổi, bổ
Đối tượng giám sát của Quốc hội là Chính phủ và sung bởi Nghị quyết số 343/2017/UBTVQH14 ngày
các cơ quan hành pháp, bao gồm: Chính phủ, các bộ, 19/1/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Nghị
cơ quan trung ương và chính quyền cấp tỉnh, các định số 31/2017/NĐ-CP ngày 23/3/2017 của Chính
đơn vị sử dụng NSNN; trong đó, Bộ Tài chính là cơ phủ. Việc xem xét, thảo luận các báo cáo hàng năm
quan tổng hợp báo cáo tình hình về NSNN, trình hoặc 6 tháng tại kỳ họp cuối năm hoặc giữa năm
Chính phủ và trình Quốc hội xem xét, quyết định. được tiến hành theo trình tự, thủ tục chặt chẽ do luật
Đối tượng giám sát của HĐND là UBND và các định; trong đó, phải có thẩm tra, phản biện, thảo
cơ quan hành pháp ở địa phương; trong đó, Sở Tài luận, tranh luận của các đại biểu thuộc cơ quan của
chính là cơ quan tổng hợp báo cáo tình hình về Quốc hội và HĐND, các đại biểu Quốc hội và đại
NSĐP, trình UBND và trình HĐND xem xét, biểu HĐND đối với các vấn đề trong nội dung báo
quyết định. cáo về NSNN.
Với quy trình trên, Quốc hội và HĐND cần có sự Hai là, giám sát theo chuyên đề. Đây là hình thức
phối hợp chặt chẽ để tổ chức giám sát tài chính - giám sát chuyên sâu về những chuyên đề cụ thể
ngân sách đạt kết quả cao, góp phần nâng cao chất được dư luận đặc biệt quan tâm; là những vấn đề
lượng quản lý và điều hành NSNN. Chú trọng giám “nóng”, bức xúc của cử tri. Hình thức giám sát này
sát theo chuyên đề, kết hợp giữa Đoàn đại biểu Quốc giúp cơ quan dân cử có nhận xét, đánh giá sâu hơn
hội và Thường trực HĐND với các cơ quan của về những chủ đề mà nhiều cử tri trong cả nước
Quốc hội (như: Hội đồng dân tộc, Uỷ ban Kinh tế, quan tâm.
Ủy ban Tài chính - Ngân sách, Ủy ban Xã hội, Uỷ Thời gian qua, Quốc hội đã thực hiện giám sát
ban Văn hoá - Giáo dục, Uỷ ban Quốc phòng - một số chuyên đề cụ thể như: “Khắc phục tình trạng
An ninh…). đầu tư dàn trải, hiệu quả thấp, lãng phí, thất thoát”;
“Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành
Hình thức giám sát tài chính – ngân sách
tiết kiệm, chống lãng phí”; “Việc quản lý và sử dụng
Theo quy định Luật Hoạt động giám sát của vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài”; “Việc quản
Quốc hội và HĐND năm 2015 thì các hình thức giám lý và sử dụng các quỹ tài chính nhà nước ngoài
sát thuộc lĩnh vực NSNN bao gồm: (i) Nghe báo cáo NSNN” và một số chuyên đề khác đã mang lại
về dự toán NSNN, phương án phân bổ NSTW, quyết những kết quả tích cực trong công tác giám sát
toán NSNN và chất vấn tại Kỳ họp Quốc hội, HĐND chuyên đề của Quốc hội.
tỉnh; (ii) Tổ chức các Đoàn giám sát chung và giám Ba là, giám sát đột xuất. Đây là hình thức giám sát

6