165
bảo hiểm xã hội Việt Nam - VÌ AN SINH XÃ HỘI
Thanh tra, kiểm tra BHXH tại 30 tỉnh, thành phố
Năm 2018, Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam sẽ
thanh tra chuyên ngành (TTCN), thanh tra liên ngành
và kiểm tra tại 30 tỉnh, thành phố trong cả nước. Lộ
trình được đưa ra trong Quyết định số 34/QĐ-BHXH
do BHXHViệt Nam ban hành ngày 03/01/2018. BHXH
Việt Nam cũng giao BHXH 63 tỉnh, thành phố thực
hiện TTCN, liên ngành và kiểm tra trong năm 2018. Cụ
thể sẽ c 5.396 cuộc TTCN đ ng; 3.844 cuộc thanh tra
liên ngành; 330 cuộc kiểm tra nội bộ cơ quan BHXH;
3.585 cuộc kiểm tra tại các đơn vị sử dụng lao động;
510 cuộc kiểm tra tại các cơ sở khám chữa bệnh và
1.825 cuộc kiểm tra các đại lý thu, đại diện chi trả.
Theo BHXH Việt Nam, trong 11 tháng đầu năm
2017, TTCN tại 2.859 đơn vị và thanh tra liên ngành tại
2.805 đơn vị đã phát hiện 29,56 nghìn lao động thuộc
đối tượng phải tham gia, nhưng chưa tham gia hoặc
đ ng thiếu thời gian (số tiền phải truy đ ng hơn 45 tỷ
đồng); hơn 27 nghìn lao động đ ng không đúng mức
quy định (số tiền yêu cầu truy đ ng 20,25 tỷ đồng). Số
tiền các đơn vị được thanh tra đang nợ 1.862 tỷ đồng,
số tiền đã nộp trong thời gian thanh tra là 590 tỷ đồng,
số tiền đơn vị đã nộp khi thực hiện kết luận thanh tra
là 239 tỷ đồng. Qua công tác TTCN đã phát hiện 1.840
lao động đ ng không đúng đối tượng, đ ng dư, gửi
đ ng với số tiền yêu cầu thoái thu, hoàn trả hơn 5 tỷ
đồng. Qua TTCN, các đơn vị ban hành 158 quyết định
xử phạt với số tiền 5,7 tỷ đồng.
Những con số trên cho thấy, quy định giao chức
năng TTCN đ ng BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo
hiểm thất nghiệp (BHTN) cho cơ quan BHXH mang
lại hiệu quả cao, g p phần bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của người lao động, c tác dụng răn đe,
phòng ngừa hành vi vi phạm của các chủ sử dụng
lao động. Tuy nhiên, theo báo cáo của BHXH Việt
Nam, tình trạng trốn đ ng, nợ đọng BHXH tại các
doanh nghiệp hiện còn diễn biến phức tạp.
Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra đóng BHXH
Theo thống kê, tính đến đầu tháng 7/2017, tổng số
nợ trong cả nước gần 13.500 tỷ đồng, tăng hơn 20%
so cùng kỳ năm 2016; trong đ , nợ BHXH chiếm gần
9.600 tỷ đồng; nợ BHTN hơn 540 tỷ đồng, nợ BHYT
là 3.625 tỷ đồng. C nhiều nguyên nhân dẫn đến tình
trạng này như nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật
của các đơn vị sử dụng lao động chưa cao; chế tài
xử phạt chưa tương xứng hành vi vi phạm; công tác
quản lý, xử lý vi phạm ở một số nơi chưa nghiêm…
Thực tế cho thấy, từ khi tổ chức công đoàn được
giao chức năng khởi kiện (năm 2016) đến nay, cơ
quan BHXH và tổ chức công đoàn đã c sự phối
hợp chặt chẽ, nhưng chưa c hồ sơ khởi kiện doanh
nghiệp nợ BHXH nào được tòa án tiếp nhận và đưa
ra xét xử. Nguyên nhân do nhiều văn bản pháp luật
chồng chéo, khiến hồ sơ khởi kiện bị… tắc!
Thực hiện quy định của Luật BHXH (sửa đổi),
ngành BHXH đã tập trung chuẩn bị các điều kiện
cần thiết, nhất là về nhân lực để triển khai chức năng
TTCN đ ng BHXH, BHYT, BHTN. Sau khi Nghị
định số 21/2016/NÐ-CP về thực hiện chức năng này
của ngành BHXH c hiệu lực thi hành (từ 1/6/2016),
BHXH Việt Nam và BHXH các tỉnh, thành phố đã
khẩn trương vào cuộc. Những kết quả trong thời
gian đầu thực hiện thanh tra đ ng BHXH khá khả
quan so với hoạt động kiểm tra trước đây. Tuy nhiên,
nếu so sánh số lượng các cuộc thanh tra đã được tiến
hành cũng như số tiền phải thu hồi sau thanh tra với
số đơn vị vi phạm cũng như tổng số nợ đọng, công
tác này vẫn còn khoảng cách khá xa so với yêu cầu.
Theo khuyến nghị của Tổ chức Lao động
quốc tế, tại các nước đang phát triển, mỗi cán bộ
thanh tra, kiểm tra chỉ phụ trách từ 1.000 - 2.000
lao động, thì mỗi cán bộ thanh tra, kiểm tra của
ngành BHXH nước ta hiện phụ trách tới 100.000
lao động. Công tác phối hợp thanh tra, kiểm tra
tại cấp huyện cũng rất hạn chế; việc phối hợp chia
sẻ thông tin giữa cơ quan BHXH với các cơ quan
liên quan về quản lý DN chưa đáp ứng yêu cầu;
quy định về quyền xử phạt, mức xử phạt của giám
đốc BHXH tỉnh còn hạn chế...
Minh Tiến
BHXHViệt Namtăng cườnghiệu lực,
hiệuquả thanhtra chuyênngành
Để hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội nói chung, nợ đọng bảo hiểm xã hội nói
riêng, việc đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác thanh tra đóng bảo hiểm xã hội được ngành Bảo hiểm
xã hội chú trọng tăng cường trong năm 2018.
