78
KINH TẾ - TÀI CHÍNH QUỐC TẾ
Nam đạt 6,8%, lạm phát 2,5 - 3%, nhập siêu dự
kiến khoảng 6 tỷ USD. Thị trường ngoại hối có thể
diễn biến khá ổn định, tỷ giá VND/USD tăng thêm
khoảng 4%, dao động trong khoảng 22.500 - 23.400
VND/USD.
Kịch bản 2:
Kinh tế Trung Quốc suy giảm nhanh,
NDT giảm giá nhanh tới 7 - 8% so với USD. Khi đó,
tăng trưởng của Việt Nam chỉ còn 6,5%, lạm phát
rất thấp 1 - 1,5%. Nhập siêu nới rộng, đặc biệt là
từ Trung Quốc, có thể lên đến 8 - 9 tỷ USD. Xuất
khẩu gặp khó khăn, hàng hóa xuất khẩu sang Trung
Quốc chịu tình trạng ép giá. Thị trường ngoại hối
sẽ thường xuyên diễn biến căng thẳng, tỷ giá VND/
USD có thể tăng mạnh khoảng 6%.
Nhìn nhận diễn biến tình hình suy giảm tăng
trưởng của nền kinh tế Trung Quốc trong năm 2015
và những tháng đầu năm 2016, Chính phủ Việt Nam
đã đề ra những giải pháp, chính sách kịp thời, hiệu
quả làm giảm tới mức thấp nhất những ảnh hưởng
từ nền kinh tế Trung Quốc (như chính sách điều
chỉnh tăng biên độ tỷ giá). Về tổng thể nền kinh tế
nước ta vẫn đang kiểm soát tốt kinh tế vĩ mô, thị
trường ngoại tệ, tỷ giá đã ổn định trở lại, hoạt động
xuất nhập khẩu cũng như sản xuất kinh doanh vẫn
đảm bảo mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, về lâu dài, việc
suy giảm tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ có
những tác động nhất định đến tăng trưởng nền kinh
tế Việt Nam. Vì vậy, theo nhận định của giới chuyên
gia kinh tế, trong thời gian tới Chính phủ cần tiếp
tục chủ động, đưa ra những giải pháp hữu hiệu để
hạn chế tối đa những tác động tiêu cực đem lại từ sự
giảm tốc của nền kinh tế Trung Quốc.
Trước tiên là cần điều hành chính sách tiền tệ
linh hoạt, hiệu quả, kết hợp với chính sách tài khóa,
góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo ổn định
thị trường ngoại hối, tỷ giá, thúc đẩy xuất khẩu.
Tiếp đến là thực hiện các giải pháp cải thiện môi
trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy xuất khẩu,
kiểm soát nhập siêu, hình thành các trung tâm cung
ứng nguyên phụ liệu là đầu mối cung ứng cho các
doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu như: dệt
may, da giày, cơ khí… Đặc biệt, Việt Nam cũng cần
tìm cho mình một hướng đi mới để dần từng bước
thoát khỏi sự lệ thuộc vào Trung Quốc.
Tài liệu tham khảo:
1. TS. Nguyễn Mạnh Hùng, Cập nhật tình hình kinh tế thế giới và một số vấn
đề quốc tế nổi bật;
2. IMF. 2014. World Economic Outlook Update. July, 2014. International
Monetary Fund: Washington DC. Table 1, Tr;
3. Các website: thuonghieucongluan.com.vn, vietnamfinance.vn, ncseif.gov.
vn, vietnamnet.vn.
Nam. Theo nghiên cứu này, tăng trưởng nền kinh tế
Trung Quốc giảm sút có tác động cả về mặt trực tiếp
lẫn gián tiếp và cả tích cực lẫn tiêu cực đối với nền
kinh tế Việt Nam.
- Về mặt tích cực:
Khi nền kinh tế Trung Quốc
tăng trưởng thấp hơn dẫn đến cầu hàng hóa trên
thế giới sẽ giảm, từ đó tạo điều kiện giảm chi phí
đầu vào sản xuất của Việt Nam. Bên cạnh đó, những
biến động trên thị trường chứng khoán và ngoại tệ
Trung Quốc hiện nay có thể dẫn đến sự chuyển đổi
danh mục đầu tư của các nhà đầu tư Trung Quốc và
các nhà đầu tư quốc tế trên thị trường chứng khoán
Trung Quốc. Theo đó, một phần dòng vốn đầu tư tại
thị trường chứng khoán Trung Quốc có thể chuyển
hướng sang các thị trường chứng khoán khác, trong
đó có Việt Nam nhằm tìm kiếm một thị trường thay
thế an toàn và tiềm năng hơn.
- Về mặt tiêu cực:
Kinh tế Trung Quốc tăng
trưởng chậm, trước hết có thể tác động đến thương
mại Việt Nam – Trung Quốc theo hướng giảm xuất
khẩu của Việt Nam, trong khi nhập khẩu từ Trung
Quốc tăng. Chưa kể, khi tổng cầu suy yếu, năng lực
sản xuất của Trung Quốc tiếp tục dư thừa, do đó
nước này buộc phải tìm cách để bảo hộ thị trường
nội địa trước hàng nhập khẩu, trong đó có hàng
nhập từ Việt Nam.
Tóm lại, sự giảm tốc của nền kinh tế Trung Quốc
có tác động hai chiều tới nền kinh tế Việt Nam. Với
việc mất giá của đồng NDT, chi phí nhập khẩu các
mặt hàng từ Trung Quốc sẽ giảm, nhờ đó sản xuất
nước ta sẽ có điều kiện hạ giá thành, tăng khả năng
cạnh tranh của sản phẩm, góp phần thúc đẩy sản
xuất phát triển và tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên,
khi đồng NDT phá giá, các nhóm mặt hàng là
nguyên nhiên liệu, máy móc thiết bị phụ tùng phục
vụ cho sản xuất và xuất khẩu được nhập chủ yếu từ
thị trường Trung Quốc sẽ càng ngày càng tăng, gây
áp lực tăng nhập siêu.
Ứng phó với tác động từ kinh tế Trung Quốc
Để có thể ứng phó với tác động hai chiều, do sự
giảm tốc của kinh tế Trung Quốc đem lại, giới chuyên
gia cho rằng, Việt Nam cần kịp thời có những điều
chỉnh về chính sách, như vậy mới có thể giảm tối
đa những tổn thất. Dự báo về những biến đổi của
nền kinh tế Trung Quốc, Trung tâm nghiên cứu của
BIDV cũng đã xây dựng 2 kịch bản về tác động của
kinh tế Trung Quốc đến nền kinh tế Việt Nam trong
năm 2016. Cụ thể:
Kịch bản 1:
Kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm
lại nhưng vẫn trong tầm kiểm soát, NDT giảm giá
tối đa 5% so với USD. Khi đó, tăng trưởng của Việt
