68
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
Cơ sởđể thuhút các dự ánhợp tác công - tư
Mục tiêu trọng tâm mà Chính phủ và ngành Giao
thông Vận tải đặt ra hiện nay là ưu tiên phát triển hệ
thống kết cấu hạ tầng giao thông hiện đại trên cơ sở sử
dụng hợp lý các nguồn lực. Tuy nhiên, để đạt được mục
tiêu đó, từ nay đến năm 2020 cần tới một nguồn vốn rất
lớn. Dự kiến, số vốn ngoài ngân sách đầu tư vào phát
triển hạ tầng giao thông giai đoạn 2016 – 2020 sẽ vào
khoảng 235 nghìn tỷ đồng.
Như vậy, nhu cầu về vốn đầu tư cơ sở hạ tầng giao
thông của Việt Nam đến năm 2020 là rất lớn, trung bình
cần tới 7,4 tỷ USD/năm, trong khi khả năng đáp ứng của
các nguồn vốn hiện có cho đầu tư hạ tầng giao thông
như: Ngân sách, vốn ODA, trái phiếu chính phủ… eo
hẹp, chỉ đáp ứng khoảng 20-30% nhu cầu. Do đó, việc
huy động vốn tư nhân vào phát triển cơ sở hạ tầng giao
thông là một trong những giải pháp tài chính cần tính
đến và đẩy mạnh trong bối cảnh chính sách đầu tư công
đang có nhiều thay đổi như hiện nay.
Nhận thức được điều này, Chính phủ đã sử dụng
nhiều biện pháp và bảo đảm đầu tư thông qua ưu đãi
thuế, quyền mua ngoại tệ hoặc bảo đảm cân đối ngoại
tệ, quyền bảo đảm cung cấp các dịch vụ công… Đặc
biệt, Chính phủ còn ban hành Quyết định số 71/2010/
QĐ-TTg về việc ban hành quy chế thí điểm đầu tư theo
hình thức đối tác công – tư để thực hiện một số dự án,
tạo cơ sở cho việc hoàn thiện cơ chế chính sách và pháp
luật về đầu tư theo hình thức hợp tác công – tư (PPP).
Quyết định này đã đưa ra quy chế quy định vốn của
khu vực tư nhân là 70%, trong đó vốn chủ sở hữu của
nhà đầu tư tối thiểu là 30%, còn lại được huy động từ
các nguồn khác, phần tham gia của Nhà nước không
quá 30% tổng mức đầu tư của dự án…
Trên nền tảng đó, những năm gần đây, ngành Giao
thông Vận tải đã vận dụng và tạo được nhiều sự đột
phá trong thu hút nguồn vốn xã hội hóa đầu tư vào
phát triển hạ tầng giao thông. Tính đến nay, ngành
Giao thông Vận tải đã huy động khoảng 160 nghìn
tỷ đồng vào triển khai thực hiện 65 dự án, công trình
ngoài nguồn vốn ngoài ngân sách. Trước thời điểm
năm 2012 chỉ có 22 dự án với tổngmức đầu tư là 49.605
tỷ đồng. Trong năm 2013 huy động được 24 dự án với
tổng mức đầu tư là 68.563 tỷ đồng. Năm 2014 thu hút
được 42.572 tỷ đồng và dự kiến trong năm 2015 sẽ thu
hút được 45.000 tỷ đồng…
Kết quả trên phần nào thể hiện được những ưu điểm
mà hình thức hợp tác PPPmang lại, đó là thu hút nguồn
vốn tưnhân vào phát triển hạ tầng giao thông, giúp giảm
nhẹ gánh nặng về tài chính cho các dự án; rủi ro cũng
được chia sẻ giữa những đối tác khác nhau; khuyến
HỢPTÁCCÔNG–TƯ:GIẢI PHÁPTÀICHÍNH
CHO PHÁT TRIỂNHẠ TẦNG GIAOTHÔNGỞVIỆT NAM
NGUYỄN THỊ LAN -
Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội
Nhu cầu về vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng giao thông của Việt Nam đến năm 2020 là rất lớn,
trung bình mỗi năm cần tới gần 7,4 tỷ USD. Do vậy, với nguồn vốn ngân sách eo hẹp, việc
thu hút các dự án theo phương thức hợp tác công – tư được đánh giá là giải pháp tài chính
hữu hiệu cho phát triển hạ tầng giao thông mà Việt Nam cần lưu tâm, nhất là trong bối
cảnh thay đổi về chính sách đầu tư công hiện nay.
BẢNG 1: NHU CẦU VỐN DO BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI QUẢN LÝ
TỪ NĂM 2011 – 2020
Tổng số
nhu cầu
vốn
Dự kiến số
vốn huy
động được
Dự kiến số vốn chưa xác định
được nguồn huy động
1.100.000
tỷ đồng
(tương
đương 55
tỷ USD).
435.000
tỷ đồng
(tương
đương 22
tỷ USD)
665.000 tỷ đồng (tương đương
33 tỷ USD); chiếm 60%.
Trong đó:
- 100.000 tỷ đồng vốn nước ngoài;
- 100.000 tỷ đồng vốn
ngân sách trong nước;
- 245.000 tỷ đồng từ trái
phiếu chính phủ;
- 220.000 tỷ đồng huy động
ngoài ngân sách (kể cả vốn
doanh nghiệp vay lại ODA).
Nguồn: Bộ Giao thông Vận tải.
