TÀI CHÍNH -
Tháng 7/2016
11
h thống CAMELS, l n lư t đối với ROA v ROE t
1% trở lên v t 15% trở lên. Như vậy, mặc d c c chỉ
tiêu cơ b n ph n nh quy mô của ngân h ng đ u gia
tăng qua c c năm như l t ng vốn chủ sở hữu, t ng
ti n gửi của kh ch h ng, t ng dư n cho vay v t ng
t i s n nhưng kh năng sinh lời của ngân h ng l i
không n định v suy gi m.
Kết luận
Trong những năm qua, với những biến động lớn
t n n kinh tế trong nước v nước ngo i, c c NHTM
Nh nước đã nỗ l c hết m nh đ nâng cao năng l c
c nh tranh đ hội nhập, th c hi n c c ho t động trên
nguyên tắc chuẩn m c quốc tế, m c th l vận d ng
Basel II trong qu n trị c c ho t động của ngân h ng.
Tuy nhiên, sau khi tri n khai v th c hi n ứng d ng
Basel II, ho t động của c c NHTM Nh nước đang
gặp những kh khăn nhất định, như: Chi ph th c
hi n tri n khai v ứng d ng Basel II lớn, n xấu của
ngân h ng đang c xu hướng tăng cao. Trong khi đ ,
yêu c u tr ch d phòng rủi ro tăng cao, khi ngân h ng
th c hi n b n c c kho n n xấu cho VAMC nhưng
chưa đư c gi i quyết (v ph n lớn c c kho n n xấu
đư c b n trên giấy tờ chứ không ph i b ng ti n). Tuy
nhiên, vi c th c hi n theo Basel II l bước đi c n thiết
v không th không l m nh m b o đ m s n định
cho h thống ngân h ng n i riêng v thị trường t i
ch nh n i chung.
Tài liệu tham khảo:
1. Nguyễn Văn Hiệu (2011), Nâng tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu theo Basel III - lộ
trình củng cố bức tường an ninh tài chính –ngân hàng.
vn/?option=com_content&view=article&id=1534&catid=43&Itemid=90,
ngày 25/06/2016;
2. NHNN (2015), Công văn số 1601/NHNN-TTGSNH của NHNN về việc triển khai
thực hiện quy định an toàn vốn theo Basel II;
3. NHTM Việt Nam (2011, 2012, 2013, 2014, 2015), Báo cáo thường niên;
4. Gordy, M., Howells, B. 2004 “Procyclicality in Basel II: CanWe Treat the Disease
Without Killing the Patient?” Truy cập tại
rtf04gordy_howells.pdf, ngày 25/06/2016.
Thông tư số 09/2014/TT-NHNN ng y 18/03/2014
sửa đ i, b sung Thông tư số 02/2013/TT-NHNN
ng y 21/01/2013 v phân lo i n v tr ch lập d
phòng rủi ro. Khi p d ng theo Thông tư 02/2013/
TT-NHNN, c ch t nh n qu h n sẽ bao gồm c
n nh m 2. Ngo i ra, tỷ l tr ch lập d phòng theo
quy định mới cũng c đi u chỉnh tăng lên ở một số
nh m. Do vậy, c n ph i tăng lư ng ti n tr ch lập d
phòng đ đ m b o tr ch đủ, tr ch đ ng. Kh o s t
mới đây của Ernst & Young cũng cho thấy, h u hết
c c NHTM Vi t Nam th a nhận tr ch lập d phòng
rủi ro đang l h ng m c tiêu tốn chi ph lớn, trong
bối c nh n xấu tăng khi c c ngân h ng ph i th c
hi n phân lo i n s t hơn nh m th c hi n Thông tư
02/2013/TT-NHNN. Ngo i c c kho n n xấu ph i
gọi đ ng tên, nhi u ngân h ng còn thêm ph n n
chờ xử lý, đơn cử t i Ocean Bank, kho n n n y lên
đến hơn 300 tỷ đồng.
- Vi c gia tăng tr ch lập d phòng rủi ro diễn ra
trong bối c nh n xấu của h thống vẫn đang ở mức
lớn. Kết qu kh o s t của Ernst & Young đối với
11 NHTM Vi t Nam cho thấy, 76% c c NHTM Vi t
Nam đang ngh r ng, n xấu l vấn đ quan trọng
nhất nh hưởng đến ng nh Ngân h ng.
- “Cây đũa th n Công ty Qu n lý t i s n của c c
t chức t n d ng (VAMC) ”không ph t huy nhi u t c
d ng. Thời đi m mới th nh lập (th ng 7/2013) đến
cuối năm 2013, VAMC dồn dập mua l i n xấu của
c c TCTD khiến nhi u người tỏ ra kh phấn khởi v
tin tưởng v o hi u qu ho t động của công ty n y.
Tuy nhiên, suốt t đ u năm 2014 đến nay, vi c mua
n xấu của VAMC g n như chững l i. Đến nay, số
n xấu c c ngân h ng b n cho VAMC kho ng 50.000
tỷ đồng, th c s chưa thấm v o đâu so với t ng số
n xấu của to n n n kinh tế, đ l chưa k b i to n
b n ra đang l s nan gi i với t chức n y. V vậy,
hi n h u hết c c ngân h ng không còn mặn m b n
n xấu cho VAMC như trước, m chọn c ch t xử lý
v đ cũng l lý do khiến tr ch lập d phòng rủi ro
tăng cao.
Lợi nhuận ngân hàng
T vị thế l Ng nh hấp dẫn với l i nhuận sau thuế
lên đến h ng ngh n tỷ đồngmỗi năm, c c NHTMNh
nước đang ph i tr i qua quãng thời gian kh khăn,
khi m nguồn vốn huy động h n chế, tăng trưởng t n
d ng liên t c gi m, n xấu ng y c ng tăng… khiến
cho chỉ tiêu v sinh lời gi m đ ng k trong thời gian
g n đây. Thống kê cho thấy, tỷ l sinh lời h ng năm
của h thống NHTM Nh nước bắt đ u gi m m nh,
t mức đỉnh cao v o năm 2009 đã gi m hơn 50% v
xuống dưới mức an to n theo như khuyến c o của
HÌNH 1: TỶ LỆ SINH LỜI CỦA CÁC NHTM VIỆT NAM (%)
Nguồn: Báo cáo thường niên của các NHTM Việt Nam