TÀI CHÍNH -
Tháng 7/2016
63
tr ch cho mô h nh kinh doanh mới n y. Nếu không
c bi n ph p qu n lý mô h nh kinh doanh mới n y,
th s ph t tri n nhanh ch ng của n c th đưa tới
những biến th sai l ch t i Vi t Nam. S ph t tri n
của kinh doanh đa cấp t i Vi t Nam ch nh l minh
chứng đi n h nh nhất. Mặc d , b n h ng đa cấp
l một lo i h nh kinh doanh tiên tiến trên thế giới
nhưng khi v o Vi t Nam, nhi u đối tư ng đã l i
d ng lòng tin của người tham gia m ng lưới đ biến
n th nh công c l a đ o chuộc l i c nhân.
Thứ hai,
Ch nh phủ c n nghiên cứu ban h nh
Luật đi u chỉnh v qu n lý đối với kinh tế chia sẻ
t i Vi t Nam. H thống ph p luật sẽ gi p đi u chỉnh
mọi ho t động kinh doanh trong n n kinh tế chia
sẻ, v a đ m b o môi trường thuận l i cho n ph t
tri n, v a t o ra môi trường c nh tranh b nh đẳng
giữa n n kinh tế n y với mô h nh kinh doanh dịch
v truy n thống. Không chỉ vậy, h nh lang ph p
lý còn gi p Ch nh phủ Vi t Nam ki m so t đư c
kho n thuế t c c công ty cung ứng dịch v v
“người chia sẻ t i s n” – đây đư c coi l nguồn thuế
lớn m nhi u quốc gia đã không th ki m so t đư c.
Thứ ba,
đối với c c chủ th muốn khởi nghi p với
mô h nh kinh tế chia sẻ, c n c những bước chuẩn bị
v nguồn cung, đ o t o nhân l c v xây d ng ni m
tin đ t o d ng thương hi u. Trong đ , vi c đ o t o
nhân l c đ ng vai trò quan trọng, c th quyết định
tới s th nh – b i của doanh nghi p. Ngay t khâu
đ u tiên l ki m tra hồ sơ c nhân ph i đư c th c
hi n chặt chẽ. C c công ty trong n n kinh tế chia sẻ
c th xây d ng c c kh a đ o t o tr c tuyến v ki m
tra b ng b i thi. C nhân đư c chấp thuận sẽ đư c
trang bị t i li u c m tay hướng dẫn quy tr nh cung
cấp dịch v . Một nguồn nhân l c cung cấp dịch v
chuyên nghi p ch nh l c ch đ doanh nghi p xây
d ng đư c ni m tin với kh ch h ng v t o d ng
đư c thương hi u cho m nh.
Thứ tư,
c n tập trung đ u tư ph t tri n m ng lưới
internet, nâng cấp đ m b o t nh b o mật t i kho n
thanh to n tr c tuyến, c v số lư ng v chất lư ng,
bởi, đặc th cơ b n của kinh doanh chia sẻ ch nh l
c c giao dịch thông qua m ng lưới tr c tuyến. Khi
chưa c s ph t tri n m nh mẽ của internet t i Vi t
Nam th sẽ không th c một n n t ng tốt cho s ph t
tri n v th nh công của kinh doanh chia sẻ.
Tài liệu tham khảo:
1. Rachel Botsman, Roo Rogers (2015). “What’s mine is yours”;
2. PWC report (2015). Consumer Intelligence Series “The Sharing Economy”;
5. Jason Proctor (2016). Debate over Airbnb and Uber reveals hypocrisy of
‘sharing’ economy, truy cập từ
-
columbia/uber-airbnb-sharing-economy-1.3526114.
n y hi n vẫn duy tr danh ngh a l công ty tư nhân
– đi u n y cho phép họ linh động đi u chỉnh, không
ph i b o c o số li u với c đông, không bị ki m to n
độc lập v không ai c th gi m s t t i kho n.
Một số gợi ý cho Việt Nam
Mặc d thuật ngữ kinh tế chia sẻ mới du nhập
v o Vi t Nam trong vòng 2 năm trở l i đây, song
n n văn h a chia sẻ trong tiêu d ng th đã quen
thuộc với người dân Vi t, c c dịch v kinh doanh
ki u n y cũng đã hi n hữu v d n trở nên quen
thuộc với người dân. Một kh o s t đư c th c hi n
t ng y 14/8 đến 6/92013 của Công ty Nielsen với
hơn 30.000 người tiêu d ng tr c tuyến trên 60 quốc
gia ở châu Á - Th i B nh Dương, châu Âu, châu Mỹ
Latinh, Trung Đông, châu Phi v Bắc Mỹ đã cho
thấy, kinh tế chia sẻ c ti m năng lớn đ ph t tri n
t i Vi t Nam. Theo kh o s t, cứ 4 người Vi t Nam
đư c hỏi th c 3 người cho biết, họ th ch ý tưởng v
mô h nh kinh doanh n y; 76% cho biết sẵn s ng tận
d ng c c s n phẩm v dịch v chia sẻ…
S xuất hi n v ph t tri n lớn m nh của 2 hãng
cung ứng dịch v vận chuy n h nh kh ch n i tiếng
trên thế giới l Grab v Uber t i Vi t Nam đã “tiếp
lửa” cho s ph t tri n m nh mẽ của n n kinh tế chia
sẻ nước ta. S xuất hi n của 2 hãng dịch v n y cũng
đã khiến cho c c hãng vận t i h nh kh ch lớn như
Mai Linh hay Vinasun, Taxi Group ph i lập tức thay
đ i cung c ch vận h nh. Nếu như th ng 8/2015, Mai
Linh giới thi u ứng d ng di động cho phép gọi xe
taxi không c n thông qua t ng đ i, th đến cuối năm,
Vinasun cũng nâng cao kh năng c nh tranh b ng c ch
tung ra ứng d ng gọi xe Vinasun. C ng l c, hãng n y
còn công bố dịch v đưa đ n b ng đội xe Fortuner,
Innova đời mới không c nhãn hi u hay bi n taxi, với
h nh thức thanh to n như thông thường. Trong dịp tết
Nguyên Đ n 2016, Taxi Group cũng tung ra g i dịch
v đi ghép xe cho những h nh kh ch đi đường d i
nh m tiết ki m chi ph cho người d ng.
Tuy nhiên, s nở rộ của dịch v theo mô h nh kinh
tế chia sẻ n i chung v n n kinh tế chia sẻ n i riêng
t i Vi t Nam cũng đang cho thấy mối lo ng i v s
c nh tranh không b nh đẳng, nếu không c bi n ph p
can thi p kịp thời v đ ng đắn, th lối mòn v những
cuộc bi u t nh ph n đối Uber hay l n s ng ti n ẩn
ph n đối kinh tế chia sẻ giống như nhi u quốc gia
trên thế giới sẽ tiếp t c diễn ra t i Vi t Nam. Do vậy,
đ ph t tri n n n kinh tế chia sẻ b n vững t i Vi t
Nam, b i viết đ xuất một số g i ý sau:
Thứ nhất,
Ch nh phủ c n nhanh ch ng nh n nhận
kinh tế chia sẻ như một th nh ph n kinh tế của Vi t
Nam v ph i c cơ quan qu n lý nh nước chuyên
