70
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
Tiêu chí ưu tiên phân bổ vốn
Đối với các quốc gia, các địa phương nghèo, do
nhu cầu đầu tư lớn, hầu hết các lĩnh vực đều cần
vốn đầu tư từ Nhà nước. Trong điều kiện nguồn vốn
cho đầu tư công bị hạn hẹp, để thành công trong
mục tiêu phát triển kinh tế mà trước hết là đảm bảo
hiệu quả của các chương trình, dự án đầu tư công,
các quốc gia, các địa phương cần phải xác định thứ
tự ưu tiên trong đầu tư công một cách hợp lý. Hiểu
theo nghĩa đơn giản, xác định thứ tự ưu tiên trong
đầu tư công là việc sắp xếp, phân bổ vốn cho các dự
án, các lĩnh vực đầu tư theo yêu cầu thực tế (mức
độ phù hợp), theo tầm quan trọng cũng như sự cấp
bách và hiệu quả của chúng.
Thứ tự ưu tiên phân bổ vốn đầu tư công dựa vào
các tiêu chí cụ thể được Ngân hàng Phát triển châu
Á (ADB) phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt
Nam nghiên cứu, lựa chọn. Các tiêu chí chính được
sử dụng thường xuyên nhất để đánh giá, lựa chọn
dự án đầu tư công gồm:
Thứ nhất
là tính phù hợp, đánh giá sự hợp lý của
dự án tại thời điểm thiết kế và thời điểm tiến hành
đánh giá. Sự hợp lý ở đây muốn đề cập đến mức độ
nhất quán giữa mục tiêu của chương trình, dự án
với yêu cầu của đối tượng hưởng lợi, nhu cầu của,
địa phương, quốc gia và những ưu tiên mang tính
toàn cầu;
Thứ hai
là tính hiệu quả, quan tâm đến nguồn lực
của chương trình dự án đã được chuyển hóa một
cách tiết kiệm đến đâu để trở thành kết quả (kết quả
trực tiếp và tác động). Nó đánh giá mức độ hiệu quả
dự kiến hoặc tính toán được của quy trình (trong đó
có xem xét đến cả tiến độ thực hiện), hiệu quả đầu
tư (tỷ suất hoàn vốn, hoặc tính hiệu suất chi phí, và
nếu có thể được, tính cả mức độ đáng giá của đầu
tư), hiệu quả xã hội và tác động đến môi trường;
Thứ ba
là tính hiệu suất, đánh giá mức độ đạt
được hoặc có khả năng đạt được các mục tiêu và kết
quả mong muốn như đã được nêu trong các văn bản
liên quan của chương trình dự án.
Thứ tư
là tính bền vững, xem xét những rủi ro
cho việc duy trì liên tục các đầu ra và kết quả của
chương trình dự án để đạt đến được những tác động
phát triển trong dài hạn. Tính bền vững quan tâm
đến sức “đề kháng” trước những rủi ro nảy sinh
từ các lợi ích ròng của dự án qua các năm và đánh
giá sự bền vững về tài chính, năng lực quản lý, môi
trường và xã hội/cộng đồng.
Chính sách phân bổ vốn đầu tư công tại Hà Giang
Hà Giang là một tỉnh nghèo, tạo ra sự tăng
trưởng và phát triển bằng vốn đầu tư công là chủ
yếu do vậy, trong khi vốn đầu tư của Nhà nước còn
hạn hẹp, việc phân bổ vốn đầu tư một cách hợp lý
là điều cần thiết. Đầu tư công cần phải có những ưu
tiên cụ thể đối với từng ngành, từng lĩnh vực, từng
dự án trong từng giai đoạn nhất định. Giai đoạn
2011-2015 tổng số vốn đầu tư công của Hà Giang
là 14.882.200 triệu đồng, được phân bổ vào các lĩnh
vực: Giao thông, thủy lợi, y tế, giáo dục, văn hóa…
với số lượng lên đến hàng nghìn dự án.
Để đạt được những mục tiêu phân bổ vốn đã
đề ra, UBND, HĐND tỉnh Hà Giang đã xác định rõ
quan điểm chỉ đạo lựa chọn lĩnh vực, phân bổ vốn
CHÍNH SÁCHPHÂNBỔVỐN ĐẦUTƯ CÔNG:
NHÌNTỪTHỰCTIỄNTẠIHÀGIANG
TS. NGUYỄN XUÂN ĐIỀN
– Học viện Tài chính
“Vốn đầu tư công sẽ tập trung có trọng tâm, trọng điểm” là một trong những quan điểm
xuyên suốt được xác định trong quá trình triển khai thực hiện Luật Đầu tư công. Vì nguồn
vốn ngân sách có hạn trong khi nhu cầu đầu tư tại các địa phương rất lớn, do vậy, việc ưu
tiên trong phân bổ vốn đầu tư tại các địa phương là hết sức quan trọng. Xác định rõ điều
này, Hà Giang đã và đang nỗ lực triển khai nhiều chính sách ưu tiên trong phân bổ đầu tư
công nhằm phát huy hiệu quả đồng vốn…
