TÀI CHÍNH -
Tháng 02/2016
15
tiền tệ không thể tăng lạm phát không giới hạn mà
cần xác định một mức lạm phát tối ưu.
Thứ tư
, mô hình/cơ chế đảm bảo cho nguyên tắc
trên hoạt động là chính sách tài khoá đi trước và
chính sách tiền tệ theo sau. Cụ thể là chính sách tài
khoá xác định chiến lược (mục tiêu dài hạn) về nợ
công và thâm hụt ngân sách trước, trên cơ sở đó
chính sách tiền tệ xác định mục tiêu dài hạn về lạm
phát. Cơ chế này vẫn cho phép trong ngắn hạn lạm
phát khác với mục tiêu lạm phát dài hạn; tuy nhiên,
nếu lạm phát đang thấp hơn lạm phát mục tiêu dài
hạn thì trong tương lai lạm phát sẽ tăng. Để đảm
bảo thực hiện cơ chế trên tác giả đề xuất thành lập
một Ủy ban Phối hợp chính sách kinh tế do Thống
đốc Ngân hàng Nhà nước và Bộ trưởng Bộ Tài chính
đứng đầu. Hội đồng này không cần họp thường
xuyên và chỉ họp để quyết định những vấn đề lớn
như các mục tiêu cho trung hạn, chiến lược quản lý
nợ, hoặc là lộ trình tự do thị trường tài chính.
Tài liệu tham khảo:
1. Bassetto, M., 2008. Fiscal Theory of the Price Level, The New Palgrave
Dictionary of Economics;
2. Blinder, A. S., 1982. Issues in the Coordination of Monetary and Fiscal Policy.
Carlstrom, C. T., and T. S. Fuerst, 1996. The benefits of interest rate targeting:
A partial and a general equilibrium analysis, Economic Review;
3. Carlstrom, C. T., and T. S. Fuerst, 2000. The fiscal theory of the price level,
Economic Review 36, 22-32;
4. Dornbusch, R., and S. Fischer, 1994. Macroeconomics(McGraw-Hill);
5. Friedman, M., 1977. Nobel prize lecture: inflation and unemployment,
Journal of Political Economy 85, 451–473;
6. Fry, M. J., 1988. Money, interest, and banking in economic development;
7. Gordon, D. B., and R. J. Barro, 1983. A positive theory of monetary-policy in
a natural rate model, Journal of Political Economy 91, 589–610;
8. Krugman, P., 1979. A Model of Balance-of-Payments Crises, Journal of
Money, Credit and Banking. 11, 311-325;
9. Laurens, B., and E. G. de la Piedra, 1988. Coordination of Monetary and
Fiscal Policies(IMF);
10. Phelps, E. S., 1973. Inflation in the theory of public finance, The Swedish
Journal of Economics, 67-82;
11. Sơn, H. B., 2014. 25 năm theo dòng kinh tế Việt Nam(NXB Thời đại);
12. Taslim, M. A., 2001. Monetary Policy and Monetary Programming in
Bangladesh, The Bangladesh Development Studies XXVII.
chính sách tiền tệ điều chỉnh giảm lạm phát dưới
mức trung bình dài hạn (để đảm bảo cân bằng ngân
sách dài hạn) thì trong tương lai lạm phát sẽ phải
điều chỉnh tăng trở lại.
Để thực hiện sự phối hợp trên thực tế, theoWorrell
(2000), ở đa số các nước cơ chế phối hợp chính sách tài
khoá và chính sách tiền tệ thông qua việc quan chức
của Bộ Tài chính là thành viên Hội đồng Thống đốc
các Ngân hàng Trung ương, nhưng ngược lại người
của Ngân hàng Trung ương lại không được tham
gia vào các quyết định về chính sách tài khoá. Tuy
nhiên, Thống đốc Ngân hàng Trung ương giữ liên
lạc không chính thức với Bộ trưởng Bộ Tài chính. Vẫn
theo Worrell (2000), một số ít nước thành lập ra Ủy
ban Phối hợp Chính sách Kinh tế do Thống đốc Ngân
hàng Trung ương và Bộ trưởng Bộ Tài chính đứng
đầu. Tuy nhiên, hội đồng này cũng nhóm họp không
thường xuyên và cũng chỉ để quyết định những vấn
đề lớn như các mục tiêu cho trung hạn, chiến lược
quản lý nợ, hoặc là lộ trình tự do hóa thương mại và
thị trường tài chính.
Đề xuất khuôn khổ phối hợp chính sách tài khoá
và tiền tệ cho Việt Nam
Từ thực tiễn tổng kết về những nghiên cứu liên
quan đến phối hợp chính sách tài khoá với chính
sách tiền tệ ở trên, bài viết đề xuất một khuôn khổ
cho sự phối hợp chính sách ở Việt Nam như sau:
Thứ nhất
, không nên phân công rõ ràng việc thực
hiện các mục tiêu chính sách kinh tế vĩ mô giữa
chính sách tài khoá và chính sách tiền tệ. Tuy nhiên,
từng chính sách vẫn cần xác định trọng số cho mỗi
mục tiêu tùy theo điều kiện cụ thể của nền kinh tế.
Thông thường chính sách tài khoá có thể quan tâm
nhiều hơn đối với mục tiêu tăng trưởng dài hạn
trong khi chính sách tiền tệ có thể chú trọng hơn
mục tiêu ổn định.
Thứ hai
, công cụ cho sự phối hợp chính sách là
phương pháp lập trình tiền tệ. Phương pháp này
dựa trên dự báo về mục tiêu tổng mức tín dụng cho
khu vực tư nhân và Nhà nước. Giới hạn này cho
phép khi chính sách tiền tệ bất lực trong việc thúc
đẩy tín dụng thì chính sách tài khoá có thể gia tăng
vay mượn để tài trợ cho việc tăng chi tiêu, miễn sao
không vượt quá giới hạn về tổng mức tín dụng cho
cả hai khu vực.
Thứ ba
, nguyên tắc cho sự phối hợp chính sách
là cân bằng ngân sách dài hạn. Nguyên tắc này cho
phép trong trường hợp chính sách tài khoá không
tự đảm bảo cân bằng ngân sách dài hạn thì chính
sách tiền tệ phải cùng phối hợp bằng cách hoặc duy
trì một tỷ lệ lạm phát hợp lý. Tuy nhiên, chính sách
Từng chính sách vẫn cần xác định trọng số cho
mỗi mục tiêu tùy theo điều kiện cụ thể của nền
kinh tế. Thông thường chính sách tài khóa có
thể quan tâm nhiều hơn đối với mục tiêu tăng
trưởng dài hạn trong khi chính sách tiền tệ có
thể chú trọng hơn mục tiêu ổn định.
