1
Tình hình quản lý quỹ ngân sách nhà nước
của Kho bạc Nhà nước hiện nay
Công tác tổ chức quản lý quỹ ngân sách nhà nước
(NSNN) của Kho bạc Nhà nước (KBNN) Việt Nam
được tiến hành sau khi ngân sách được Quốc hội phê
chuẩn và năm ngân sách bắt đầu (năm ngân sách ở
nước ta bắt đầu từ ngày 01 tháng 01 hàng năm). Theo
đó, KBNN có nhiệm vụ tổ chức thu NSNN và bố trí
cấp phát kinh phí của NSNN cho các nhu cầu đã
được Quốc hội phê chuẩn (kể cả tạm ứng, tạm cấp
cho các nhu cầu chi đầu năm chưa được Quốc hội
phê chuẩn).
Tính đến năm 2015, KBNN Việt Nam đã có 63
KBNN tỉnh, thành phố và hơn 700 đơn vị KBNN cấp
quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, với hơn
14 nghìn cán bộ công chức, đáp ứng được yêu cầu
quản lý hoạt động quỹ NSNN thông qua hoạt động
giao dịch của trên 150.000 đơn vị và gần 200.000 tài
khoản giao dịch với KBNN trên cả nước.
Mối quan hệ giữa khối lượng thu - chi NSNN
theo thời gian có ý nghĩa rất lớn trong tổ chức quản
lý quỹ NSNN. Chính vì vậy, trong điều kiện ngân
sách bền vững, việc xây dựng một khoản dự phòng
ngân sách hay ngân sách dài hạn sẽ góp phần làm
giảm ảnh hưởng yếu tố thời gian. Tuy nhiên, hiện
NSNN Việt Nam vẫn còn tình trạng lúc cần chi cho
các nhu cầu lớn thì chưa có nguồn thu đáp ứng,
lúc đã giải quyết bằng các biện pháp tài khóa khác,
bằng chính sách tiền tệ thì nguồn thu lại tập trung
nhiều. Do đó, khi đặt vấn đề tổ chức quản lý quỹ
NSNN, cần phải đảm bảo sự kết hợp giữa kế hoạch
và tổ chức thực hiện của các cơ quan tham gia quản
lý ngân sách (thuế, hải quan, tài chính).
Trong thời gian qua, mới chỉ có một số chỉ tiêu
mang tính chất thống kê được thể hiện qua các báo
cáo của KBNN các cấp. Một số chỉ tiêu thống kê đã
được vận dụng nhằm đánh giá hoạt động quản lý
quỹ NSNN của KBNN được thể hiện thông qua hệ
thống báo cáo. Các chỉ tiêu mà KBNN đã xây dựng
và áp dụng trong đánh giá hoạt động quản lý quỹ
NSNN về cơ bản đã bao quát được những nội dung
chủ yếu, phản ánh được kết quả về mặt lượng của
những hoạt động quản lý quỹ NSNN của KBNN
Việt Nam cũng như cung cấp các thông tin về thực
trạng vận hành của quỹ NSNN cho hoạt động quản
lý NSNN của tất cả các chủ thể thuộc Nhà nước và
phục vụ cho việc công khai các dữ liệu về NSNN.
Việc tổ chức các chỉ tiêu đánh giá hoạt động quản lý
quỹ NSNN trong thiết kế các báo cáo về cơ bản bảo
đảm tính hợp lý, logic...
Yêu cầu xây dựng một hệ thống các tiêu chí bảo
đảm tính toàn diện, đầy đủ và tính hệ thống đối
với việc đánh giá hoạt động quản lý quỹ NSNN của
KBNN đang được đặt ra. Hệ thống chỉ tiêu thống
kê hiện tại chưa đáp ứng được nhu cầu đánh giá
từng đơn vị KBNN, làm cơ sở so sánh thành tích, chỉ
đạo điều hành liên quan đến hoạt động quản lý quỹ
NSNN. Chẳng hạn, chỉ tiêu tổng số thu phụ thuộc
nhiều vào các yếu tố bên ngoài KBNN như: đặc
điểm các nguồn thu trên địa bàn; quy mô nguồn thu
trên địa bàn.. Cụ thể, một số KBNN có số thu lớn về
dầu thô, xuất nhập khẩu hải quan..., thông thường
số tiền trên một món thu rất lớn, hàng trăm tỷ như
KBNN Bà Rịa - Vũng Tàu, KBNN TP. Hồ Chí Minh,
nhưng cũng có KBNN thu nhiều món nhưng số tiền
thể hiện rất nhỏ. Ví dụ như KBNN huyện Hòa Vang
XÂY DỰNGHỆ TIÊU CHÍ ĐÁNHGIÁHIỆUQUẢ QUẢN LÝ
QUỸ NGÂN SÁCHNHÀNƯỚC CỦA KHOBẠC NHÀNƯỚC
PGS.,TS. LÂM CHÍ DŨNG
- Đại học Đà Nẵng,
TS. PHAN QUẢNG THỐNG
– Phó Giám đốc KBNN TP. Đà Nẵng
Quản lý nền tài chính quốc gia nói chung, quản lý ngân sách nhà nước nói riêng là những lĩnh vực đang
được Quốc hội các nước, trong đó có Việt Nam dành sự quan tâm. Những điều kiện mới của thời kỳ hội
nhập sâu rộng đòi hỏi Việt Nam phải tiếp tục tìm tòi, hoàn thiện cơ chế quản lý, nhất là về cơ chế quản lý
tài chính, ngân sách nhà nước. Để đáp ứng các mục tiêu của cải cách hệ thống quản lý ngân sách nhà nước,
việc xây dựng một hệ tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động quản lý quỹ ngân sách nhà nước là cấp thiết
trong giai đoạn hiện nay.
Từ khóa: Ngân sách nhà nước, hệ thống quản lý ngân sách, chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ
PHÁTTRIỂNHỆTHỐNGKHOBẠCNHÀNƯỚCGIAIĐOẠN2017-2020
