Page 9 - [Thang 10-2024] Ky 2
P. 9

THUẾ TÀI NGUYÊN GẮN VỚI PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM

          sử dụng công cụ thuế để can thiệp vào quá trình    tài nguyên.
          phân phối thu nhập, góp phần đảm bảo công bằng,      (ii) Sự phát triển và mức độ cạnh tranh của các
          ổn định xã hội. Mang đầy đủ chức năng của thuế,    ngành sản xuất liên quan đến tài nguyên. Chính
          thuế  tài  nguyên  là  một  trong  những  công  cụ  tài   sách  thuế  tài  nguyên  có  thể  ảnh  hưởng  đến  sự
          chính quan trọng để phân phối lại thu nhập, của cải,   phát  triển  và  cạnh  tranh  của  các  ngành  có  liên
          đảm bảo sự công bằng cho xã hội. Thông qua thu     quan  đến  tài  nguyên.  Các  ngành  sử  dụng  tài
          thuế đối với sản lượng tài nguyên khai thác, thuế tài   nguyên nhiều có thể chịu tác động lớn hơn so với
          nguyên là chi phí đầu vào ảnh hưởng tới lợi nhuận   các ngành khác.
          của nhà đầu tư, do đó có tác dụng điều tiết thu nhập   (iii) Hiệu quả thu NSNN. Việc tăng thuế có thể
          từ các nhà đầu tư hoạt động trong lĩnh vực khai    làm tăng thu NSNN nhưng sẽ dẫn đến làm giảm lợi
          thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản về NSNN. Từ   nhuận của các doanh nghiệp. Để đánh giá hiệu quả
          đó, Nhà nước sử dụng nguồn thu từ thuế tài nguyên   thu NSNN của chính sách thuế tài nguyên cần đánh
          để  đầu  tư  phát  triển  cơ  sở  hạ  tầng,  cải  tạo  môi   giá trên có sở tổng số thu NSNN từ thuế tài nguyên,
          trường, phục vụ an sinh xã hội. Như vậy, có thể    mối  tương  quan  giữa  thu  NSNN  với  tiềm  năng
          thấy thuế tài nguyên đã góp phần khắc phục khiếm   nguồn  tài  nguyên  thiên  nhiên  và  sản  lượng  tài
          khuyết  của  nền  kinh  tế  thị  trường  về  chênh  lệch   nguyên  khai  thác  trên  cơ  sở  căn  cứ  tính  thuế  tài
          mức sống và thu nhập, đảm bảo cho mọi người dân    nguyên đã được quy định.
          đều được chia sẻ, thụ hưởng các thành quả phát       Để đánh giá tác động về kinh tế của chính sách
          triển kinh tế đất nước.                            thuế tài nguyên, cần đánh giá trên cơ sở phân tích
                                                             chi  phí  và  lợi  ích  đối  với  một  hoặc  một  số  nội
          Các tiêu chí đánh giá tác động                     dung  về  sản  xuất,  kinh  doanh,  tiêu  dùng,  môi
          của chính sách thuế tài nguyên
                                                             trường  đầu  tư  và  kinh  doanh,  khả  năng  cạnh
            Chính sách thuế tài nguyên là công cụ tài chính   tranh của doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân, cơ
          thể hiện vai trò sở hữu Nhà nước về tài nguyên     cấu  phát  triển  kinh  tế  của  quốc  gia  hoặc  địa
          thiên nhiên có những tác động tích cực và tiêu cực   phương, chi tiêu công, đầu tư công và các vấn đề
          đối với kinh tế - xã hội, đối với Nhà nước, doanh   khác có liên quan đến kinh tế. Việc đánh giá tác
          nghiệp,  người  dân,  đối  với  hệ  thống  pháp  luật,   động của chính sách đối với kinh tế cần phải đánh
          đối  với  vấn  đề  môi  trường  và  phát  triển  bền   giá trên cơ sở phân tích, dự kiến chi phí và lợi ích
          vững...  Để  thấy  được  tác  động  của  chính  sách   thu được khi thực hiện chính sách. Cần phân tích,
          thuế tài nguyên đến các đối tượng chịu tác động    đánh giá cụ thể khi áp dụng chính sách mới thì có
          trực tiếp và mọi mặt của đời sống - xã hội thì cần   tác động về kinh tế (dự kiến chi phí nguồn lực và
          phải xác định rõ các tiêu chí để đánh giá tác động   lợi ích thu được) đối với Nhà nước, người dân, tổ
          của chính sách thuế tài nguyên.                    chức, các đối tượng khác như thế nào…
            Một là, đánh giá tác động về kinh tế. Tài nguyên   Hai là, đánh giá tác động xã hội. Tác động về xã
          thiên nhiên có vai trò quan trọng đối với tăng trưởng   hội của một chính sách nói chung cũng như chính
          kinh tế thông qua việc thu hút đầu tư nước ngoài,   sách thuế tài nguyên nói riêng được đánh giá trên cơ
          tạo việc làm, tăng thu NSNN, thúc đẩy các ngành    sở phân tích, dự báo tác động đối với một hoặc một
          kinh tế khác phát triển. Chính sách thuế tài nguyên   số nội dung về dân số, việc làm, tài sản, sức khỏe,
          là khoản thu đối với hoạt động khai thác tài nguyên   môi trường, y tế, giáo dục, giảm nghèo, giá trị văn
          thiên nhiên. Do đó, chính sách thuế tài nguyên có tác   hóa truyền thống, gắn kết cộng đồng, chính sách
          động đến tăng trưởng kinh tế của đất nước.         dân  tộc  và  các  vấn  đề  khác  có  liên  quan.  Khi  áp
            Các tiêu chí đánh giá tác động kinh tế của chính   dụng chính sách mới sẽ có tác động thế nào đến các
          sách thuế tài nguyên bao gồm:                      vấn đề xã hội nêu trên, mang tích cực hoặc tiêu cực;
            (i) Hiệu quả kinh tế. Đánh giá chính sách thuế   ý kiến, phản ứng của xã hội đối với chính sách mới
          tài nguyên dựa trên hiệu quả kinh tế thông qua sự   dự kiến áp dụng.
          thay đổi về giá của các sản phẩm, dịch vụ sử dụng    Một trong những mục tiêu của chính sách thuế
          tài nguyên và việc tiêu thụ tài nguyên. Việc đánh   tài nguyên là thúc đẩy việc bảo vệ môi trường, do đó
          thuế tài nguyên sẽ làm tăng giá thành sản phẩm,    tiêu chí đánh giá tác động đến môi trường của chính
          từ  đó  ảnh  hưởng  đến  việc  sử  dụng  tài  nguyên,   sách thuế tài nguyên là mức độ tác động tích cực
          góp phần khuyến khích sử dụng tài nguyên tiết      hoặc tiêu cực đến môi trường, mức độ cải thiện chất
          kiệm, có hiệu quả thông qua việc giảm sản lượng    lượng không khí, nước, sự thay đổi khi hậu và bảo
          tài  nguyên  sử  dụng,  độ  bền  vững  và  tiết  kiệm   vệ các loài động vật. Chính sách thuế tài nguyên tác

           8
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14