TÀI CHÍNH -
Tháng 6/2017
7
giữa các máy móc với nhau, được tổ chức như mạng
xã hội. Trong nhà máy số, các thiết bị máy móc thông
minh giao tiếp với nhau bằng hệ thống mạng và liên
tục chia sẻ thông tin về lượng hàng hiện tại, về sự
cố hoặc lỗi, về những thay đổi trong đơn đặt hàng
hoặc mức độ nhu cầu. Quá trình sản xuất và thời hạn
sản xuất được phối hợp với mục tiêu tăng hiệu suất
và tối ưu hóa thời gian sản xuất, công suất và chất
lượng sản phẩm trong các khâu phát triển, sản xuất,
tiếp thị và thu mua. Các cảm biến, chấp hành và điều
khiển cho phép các máy móc liên kết đến nhà máy,
các hệ thống mạng khác và giao tiếp với con người.
Các mạng thông minh này là nền tảng của các nhà
máy thông minh, nhà máy số ngày nay.
Đối với nhà máy số, ngoài hạ tầng mạng máy móc
thông minh còn có sự ghép nối với hạ tầng các mạng
thông minh khác như: mạng thiết bị di động thông
minh, mạng lưới điện thông minh, mạng logicstic
thông minh, mạng ngôi nhà thông minh hay mạng
tòa nhà thông minh, và liên kết đến cả mạng thương
mại điện tử, mạng xã hội. Tất cả các mạng này là xu
thế của Công nghiệp 4.0, dựa trên những phát triển
vượt trội của công nghệ thông tin – truyền thông và
khoa học máy tính: IoT, IoS, Internet kết nối dữ liệu,
internet kết nối người dân.
Các động lực chính cho CMCN 4.0
Những động lực chính của cuộc cách mạng công
nghiệp mới này là sự thay đổi trong kỳ vọng của
người dùng (sản phẩm theo yêu cầu và giao hàng
theo thời gian Internet), cùng với sự hội tụ của các
công nghệ mới như IoT, robot cộng tác (cùng làm với
người), in ấn 3D và điện toán đámmây, cùng sự xuất
hiện các mô hình kinh doanh mới.
Thế giới đang chứng kiến hàng loạt những đột
phá khoa học và tiến bộ công nghệ, đây là những xu
hướng và động lực dẫn dắt CMCN 4.0. Vô số tổ chức
đã sử dụng các công nghệ khác nhau sẽ thúc đẩy
CMCN 4.0. Những đột phá khoa học và công nghệ
mới dường như là vô hạn, diễn ra trên rất nhiều mặt
khác nhau và ở nhiều nơi khác nhau. Các công nghệ
quan trọng cần xem xét được dựa trên nghiên cứu do
Diễn đàn Kinh tế Thế giới thực hiện và các công việc
của một số hội đồng chương trình nghị sự toàn cầu.
Tất cả những phát triển mới và các công nghệ mới
đều có đặc điểm chung: chúng tận dụng sức mạnh
lan tỏa của số hóa và công nghệ thông tin (CNTT).
Các xu thế lớn của công nghệ có thể được chia thành
3 nhóm: vật lý/hữu hình, kỹ thuật số và sinh học. Cả
ba đều liên quan chặt chẽ với nhau và với các công
nghệ khác để đem lại lợi ích cho nhau dựa vào những
khám phá và tiến bộ của từng nhóm.
(1) Vật lý/hữu hình: Bốn đại diện chính của xu
hướng lớn về phát triển công nghệ dễ nhận thấy
nhất là:
- Xe tự lái: Những xe ô tô này xử lý một lượng
lớn dữ liệu cảm biến từ các radar, máy ảnh, máy đo
khoảng cách bằng siêu âm, GPS và bản đồ được gắn
trên xe để điều hướng các tuyến đường đi qua các
tình huống giao thông phức tạp và thay đổi nhanh
chóng hơn mà không cần bất kỳ sự tham gia nào của
con người.
- Công nghệ in 3D: Hay được gọi là chế tạo cộng,
in 3D bao gồm việc tạo ra một đối tượng vật lý bằng
cách in theo các lớp từ một bản vẽ hay một mô hình
3D có trước. Công nghệ này khác hoàn toàn so với
chế tạo trừ, lấy đi các vật liệu thừa từ phôi ban đầu
cho đến khi thu được hình dạng mong muốn. Ngược
lại, công nghệ in 3D bắt đầu với vật liệu rời và sau
đó tạo ra một sản phẩm ở dạng ba chiều từ mẫu kỹ
thuật số.
- Khoa học robot cao cấp: Siêu tự động hóa cộng
với trí tuệ nhân tạo (AI) khiến việc tự động hóa phát
triển mạnh hơn, thậm chí với những kỹ năng trước
đây chỉ có con người sở hữu. Siêu tự động hóa cực
cao có thể cho phép sự tham gia của robot và các cỗ
máy có trí thông minh nhân tạo phân tích kết quả,
đưa ra các quyết định phức tạp và ứng dụng những
kết luận vào hoạt động sản xuất.
- Vật liệu mới: Với thuộc tính mà mà chỉ cách
đây vài năm vẫn còn được coi là viễn tưởng, những
vật liệu mới đang được đưa ra thị trường. về tổng
thể, chúng nhẹ hơn, bền hơn, có thể tái chế và dễ
thích ứng.
(2) Kỹ thuật số:
Từ CMCN 4.0, sự hội tụ giữa ứng dụng vật lý và
ứng dụng kỹ thuật số là sự xuất hiện IoT. Mô tả đơn
giản nhất, có thể coi IoT là mối quan hệ giữa vạn vật
(các sản phẩm, dịch vụ, địa điểm,...) và con người
thông qua các công nghệ kết nối và các nền tảng khác
nhau.Theo các chuyên gia, IoT có thể tạo ra một cuộc
cách mạng công nghiệp mới, khiến cả nền kinh tế thế
giới và đời sống nhân loại phải chuyển mình theo.
Không giống như các cuộc cách mạng trước - thường
diễn ra theo xu hướng phát minh mới làmmờ đi phát
minh cũ, IoT được tin là sẽ tạo cơ hội cho tất cả các
ngành nghề đều được hưởng lợi. IoT gia tăng cũng
có nghĩa là việc truyền tải dữ liệu và giao tiếp qua
internet tăng lên. Chính vì thế mà tất cả các công ty,
ngành nghề đều có thể sử dụng các dữ liệu đó để
phân tích và quyết định chiến lược cạnh tranh giành
lấy thành công cho mình trong tương lai.
Theo Công ty nghiên cứu Rand Europe (Anh),
đến năm 2020, IoT sẽ đem lại doanh thu tiềm năng
