TÀI CHÍNH -
Tháng 3/2018
91
trong DN nhỏ và vừa Việt Nam đã chỉ ra tác động
của tổ chức KSNB chi phí sản xuất với việc nâng cao
hiệu quả. Đặng Thúy Anh (2017) nghiên cứu KSNB
trong các DN xây dựng niêm yết trên thị trường
chứng khoán Việt Nam đã kiểm định mối quan hệ
giữa chất lượng KSNB với khả năng sinh lời, mối
quan hệ giữa quy mô ban kiểm soát, tính độc lập
của ban kiểm soát, trình độ của ban kiểm soát với
chất lượng KSNB. Kết quả nghiên cứu chỉ ra những
hạn chế của các yếu tố KSNB, trên cơ sở đó để thực
hiện các giải pháp hoàn thiện KSNB…
Tóm lại, các nghiên cứu trên đều cho thấy, có mối
liên hệ chặt chẽ giữa KSNB và các yếu tố cấu thành
KSNB với hiệu quả hoạt động của DN. KSNB có tác
động thuận chiều tới hiệu quả hoạt động, điều đó cho
thấy trong các DN nếu KSNB hoạt động hữu hiệu sẽ
giúp nâng cao hiệu quả hoạt động, hay nói cách khác
sự yếu kém hay thiếu sót của KSNB đều ảnh hưởng
tiêu cực đến hiệu quả hoạt động của DN. Vì vậy, vấn
đề đặt ra cho các DN hiện nay là cần thiết lập và duy
trì KSNB sao cho có hiệu quả.
Nâng cao hiệu quả kiểm soát nội bộ
trong doanh nghiệp
Muốn KSNB DN hoạt động hiệu quả, từng
thành phần của KSNB cần thiết phải hoạt động
hiệu quả.
Về môi trường kiểm soát
Tính chính trực và giá trị đạo đức:
Cần thực hiện tốt
việc xây dựng và ban hành bộ quy tắc đạo đức và
ứng xử áp dụng cho các cấp từ lãnh đạo đến nhân
viên. Nhà quản lý cần phải làm gương cho cấp dưới
trong các hành vi ứng xử công việc hàng ngày. Kịp
thời, tuyên dương những nhân viên thực hiện tốt các
quy chuẩn về đạo đức, kỷ luật nghiêm đối với những
người gian lận, không trung thực ảnh hưởng đến lợi
ích của DN.
Cam kết về năng lực:
Trong chính sách tuyển dụng
nhân sự cần quy định rõ kỹ năng và kiến thức đối với
các vị trí công việc cần tuyển dụng, thiết lập bảng mô
tả công việc cho từng vị trí. Xây dựng tiêu chí đánh giá
hiệu quả công việc.
Muraleetharan (2011) tiến hành nghiên cứu tại
Jaffna, xem xét mối quan hệ giữa hệ thống KSNB và
hiệu quả hoạt động của các công ty. Trong đó, các
nhân tố của KSNB được đo lường bằng môi trường
kiểm soát, đánh giá rủi ro, hoạt động kiểm soát và
hiệu quả tài chính được đo bằng lợi nhuận và tính
thanh khoản. Tác giả sử dụng bảng câu hỏi, quan sát
và phỏng vấn với mẫu nghiên cứu là 181 người làm
việc trong các công ty, sử dụng kiểm định bằng hồi
quy để đo lường ảnh hưởng KSNB đến hiệu quả hoạt
động. Kết quả nghiên cứu cho thấy, KSNB có ảnh
hưởng đáng kể đến hiệu quả hoạt động của công ty.
Wambugu (2014) nghiên cứu ảnh hưởng của KSNB
đến hiệu quả hoạt động của các tổ chức phi chính phủ
(NGOs) tại Kenya. Kết quả nghiên cứu cho thấy, có
mối quan hệ thuận chiều giữa tính hữu hiệu KSNB với
hiệu quả hoạt động.
Nghiên cứu của Zipporah (2015) đo lường tác động
của KSNB đến hiệu quả hoạt động tài chính của các
DN tại Nairobi (Kenya). Nghiên cứu này sử dụng dữ
liệu thứ cấp là các Báo cáo thường niên của 35 DN giai
đoạn (2013-2014), thông qua phân tích hồi quy đa biến,
với biến phụ thuộc là lợi nhuận trên tài sản (ROA) và
các biến độc lập là môi trường kiểm soát, đánh giá
rủi ro, hoạt động kiểm soát, thông tin truyền thông và
giám sát. Kết quả cho thấy, các thành phần môi trường
kiểm soát, đánh giá rủi ro, hoạt động kiểm soát, thông
tin truyền của hệ thống KSNB có tác động tích cực
đối với ROA, trong khi giám sát lại có tác động ngược
chiều với ROA.
Tại Việt Nam, các nghiên cứu định tính về KSNB
như nghiên cứu của PGS., TS. Ngô Trí Tuệ và các
cộng sự (2004) nghiên cứu xây dựng hệ thống KSNB
với việc tăng cường quản lý tài chính tại Tổng Công
ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam. Bùi Thị Minh
Hải (2012) nghiên cứu hoàn thiện hệ thống KSNB
trong các DN may mặc Việt Nam, nghiên cứu đề
cập tới các thành phần của KSNB trên khía cạnh tiếp
cận về quan điểm quản trị DN, gắn hệ thống KSNB
với trách nhiệm xã hội. Nguyễn Thanh Thủy (2017)
nghiên cứu giải pháp hoàn thiện hệ thống KSNB
của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Kết quả
đánh giá chỉ ra được những ưu điểm, nhược điểm
các thành phần của KSNB…
Các nghiên cứu định lượng về KSNB mới chỉ
đang trong giai đoạn ban đầu: Vũ Thu Phụng (2016)
nghiên cứu tác động của các nhân tố cấu thành hệ
thống KSNB đến hiệu quả hoạt động của EVN Việt
Nam cho thấy, mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố
thuộc KSNB tác động đến hiệu quả hoạt động. Chu
Thị Thu Thủy (2016) nghiên cứu tổ chức KSNB chi
phí sản xuất với việc nâng cao hiệu quả tài chính
Có mối liên hệ chặt chẽ giữa KSNB và các yếu tố
cấu thành KSNB với hiệu quả hoạt động của DN.
Nếu KSNB hoạt động hữu hiệu sẽ gi p nâng cao
hiệu quả hoạt động, hay nói cách khác sự yếu
kémhay thiếu sót của KSNB đều ảnh hưởng tiêu
cực đến hiệu quả hoạt động của DN.