88
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
này bằng cách phát triển hệ thống đại lý của mình
theo hình thức nhượng quyền. Đến nay, DN này
không những đã mở rộng chuỗi cửa hàng của mình
trên khắp cả nước mà còn mở rộng sang một số nước,
như: Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc, Singapore…
Tiếp theo là Phở 24 – một trong những DN nhượng
quyền thành công nhất tại Việt Nam. Bắt đầu xuất
hiện từ năm 2003, chưa đầy 03 năm, Phở 24 đã có trên
20 cửa hàng phở nhượng quyền trong khắp cả nước,
sau đó nhượng quyền sang Phillipine, Indonesia,
Philippines, Hàn Quốc, Australia... Ngoài ra, có thể kể
đến Kinh Đô bakery, thời trang Ninomax, Foci, giày
dép T&T... Đặc biệt, T&T là một trong những DN đầu
tiên được Bộ Công Thương cấp phép nhượng quyền
sang Maysia và Australia.
Theo thống kê của Bộ Công Thương, tính đến đầu
năm 2016, Việt Nam đã đón nhận 144 thương hiệu
đến từ các quốc gia đăng ký nhượng quyền thương
hiệu. Trong khi đó, chỉ có 5 thương hiệu của Việt Nam
đăng ký nhượng quyền thương hiệu ra nước ngoài ở
lĩnh vực cà phê, thời trang như: Trung Nguyên, T&T,
Phở 24... Dự báo, thị trường nhượng quyền thương
hiệu tại Việt Nam vẫn tiếp tục tăng trưởng ở mức 25%
cùng với sự gia nhập của các thương hiệu quốc tế lớn
mạnh và các thương hiệu đến từ khu vực ASEAN.
Thách thức đến từ hội nhập
Theo các chuyên gia kinh tế, sau một thời gian
nghiên cứu, thị trường nhượng quyền thương mại
đang dần trở thành một kênh đầu tư kinh doanh nổi
trội, có độ thích ứng cao và khả năng phát triển mạnh
tại Việt Nam. Nhiều nhà đầu tư ngoại cũng đánh giá
Thực trạng nhượng quyền thương mại ở Việt Nam
Nhượng quyền thương hiệu đã được chứng minh
là một trong những mô hình kinh doanh thành công
nhất trong vòng 100 năm qua, kể từ sau Thế chiến thứ
II. Tại những quốc gia phát triển như ở Bắc Mỹ, Tây
Âu, Nhật Bản, Australia, nhượng quyền thương mại
là mô hình chủ đạo để các doanh nghiệp (DN) vươn
ra thị trường thế giới. Tại Việt Nam, hình thức kinh
doanh nhượng quyền đã có mặt từ trước năm 1975
thông qua một số hệ thống nhượng quyền các trạm
xăng dầu của Mỹ như: Mobil, Exxon (Esso), Shell.
Sau đó, nhượng quyền thương mại xuất hiện trở lại
vào giữa thập niên 90 của thế kỷ XX. Trước sự phát
triển của loại hình kinh doanh này, năm 2005, Luật
Thương mại (Điều 284) cũng đã đề cập đến nhượng
quyền thương mại. Cùng với xu hướng mở cửa hội
nhập kinh tế nhanh chóng, Việt Nam trở thành thị
trường được chú ý đối với các thương hiệu lớn quốc
tế và khu vực. Hàng trăm thương hiệu lớn quốc tế
và khu vực trong các lĩnh vực nhà hàng - ăn uống,
giáo dục, chăm sóc sức khỏe... đến từ Mỹ, Australia,
Singapore, Tây Ban Nha đã không bỏ qua cơ hội vàng
để tìm kiếm đối tác nhượng quyền độc quyền tại Việt
Nam, như: McDonald’s, Starbucks, KFC, Pizza Hut,
Lotteria, The Coffee Bean & Tea Leaf, Cirkle K, Baskin
Robbins, Buger King…
Trong khi đó, các DN trong nước cũng bắt đầu tìm
cách nhượng quyền thương hiệu để làm “đòn bẩy”
phát triển thị trường, nâng cao giá trị thương hiệu
của mình. Trung Nguyên có thể coi là hình mẫu tiên
phong tại Việt Nam áp dụng hình thức kinh doanh
THỰC TRẠNGNHƯỢNGQUYỀNTHƯƠNGMẠI
TẠI VIỆT NAMVÀMỘT SỐ KIẾNNGHỊ
ThS. HOÀNG THỊ THÚY -
Đại học Thương mại
Với việc Việt Nam đã ký kết các hiệp định kinh tế khu vực và quốc tế, trong thời gian tới hoạt động nhượng
quyền thương mại chắc chắn sẽ rất sôi động, khi nước ta đón nhận hàng loạt những thương hiệu mới
đến tìm kiếm cơ hội đầu tư. Theo đó, các doanh nghiệp trong nước cũng sẽ có cơ hội xâm nhập vào các thị
trường nước ngoài để nhượng quyền các thương hiệu Việt. Đánh giá lại hoạt động nhượng quyền thương
mại của Việt Nam thời gian qua, bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển bền vững lĩnh vực
nhượng quyền thương mại trong thời gian tới.
•
Từ khóa: Nhượng quyền, hiệp định, thương mại, bán lẻ, thương hiệu.
