64
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
dự phòng rủi ro tín dụng cao, phần nào khiến cho
lợi nhuận không còn đạt mức “khủng” như trước
đây. Tuy nhiên, điều này là minh chứng rõ nhất
cho việc cần gắn tăng trưởng dư nợ với nâng cao
chất lượng hoạt động cho vay.
Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng
Trong những năm qua, hệ thống ngân hàng
thương mại đã có những thay đổi tích cực phù
hợp với tình hình thực tiễn, đưa vốn vào lưu
thông tạo ra nhiều của cải vật chất cho xã hội và
thúc đẩy kinh tế phát triển. Hoạt động tín dụng
đã trở thành “cầu nối” trung gian từ nơi thừa vốn
đến nơi thiếu vốn. Tín dụng không chỉ là một dịch
vụ cơ bản để tạo ra một khối lượng lớn tài sản
trong tổng tài sản mà còn là nguồn thu nhập chủ
yếu của các ngân hàng thương mại. Thống kê cho
thấy, tổng doanh thu, thu nhập từ lãi cho vay và
các chi phí khác liên quan trực tiếp đến hoạt động
tín dụng thường chiếm từ 70% - 80%. Do vậy, việc
nâng cao chất lượng tín dụng là vấn đề cốt yếu
nhất trong giai đoạn hiện nay của các ngân hàng
thương mại.
Ở Việt Nam, đầu tư tín dụng luôn chiếm tỷ
trọng cao trong đầu tư cho nền kinh tế. Dư nợ tăng
trưởng càng cao thì khả năng tạo ra doanh thu
càng lớn, quy mô hoạt động của ngân hàng càng
được mở rộng, mặc dù vậy nếu không có một định
hướng và quy trình thực hiện chặt chẽ, vô tình sẽ
trở thành liều thuốc độc “giết chết” ngân hàng.
Do vậy, trên quan điểm nâng cao chất lượng hoạt
động cho vay, tăng trưởng dư nợ cần xem xét các
yếu tố cơ bản sau:
Một là,
tăng trưởng dư nợ của ngân hàng phải
phù hợp xu hướng hấp thụ vốn của nền kinh tế
trên cơ sở kiểm soát chặt chẽ rủi ro.
Những năm gần đây, các giải pháp tín dụng
được điều hành linh hoạt theo hướng mở rộng tín
dụng đi đôi với an toàn hoạt động của tổ chức
tín dụng, cơ cấu tín dụng tập trung vốn vào hoat
động sản xuất kinh doanh, đặc biệt các lĩnh vực
ưu tiên phù hợp với chủ trương của Chính phủ.
Bước đầu triển khai đạt hiệu quả chưa cao, tăng
trưởng tín dụng khá chậm một phần do hậu quả
của tăng trưởng nóng các năm trước đó, song đến
nay các giải pháp đã bắt đầu phát huy hiệu quả,
tăng trưởng tín dụng có xu hướng gia tăng trở lại,
nợ xấu giảm dần. Các chương trình, chính sách tín
dụng ngành, lĩnh vực đã được hệ thống ngân hàng
triển khai kịp thời, góp phần hỗ trợ tăng trưởng
kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội.
Để đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng bền
vững, tăng trưởng gắn với kiểm soát chặt chẽ rủi
ro, trên cơ sở định hướng của Ngân hàng Nhà
nước, các ngân hàng thương mại cần phân tích
xu hướng hấp thụ vốn của nền kinh tế nói chung
và xu hướng hấp thụ vốn của từng khu vực, lĩnh
vực kinh tế nói riêng để xây dựng định hướng
cho vay phù hợp. Xây dựng bộ phận nghiên cứu
doanh nghiệp, thị trường, chính sách nhà nước,
hình thành các khối chuyên nghiệp phục vụ từng
đối tượng khách hàng từ đó khoanh vùng, nghiên
cứu và tiếp cận để đưa dòng vốn tới đúng điểm.
Xác định phân khúc khách hàng sớm, tìm kiếm cơ
hội tiếp cận, tư vấn cho khách hàng và ký kết vốn,
mức độ đảm bảo đồng vốn cho vay càng cao. Nhu
cầu tài chính của doanh nghiệp vẫn rất lớn nhưng
các ngân hàng phải xem xét tính khả thi của từng
dự án, phải làm sao để mỗi đồng tiền tín dụng đi
ra là đóng góp cho phục hồi, phát triển các doanh
nghiệp. Mỗi khu vực, lĩnh vực, đối tượng khách
hàng có đặc thù riêng vì vậy cần phân tích đặc
điểm và đưa ra phương thức tiếp cận vốn với mức
lãi suất hợp lý, thủ tục đơn giản, điều kiện vay
vốn phù hợp với từng nhóm đối tượng thuộc các
khu vực, lĩnh vực, ngành nghề khác nhau. Chỉ khi
“bắt đúng mạch” thì dòng tín dụng mới được khơi
thông và chảy ổn định.
Hai là,
chỉ tiêu tăng trưởng dư nợ của ngân
hàng phải dựa trên năng lực và chất lượng hoạt
động cho vay.
Chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng thúc đẩy các ngân
hàng thương mại phấn đấu nâng cao chất lượng,
hiệu quả và các chỉ số an toàn hoạt động để được
xếp hạng tín nhiệm cao và có được hạn mức tăng
trưởng cao. Suốt một giai đoạn dài, tăng trưởng
tín dụng của hệ thống ngân hàng thường xuyên
vượt quá mục tiêu đề ra của Ngân hàng Nhà nước,
vì vậy Ngân hàng Nhà nước kiểm soát chặt chẽ
tăng trưởng tín dụng thông qua việc phân nhóm
tổ chức tín dụng và giao chỉ tiêu tăng trưởng phù
hợp với từng nhóm dựa trên đánh giá tình hình
hoạt động và khả năng tăng trưởng tín dụng của
các tổ chức tín dụng. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà
nước cũng cần xem xét, điều chỉnh chỉ tiêu tín dụng
đối với các tổ chức tín dụng phù hợp với diễn biến
Năm 2015 tiếp tục mở rộng tín dụng đi đôi
với kiểm soát chất lượng tín dụng; đồng thời,
duy trì triển khai các chương trình gắn kết tín
dụng ngân hàng với chính sách ngành kinh tế,
chuyển dịch cơ cấu tín dụng theo hướng tập
trung vốn cho vay đối với các lĩnh vực ưu tiên.
