Page 8 - [Thang 04-2023] Ky 2 IN

TÀI CHÍNH - Tháng 4/2023

khi công tác quản lý và điều hành NSNN có dấu NSTW cho NSĐP, sự ỷ lại, trông chờ của cấp dưới,
hiệu trái với quy định của Luật NSNN và vi phạm bảo đảm việc xem xét và quyết định ngân sách một
các chế độ, tiêu chuẩn, định mức phân bổ và định cách thực chất của cơ quan dân cử.
mức chi tiêu ngân sách. Khi đó, Quốc hội và HĐND Thứ hai, tạo lập cơ chế phù hợp để nâng cao hiệu
thực hiện quyền giám sát để chấn chỉnh các sai lực, hiệu quả giám sát tài chính - ngân sách, như:
phạm, vi phạm và lệch lạc về cơ chế, chính sách Quy định cụ thể về chế độ báo cáo định kỳ từng quý
nhằm bảo đảm kỷ luật, kỷ cương tài chính, chống của các cơ quan nhà nước, các đơn vị kinh tế phải
tham nhũng, lãng phí, thất thoát và kém hiệu quả. gửi tới cơ quan dân cử; Quy định cụ thể về trách
Phương thức giám sát này bảo đảm tính hợp nhiệm của cơ quan hành pháp trong việc thực hiện
pháp trong quản lý và điều hành NSNN theo quy những ý kiến, kiến nghị của cơ quan dân cử (Quốc
định của pháp luật. Các cơ quan của Quốc hội và hội và HĐND); Quy định các chế tài cần thiết trong
HĐND, từng đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND cần trường hợp các cơ quan hành pháp không xem xét
thực hiện tốt hình thức giám sát này để đưa ra đề giải quyết, hoặc giải quyết không thoả đáng những
nghị kịp thời tại kỳ họp Quốc hội và HĐND. kiến nghị qua giám sát của Quốc hội và HĐND.
Để các hình thức giám sát trên đạt chất lượng, Hiện nay, lĩnh vực giám sát tài chính - ngân sách
hiệu quả theo quy trình, các đại biểu Quốc hội, đại có phạm vi rất rộng, liên quan đến nhiều vấn đề,
biểu HĐND cần tích cực chất vấn đối tượng chịu sự nhiều cơ quan nhà nước, trong khi cơ chế, chính
giám sát. Quyền chất vấn được thực hiện ngay trong sách và điều kiện bảo đảm chưa đáp ứng yêu cầu
thời gian Quốc hội hoặc HĐND họp, hoặc trong thời thực tiễn. Vì vậy, chúng tôi kiến nghị đổi mới
gian giữa hai kỳ họp. Đối tượng chịu sự chất vấn phương thức hoạt động các cơ quan của Quốc hội và
phải trả lời về những vấn đề mà đại biểu chất vấn HĐND theo hướng chuyên môn hoá sâu hơn. Lựa
quan tâm đặt ra. chọn nhân sự và giới thiệu bầu vào cơ quan dân cử
những người am hiểu sâu về lĩnh vực kinh tế, tài
Cơ quan Kiểm toán Nhà nước chính, ngân sách.
hỗ trợ giám sát tài chính - ngân sách
Để quản lý và điều hành NSNN có chất lượng cao,
Hiến pháp năm 2013 quy định, Kiểm toán Nhà hiệu quả, tiết kiệm, lành mạnh và bền vững thì không
nước là cơ quan do Quốc hội thành lập, hoạt động thể thiếu công tác giám sát tài chính –ngân sách. Giám
độc lập và chỉ tuân theo pháp luật, thực hiện kiểm sát tài chính - ngân sách đóng vai trò quan trọng để
toán việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công quản lý và điều hành NSNN đúng chủ trương, đường
(Điều 118 Hiến pháp). Đây là bước chuyển biến lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, Nghị quyết
quan trọng làm thay đổi hoạt động giám sát tài của Quốc hội, Nghị quyết của HĐND, bảo đảm thực
chính - ngân sách thuộc thẩm quyền của Quốc quyền các cơ quan dân cử; tăng cường tính công khai,
hội và HĐND. minh bạch, trách nhiệm giải trình, tạo điều kịên thuận
Ngoài cơ quan Kiểm toán Nhà nước thì Quốc hội lợi cho việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, góp
và HĐND còn có thẩm quyền sử dụng cơ quan phần đẩy lùi hiện tượng tham nhũng, tiêu cực, thất
Thanh tra Chính phủ, Thanh tra Tài chính, Viện thoát và lãng phí.
Kiểm sát nhân dân tối cao, Toà án nhân dân tối cao
(đối với Quốc hội), Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, Toà Tài liệu tham khảo:
án nhân dân tỉnh (đối với HĐND tỉnh) để phục vụ 1. Hiến pháp năm 2013;
cho công tác giám sát tài chính - ngân sách. 2. Luật Ngân sách nhà nước năm 2015;
3. Nghị quyết số 387/UBTVQH11 ngày 17/3/2003 của Uỷ ban Thường vụ Quốc
Giải pháp nâng cao năng lực hội và được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị quyết số 343/2017/UBTVQH14 ngày
giám sát tài chính – ngân sách
19/1/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội;
Bên cạnh những kết quả đạt được có ý nghĩa 4. Nghị định số 31/2017/NĐ-CP ngày 23/3/2017 của Chính phủ ban hành Quy
quan trọng trong giám sát tài chính – ngân sách, thời chế lập, thẩm tra, quyết định kế hoạch tài chính 5 năm địa phương, kế
gian qua, hoạt động này cũng còn một số hạn chế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm địa phương, kế hoạch tài chính - ngân
nhất định cần có giải pháp khắc phục trong thời gian sách nhà nước 3 năm địa phương, dự toán và phân bổ ngân sách địa
tới. Cụ thể: phương, phê chuẩn quyết toán ngân sách địa phương hằng năm.
Thứ nhất, tiếp tục nghiên cứu sửa đổi Luật NSNN
năm 2015 (theo dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến Thông tin tác giả:
vào năm 2024) để tiến tới xoá bỏ triệt để tính “lồng TS. Nguyễn Minh Tân - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Ngân sách (Văn phòng Quốc hội)
ghép” của hệ thống NSNN, sự cân đối thay của Email: minhtanqh10@gmail.com

7