12
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
C
hiến lư c ph t tri n thị trường chứng kho n
Vi t Nam (TTCK) đến năm 2020 đư c Thủ
tướng Ch nh phủ phê duy t đặt ra m c tiêu
thu hẹp số lư ng công ty chứng kho n (CTCK),
nâng cao chất lư ng dịch v của c c CTCK t i Vi t
Nam v hướng đến vi c hội nhập. Đến thời đi m
n y, c th nhận định r ng, v cơ b n, Vi t Nam
đã đ t đư c m c tiêu của công t c t i cơ cấu CTCK
m không gây s x o trộn trên thị trường. Đặc bi t,
khung ph p lý, những cơ chế, ch nh s ch cho ho t
động của CTCK đến nay đã ho n thi n v đ u đư c
p d ng theo thông l tốt của quốc tế. Thống kê của
Ủy ban Chứng kho n Nh nước (UBCKNN) cho
thấy, t 103 CTCK đư c th nh lập t trước năm
2012 th đến th ng 6/2016 trên TTCK hi n chỉ còn
80 CTCK đang ho t động. Như vậy, sau 4 năm th c
hi n t i cấu tr c theo yêu c u của Ch nh phủ v Bộ
T i ch nh, đã c nhi u CTCK ph i s p nhập, gi i th
v đ ng cửa. C th n i, với một TTCK còn kh non
trẻ như Vi t Nam v do đặc đi m nhi u rủi ro trong
ho t động của CTCK c th nh hưởng đến to n thị
trường, trong nhi u năm qua, cơ quan qu n lý đã c
nhi u bi n ph p đ qu n lý v gi m s t rủi ro ho t
động của c c CTCK, c th :
Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về quản lý
và giám sát rủi ro của CTCK
Ra rời v ho t động theo s ph t tri n của TTCK,
CTCK l trung gian t i ch nh kết nối giữa nh đ u
tư (NĐT) v c c chủ th kh c trên thị trường. Như
c c lo i h nh DN kh c, m c tiêu ho t động của
CTCK l tối đa h a l i nhuận, do vậy, c c CTCK
thường ph i đối mặt với nhi u rủi ro, không chỉ gây
thi t h i b n thân c c CTCK, cho NĐT m c th
nh hưởng đến to n bộ thị trường t i ch nh. Rủi ro
trong kinh doanh chứng kho n đư c hi u l những
biến cố không mong đ i m khi x y ra sẽ dẫn đến
t n thất v t i s n của CTCK, gi m s t l i nhuận
th c tế so với d kiến hoặc ph i bỏ ra thêm một
kho n chi ph đ c th ho n th nh một ho t động
kinh doanh nhất định. Trong ho t động kinh doanh
của c c CTCK thường gặp một số rủi ro như sau:
Rủi ro ho t động (còn gọi l rủi ro t c nghi p hay
rủi ro vận h nh); Rủi ro t n d ng; Rủi ro thanh to n;
Rủi ro thị trường; Rủi ro tuân thủ.
Ở Vi t Nam, ph p luật chứng kho n quy định
tương đối đ y đủ v vi c đi u chỉnh t chức v ho t
động của CTCK, đặc bi t l gi m s t, qu n lý rủi ro
của c c cơ quan qu n lý nh nước đối c c CTCK.
C th , Luật Chứng kho n ng y 29/6/2006 v Luật
sửa đ i, b sung một số đi u của Luật Chứng kho n
đã quy định, an to n t i ch nh l một trong những
ngh a v m CTCK ph i th c hi n thông qua vi c
đ m b o vốn kh d ng. CTCK ph i thiết lập h
thống ki m so t nội bộ, qu n trị rủi ro đ c phương
n xử lý kịp thời nh m h n chế những rủi ro.
Bên c nh đ , Thông tư 226/2010/TT-BTC ng y
31/12/2010 của Bộ T i ch nh v quy định chỉ tiêu
an to n t i ch nh v bi n ph p xử lý đối với c c t
chứng kinh doanh chứng kho n không đ p ứng
chỉ tiêu an to n t i ch nh v tiếp đ l Thông tư
165/2012/TT-BTC ng y 09/10/2012 sửa đ i, b sung
một số đi u của Thông tư 226/2010/TT-BTC cũng
đã gi p c c CTCK theo dõi sức khỏe t i ch nh của
VẤNĐỀ GIÁMSÁT RỦI RO CỦA CƠQUANQUẢN LÝ
NHÀNƯỚC ĐỐI VỚI CÁC CÔNGTY CHỨNG KHOÁN
ThS. NGUYỄN THỊ THU HẰNG
- Trường Cao đẳng Thương mại Đà Nẵng
Hoạt động của công ty chứng khoán đối mặt với nhiều rủi ro nên thường chịu sự quản lý và giám sát chặt
chẽ của các cơ quan quản lý nhà nước thông qua việc ban hành các quy định pháp luật, thanh tra và xử lý
những vi phạm... Thời gian qua, nhiều công ty chứng khoán bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt, chấm dứt
hoạt động hoặc phải giải thể do không tuân thủ các quy định của Nhà nước. Bài viết phản ánh thực trạng
quản lý và giám sát rủi ro trong những năm gần đây, đề xuất một số biện pháp nhằm đảm bảo hoạt động
của công ty chứng khoán nói riêng và thị trường chứng khoán nói chung được an toàn và lànhmạnh.
•
Từ khóa: Thị trường chứng khoán, công ty chứng khoán, quản lý nhà nước, rủi ro thị trường.