96
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
hoạt đối với các đối tượng khách hàng khác nhau
nếu doanh nghiệp đã vượt qua sản lượng hòa vốn.
Vận dụng trong thực tiễn
Công ty cổ phần Mía đường Lam Sơn là một
trong 6 doanh nghiệp mía đường lớn nhất cả nước
với sản lượng ép công nghiệp đạt 16,6 triệu tấn,
sản xuất được 1,53 triệu tấn đường. Từ tình hình
thực tế của các doanh nghiệp mía đường Việt
Nam, bài viết phân tích mối quan hệ chi phí - khối
lượng - lợi nhuận tại Công ty cổ phần Mía đường
Lam Sơn trên các mặt như sau: Phân tích điểm
hoà vốn, phân tích sản lượng sản xuất cần thiết
để doanh nghiệp đạt được lợi nhuận mong muốn,
phân tích sự thay đổi của các yếu tố định phí, biến
phí và giá bán sản phẩm ảnh hưởng đến lợi nhuận
nhằm đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp.
Để phân tích mối quan hệ chi phí - khối lượng
- lợi nhuận, tác giả sử dụng phân tích cho 3 loại
sản phẩm đường: Đường RE, đường RS và đường
vàng của Công ty Cổ phần Mía đường Lam Sơn.
Trên cơ sở giá bán sản phẩm đường, số lượng tiêu
thụ, giá trị sản phẩm phụ thu hồi trong năm 2015,
tác giả tiến hành phân loại chi phí thành biến phí
và định phí từ đó lập Báo cáo kết quả kinh doanh
dạng lãi trên biến phí (bảng 2) như sau:
BẢNG 2: BÁO CÁO KẾT QUẢ KINH DOANH DẠNG LÃI TRÊN BIẾN PHÍ
TT Chỉ tiêu Sản phẩm
đường RE
Sản phẩm
đường RS
Sản phẩm
đường vàng
1 Giá bán
đơn vị (trđ)
13,700
12,200
12,000
2
Số lượng
tiêu thụ
(tấn)
45,000
35,500
41,000
3 Doanh thu
616,500,000 433,100,000 492,000,000
4 Biến phí
461,525,664
354,132,728 417,178,752
5
Giá trị sản
phẩm phụ
thu hồi
ước tính
26,935,731 18,427,619
24,541,411
6 Lãi trên
biến phí
128,038,603 60,539,652
50,279,836
7 Định phí
81,843,574 45,299,346 72,976,237.44
8 Lợi nhuận
trước thuế
46,195,029 15,240,306 (22,696,400.54)
Nguồn: Tác giả xử lý số liệu từ Công ty cổ phần mía đường Lam Sơn
Từ Báo cáo kết quả kinh doanh dạng lãi trên
biến phí, tác giả tiến hành phân tích mối quan hệ
chi phí - khối lượng - lợi nhuận thông qua việc
phân tích điểm hòa vốn, xác định mức an toàn, tỷ
lệ rủi ro, đòn bẩy kinh doanh như sau:
tấn đường vào năm 2020 nhằm phục vụ tiêu thụ
trong nước đồng thời đẩy mạnh xuất khẩu. Tuy
nhiên, năm 2015 là hết thời hạn áp thuế theo hạn
ngạch theo cam kết AFTA từ 5% hiện nay xuống
0%. Như vậy, ngành Mía đường Việt Nam sẽ còn
phải đương đầu cạnh tranh về giá với các nước
có ngành công nghiệp Mía đường trong khu vực,
công nghiệp chế biến mía đường đang mất dần lợi
thế, thị trường có khả năng bị thu hẹp. Do vậy, các
nhà quản trị cần nhìn nhận rõ và đánh giá đúng
tình hình, củng cố và nâng cao nội lực, đảm bảo
phát triển bền vững với mục tiêu là chất lượng và
hiệu quả.
BẢNG 1: CUNG CẦU ĐƯỜNG VIỆT NAM NĂM 2015
Chỉ tiêu
2013/2014 2014/2015 Tăng giảm
Tổng cung (nghìn tấn)
1.521
1.751
1,5%
Dự trữ đầu kỳ
121
200 65,28%
Sản lượng
1.050
1.420 35,23%
Nhập khẩu
350
131 -62,57%
Tổng cầu (nghìn tấn)
1.401
1.500
6,6%
Tiêu dùng
1.399
1.498
7,07%
Xuất khẩu
2
2
0
Dự trữ cuối kỳ
120
58,5 -51,25%
Nguồn: Tác giả tổng hợp
Năm 2015, mặc dù ngành Mía đường Việt
Nam có lượng tồn kho đã giảm so với niên vụ
trước (giảm 51,25% so với cùng kỳ năm trước),
tuy nhiên lượng đường nhập lậu vẫn khá nhiều
(lượng đường nhập lậu chủ yếu là từ Thái Lan với
ước tính khoảng 500.000 tấn/năm bằng 1/3 lượng
đường sản xuất của 40 nhà máy đường) nên trong
thời gian tới các doanh nghiệp sản xuất đường
vẫn còn nhiều khó khăn. Thực trạng này đã làm
giảm sức cạnh tranh của sản phẩm đường Việt
Nam trên thị trường quốc tế.
Như vậy, dù mới đang trong quá trình phát
triển, ngành Mía đường Việt Nam còn phải đối
mặt nhiều thách thức trong tương lai. Do đó, việc
xác định điểm hòa vốn của doanh nghiệp mía
đường có ý nghĩa vô cùng quan trọng bởi tại điểm
hòa vốn toàn bộ định phí đã được bù đắp nên sản
phẩm sau điểm hòa vốn chỉ cần bù đắp đủ biến
phí. Vì vậy, nếu doanh nghiệp mía đường đã đạt
được điểm hòa vốn thì trong điều kiện sản xuất
kinh doanh khó khăn nguồn cầu ít hoặc trong
điều kiện cạnh tranh doanh nghiệp có thể áp dụng
chính sách hạ giá sản phẩm đến mức chỉ cần cao
hơn biến phí toàn bộ không cần cao hơn giá thành
toàn bộ sản phẩm mà vẫn có lãi. Doanh nghiệp
mía đường có thể áp dụng các chính sách giá linh
