TÀI CHÍNH -
Tháng 12/2017
13
hết các trường hợp mà thực tế diễn ra. Ví dụ, phí bảo
vệ môi trường đối với chất thải rắn sẽ chuyển thành
giá dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt (thuộc nhóm
dịch vụ doNhà nước định giá) có hiệu lực từ 01/01/2017
theo Luật Phí và lệ phí năm 2015 nhưng trên thực tế
tại địa phương như tỉnh Tây Ninh, Đồng Nai có các
nhà máy của tư nhân đầu tư để xử lý chất thải rắn sinh
hoạt nhưng do Nhà nước đặt hàng nên việc phê duyệt
phí (từ 01/01/2017 chuyển sang giá dịch vụ) do Sở Tài
chính trình phương án phí/giá cho UBND, thực tế gây
khó khăn cho doanh nghiệp trong việc chủ động xác
định giá dịch vụ; (iii) Việc quy định 3 nhóm: phí chuyển
sang giá dịch vụ do nhà nước định giá (17 khoản); phí
chuyển sang giá dịch vụ do Nhà nước không định giá
(12 khoản); và phí chuyển sang giá dịch vụ theo quy
định pháp luật chuyên ngành (học phí, viện phí) là khá
rõ ràng nhưng đối với các loại phí chuyển sang giá dịch
vụ do Nhà nước không định giá nhưng trên thực tế có
những khoản như phí bến, bãi trước đây do Nhà nước
đầu tư thì Sở Tài chính vẫn tham mưu cho UBND tỉnh
nên có thể gây khó khăn đối với bến, bãi do tư nhân tự
đầu tư và thu theo giá dịch vụ cao hơn so với bến, bãi
được nhà nước đầu tư…;
(4) Thiếu cơ chế đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị thực hiện cơ chế
tự chủ tài chính,...
Tăng cường hiệu quả phân bổ nguồn lực ngân
sách và hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập
Ngày 25/10/2017, Ban Chấp hành Trung ương
Đảng đã ban hành Nghị quyết 19-NQ/TW về tiếp
tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao
chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị
sự nghiệp công lập với mục tiêu trọng tâm là nâng
cao hiệu quả hoạt động, hiệu quả chi NSNN cho
các đơn vị sự nghiệp công. Theo đó Nghị quyết 19/
NQ-TW yêu cầu việc hoàn thiện và thể chế hoá các
chủ trương của Đảng về đổi mới cơ chế quản lý,
cơ chế tài chính và tổ chức lại hệ thống đơn vị sự
nghiệp công lập; Giảm đầu mối đơn vị sự nghiệp
công lập; Giảm biên chế sự nghiệp hưởng lương
từ ngân sách nhà nước; Tăng số lượng đơn vị sự
nghiệp công lập tự chủ tài chính… Để thực hiện
các mục tiêu nêu trên và để nâng cao chất lượng,
hiệu quả phân bổ NSNN, hiệu quả hoạt động của
các đơn vị sự nghiệp công lập, trong thời gian tới
cần tập trung thực hiện các nhiệm vụ sau:
Thứ nhất,
các cấp, các ngành cần sớm xây dựng,
ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành
các văn bản: (i) Danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử
dụng NSNN thuộc lĩnh vực quản lý; (ii) Quy hoạch
mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập cung ứng
dịch vụ sự nghiệp công; (iii) Định mức kinh tế - kỹ
thuật chuyên ngành các dịch vụ sự nghiệp công do
Nhà nước quản lý; (iv) Tiêu chí, tiêu chuẩn dịch vụ
sự nghiệp công; (v) Cơ chế đặt hàng, đấu thầu dịch
vụ sự nghiệp công. Các bộ quản lý ngành căn cứ vào
Nghị định 16/2015/NĐ-CP cần sớm xây dựng và trình
Chính phủ ban hành hoặc sửa đổi các Nghị định quy
định về cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập
trong từng lĩnh vực: y tế (Bộ Y tế); giáo dục đào tạo (Bộ
GD&ĐT); văn hoá thể thao và du lịch (Bộ VHTT&DL);
thông tin truyền thông và báo chí (Bộ TT-TT).
Thứ hai,
tiếp tục hoàn thiện hệ thống định mức,
tiêu chí phân bổ NSNN cho các đơn vị sự nghiệp
công theo kết quả hoạt động; Đổi mới cơ chế phân
bổ NSNN cho các đơn vị sự nghiệp công trên cơ
sở các ưu tiên và xác định rõ các kết quả đầu ra;
Đẩy mạnh chuyển đổi việc cấp phát kinh phí NSNN
sang hình thức đặt hàng, giao nhiệm vụ. Thay đổi
phương thức bố trí dự toán ngân sách cho các đơn
vị sự nghiệp công phù hợp hơn với cơ chế tự chủ tài
chính quy định tại Nghị định 16/2015/NĐ-CP.
Thứ ba,
đối với các đơn vị sự nghiệp công, cần
chủ động trong việc tìm kiếm, khai thác và phát
triển các hoạt động sự nghiệp nhằm tăng nguồn thu
sự nghiệp thông qua vận động các nguồn viện trợ,
tài trợ trong và ngoài nước, đẩy mạnh các hoạt động
tạo nguồn thu từ sự đóng góp trên cơ sở nâng cao
chất lượng dịch vụ, thực hiện cơ chế giá dịch vụ,
tăng cường liên kết, thúc đẩy hợp tác công tư (PPP)
và đẩy mạnh hợp tác quốc tế...
Thứ tư,
các ngành, các cấp theo chức năng, nhiệm
vụ cần tập trung tuyên truyền các chủ trương, chính
sách về đổi mới cơ chế phân bổ NSNN và cơ chế
hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập nhằm
nâng cao nhận thức, hiểu biết về cơ chế tự chủ và
tăng cường sự đồng thuận trong thực hiện cơ chế tự
chủ cũng như nâng cao hiệu quả phẩn bổ nguồn lực
NSNN, hiệu quả cung ứng dịch vụ công.
Tài liệu tham khảo:
1. Nghị định 16/2015/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập;
2. Nghị quyết 19-nq/tw năm 2017 về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và
quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp
công lập do ban chấp hành trung ương ban hành;
3. Tài liệu Hội thảo: “Lộ trình chuyển đổi cơ chế từ phí, lệ phí sang giá trong
bối cảnh kinh tế thị trường và đẩy mạnh xã hội hóa cung cấp dịch vụ công”
tháng 8/2016 tại Thành phố Hồ Chí Minh do Viện CL&CSTC tổ chức;
4. Tài liệu Hội thảo“Giải pháp đẩy mạnh thực hiện cơ chế tự chủ đối với các
cơ sở giáo dục đại học thuộc Bộ Tài chính”tháng 6/2016 tại Quảng Ngãi do
Viện CL&CSTC tổ chức;
5. Báo cáo thực hiện chính sách khuyến khích xã hội hóa tháng 9/2016 của
Bộ Tài chính.
