106
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
ngăn chặn hoặc hạn chế xuất khẩu, nhập khẩu.
Hàng rào hành chính bao gồm các quy định pháp
luật về cấm nhập khẩu, cấm xuất khẩu, giấy phép,
hạn ngạch, hạn chế xuất khẩu tự nguyện, tỷ lệ nội
địa hóa bắt buộc.
Thứ hai,
rào cản kỹ thuật bản thân nó chỉ là
những quy chuẩn kỹ thuật do một quốc gia quy
định đối với hàng hóa. Tuy nhiên, trong nhiều
trường hợp nó lại được sử dụng như là một cách
thức để cản trở hàng hóa nhập khẩu vào thị trường
nội địa. Bởi vậy, những quy chuẩn kỹ thuật này
được gọi là rào cản kỹ thuật. Ngoài 2 nhóm hàng
rào phi thuế quan trên, còn có những rào cản phi
thuế quan không chính thống khác như sự không
rõ ràng của các quy định về xuất xứ hàng hóa, sự
chậm trễ trong thực hiện các thủ tục thông quan
hàng hóa của cơ quan hải quan…
Đối với các nước đang, có một cán cân thanh
toán bị thâm hụt và một nguồn ngân sách hạn hẹp
vốn được tài trợ chủ yếu thông qua thuế và vay
nợ nước ngoài, để tránh tình trạng này, các quốc
gia có thể áp dụng nhiều hình thức bảo hộ khác
nhau nhằm phát triển những ngành hàng thay
thế nhập khẩu hoặc hướng về xuất khẩu, hạn chế
nhập khẩu những mặt hàng không cần thiết, hạn
chế chi tiêu ngoại tệ và thu về nhiều hơn thông
qua xuất khẩu.
Đối với các quốc gia có tiềm lực về kinh tế, các
biện pháp bảo hộ được duy trì như một công cụ
chính trị để gây sức ép với các quốc gia khác. Mặc
dù đây là mục đích cá biệt trong xu thế phát triển
theo hướng đa cực của thế giới song hiện tượng này
đã và đang tiếp tục xảy ra. Đơn cử như Mỹ là quốc
gia lạm dụng công cụ bảo hộ nhiều nhất để đơn
phương gây sức ép với các quốc gia khác. Trong luật
Hàng rào kỹ thuật trong thương mại quốc tế
Thuế quan và phi thuế quan là 2 công cụ bảo hộ
sản xuất quan trọng đối với mọi quốc gia. Hàng rào
thuế quan là công cụ bảo hộ đã được các định chế
thương mại quốc tế thừa nhận. Khi hội nhập kinh
tế quốc tế và khu vực các nước phải cam kết cắt
giảm dần thuế suất về mức 0%. Mục tiêu của hàng
rào phi thuế quan là nhằm hạn chế nhập khẩu, một
quốc gia khi sử dụng hàng rào phi thuế quan thực
chất là công cụ bảo hộ cho nền sản xuất của chính
quốc gia đó.
Hàng rào phi thuế quan có 2 nhóm chính là:
(i) Hàng rào hành chính; (ii) Rào cản kỹ thuật.
Thứ nhất,
hàng rào hành chính là các quy định
có tính chất mệnh lệnh hành chính nhà nước nhằm
XÂY DỰNGHÀNG RÀO K THUẬT
TRONGTHƯƠNGMẠI HÀNGHÓAVÀCÁCVẤNĐỀ CẦNLƯUÝ
ThS. ĐẶNG THỊ TỐ TÂM
- Học viện Chính trị khu vực I
Nghiên cứu hàng rào phi thuế quan nói chung và hàng rào kỹ thuật trong thương mại nói riêng
giúp chúng ta tìm ra hướng tiếp cận tối ưu thị trường quốc tế và khu vực. Bài viết đưa ra khung lý
thuyết về hàng rào kỹ thuật trong thương mại quốc tế và gợi mở một số vấn đề trong việc hoàn
thiện hệ thống các công cụ bảo hộ phi thuế quan ở nước ta trong điều kiện hội nhập.
Từ khóa: Hàng rào kỹ thuật, phi thuế quan, thương mại, hàng hóa, thông lệ quốc tế
Studying non-tariff barriers in general
and technical barrierof trade in particular is
essential as it helpsto find optimal approaches
to international and regional markets. The
paper provides a theoretical framework for
technical barriers of international trade and
suggests some issues to improve the system of
non-tariff protection instruments in Vietnam
in the context of intensive international
integration.
Keywords: Technical barriers, non-tariff, trade,
goods, international practices
