12
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
cầu năm 2016, chỉ ở mức tăng trưởng 2,8%. Khu vực
đồng Euro được dự đoán có thể đạt 1,6%, trong khi
kinh tế Mỹ tụt lùi xuống còn 2,4% (so với mức 2,5%
trong năm nay), kinh tế Trung Quốc dậm chân ở
mức 3,7% trong cả 2 năm tới. Nhiều ý kiến cho rằng,
sự tăng trưởng chậm lại của các nền kinh tế lớn sẽ
ảnh hưởng đến Việt Nam bởi đây đều là những thị
trường xuất khẩu chính hiện nay của Việt Nam.
Bên cạnh đó, thời gian qua kinh tế Việt Nam vẫn
tăng trưởng dựa trên tài nguyên, khai khoáng nên
không thực sự bền vững. Nền kinh tế trong nước
phục hồi chậm, tính bền vững chưa cao, phụ thuộc
khá nhiều vào yếu tố bên ngoài. Năng suất, chất
lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế
còn thấp. Sản xuất kinh doanh và xuất khẩu của khu
vực kinh tế trong nước, nhất là nông sản còn nhiều
khó khăn, liên kết giữa DN FDI và DN trong nước
còn hạn chế. Cơ cấu kinh tế trong nước vẫn chậm
được cải cách, chưa tạo được động lực mới cho tăng
trưởng. Trong khi đó, dư địa chính sách (tài khóa
và tiền tệ) ngày càng bị thu hẹp, khó có thể thực
thi chính sách kích thích kinh tế. Tốc độ tăng thu
ngân sách đang thấp hơn tốc độ chi, đặc biệt chi
thường xuyên, nợ công dù an toàn nhưng đang gần
sát trần giới hạn, chu kỳ trả nợ ngày càng lớn, nợ
xấu ngân hàng không thể xử lý nhanh… đang trở
thành những thách thức lớn cần nhanh chóng có
giải pháp căn cơ.
Ngoài ra, sự kỳ vọng vào TPP trong thời gian tới
là rất lớn, song việc nắm cơ hội cũng đặt ra nhiều
băn khoăn. Thực tế, sự nắm bắt, hiểu biết về hội
nhập cũng như những tác động tới nền kinh tế, hoạt
động đầu tư, kinh doanh của từng DN đối với TPP
chưa được quan tâm đúng mức. Trình độ công nghệ,
chất lượng sản phẩm kém, năng lực cạnh tranh thấp
sẽ là những khó khăn cho sự phát triển của nền kinh
tế trong năm 2016, cần sớm có giải pháp khắc phục
trong năm 2016 và trong trung và dài hạn. Vào các
nước TPP, Việt Nam phải nhập khẩu nguyên liệu,
máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất, có nghĩa là nhập
siêu sẽ gia tăng. Khả năng này là khá cao khi Việt
Nam chưa phát triển ngành công nghiệp phụ trợ,
sản xuất hàng hóa, thiết bị, máy móc thay thế nhập
khẩu. Bên cạnh đó, thị trường xuất nhập khẩu của
Việt Nam hiện chưa thực sự đa dạng, trở thành yếu
tố rủi ro rất lớn, đặc biệt trong bối cảnh khu vực và
quốc tế biến động hiện nay. Do vậy, bên cạnh việc
đa dạng hóa được thị trường mới bên cạnh những
thị trường truyền thống hiện nay, Việt Nam cần
chú trọng thêm thị trường nội địa với mục tiêu biến
thành thị trường tiêu thụ lớn nhất với những sản
phẩm trong nước.
tế - xã hội thì năm 2016 tăng trưởng kinh tế có thể
đạt khoảng 7%.
Các tổ chức kinh tế - tài chính quốc tế cũng đều
đưa ra nhận định lạc quan về triển vọng kinh tế
Việt Nam và hầu như đều có chung nhận định tăng
trưởng GDP đạt khoảng 6,6-6,7% vào năm 2016.
Theo đó, trong báo cáo cập nhật Kinh tế Đông Á và
Thái Bình Dương công bố ngày 5/10, WB dù hạ dự
báo tăng trưởng kinh tế của các nước Đông Nam Á
như Indonesia, Philippines và Thái Lan, nhưng lại
nâng dự báo tăng trưởng của Việt Nam với dự báo
tăng trưởng 6,3% trong năm 2016 và 2017. Báo cáo
Cập nhật triển vọng phát triển châu Á của Ngân
hàng Phát triển châu Á (ADB) cũng nhận định tốc
độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm
2015 và 2016 sẽ vượt mức kỳ vọng, nâng mức dự
báo tăng trưởng GDP lên mức 6,6% cho năm 2016
– cao hơn so với dự báo mà ngân hàng này đã đưa
ra vào đầu năm nay (6,2%). ADB kỳ vọng mức tăng
trưởng này nhờ đánh giá cao vào các chính sách tài
khóa và tiền tệ hợp lý của Việt Nam, góp phần khôi
phục ổn định kinh tế vĩ mô, những cải cách chính
sách gần đây đã củng cố niềm tin của doanh nghiệp
(DN). Trong “Báo cáo cập nhập thông tin kinh tế
toàn cầu 2015” công bố hôm 04/11/2015, Ngân hàng
ANZ nâng dự báo tăng trưởng cho năm 2016 của
Việt Nam lên 6,9%, cao hơn mức dự báo so với mức
6,5% trước đó. Thậm chí, báo cáo này còn nhận định
Việt Nam sẽ là một trong ba nền kinh tế (bao gồm cả
Ấn Độ, Philippines) ít chịu ảnh hưởng tiêu cực hơn
nhờ xuất khẩu hay nhập khẩu đa dạng về ngành
hàng và đều có tốc độ tăng trưởng đáng kể so với
các nước cùng khu vực.
Nhưng không ít thách thức
Dù có nhiều nhận định lạc quan về triển vọng
tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2016,
song phải thừa nhận rằng vẫn không ít thách thức
phía trước. Mới đây, một số tổ chức đưa ra dự báo
không mấy lạc quan về tăng trưởng kinh tế toàn
MỘT SỐ DỰ BÁO VỀ TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VIỆT NAM
NĂM 2016
Tổ chức
Dự báo GDP năm 2016
Bộ Kế hoạch và Đầu tư
6,7%
Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia
6,5% - 6,7%
Trung tâm Thông tin
và Dự báo kinh tế-xã hội
6,7% - 7,1%
Ngân hàng Thế giới
6,3%
Ngân hàng ADB
6,6%
Ngân hàng ANZ
6,9%
Nguồn: Tác giả tổng hợp
