TÀI CHÍNH -
Tháng 3/2015
9
quan trọng của Việt Nam trên con đường hội nhập
ngày càng sâu hơn với kinh tế thế giới.
Nhìn lại các Hiệp định giữa Việt Nam với các đối
tác cho thấy, Việt Nam luôn chủ động, tích cực tham
gia đàm phán. Cụ thể là:
Hiệp định FTA Việt Nam - EU, được khởi động
từ tháng 6/2012 tại Brussels (Bỉ), đã trải qua 10 phiên
chính thức và nhiều phiên giữa kỳ. Ngày 13/10/2014,
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng và Chủ tịch
Ủy ban châu Âu (EC) Manuel Barroso đã có buổi thảo
luận về kết thúc đàm phán FTA này. Hiện hai bên tập
trung xử lý một số vấn đề then chốt để hướng tới việc
thực hiện các cam kết đạt yêu cầu chất lượng cao và
cân bằng trong tất cả các lĩnh vực đàm phán mở cửa
thị trường (thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ,
đầu tư, mua sắm công) cũng như các quy định và quy
tắc quản lý (đặc biệt là sở hữu trí tuệ, bao gồm chỉ dẫn
địa lý của hai bên; doanh nghiệp nhà nước và bảo hộ
đầu tư...).
Hiệp định FTA Việt Nam - Hàn Quốc (VKFTA)
được khởi động từ tháng 8/2012, sau 8 phiên đàm
phán chính thức và 8 phiên họp giữa kỳ, hai bên đã đi
đến thống nhất nội dung Hiệp định với phạm vi toàn
diện, mức độ cam kết cao và bảo đảm cân bằng lợi ích.
Nhân dịp Hội nghị Cấp cao đặc biệt kỷ niệm 25 năm
thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN - Hàn Quốc, ngày
10/12/2014 tại Bu-san (Hàn Quốc), hai nước đã ký Biên
bản thoả thuận về kết thúc đàm phán Hiệp định FTA
Việt Nam - Hàn Quốc. Trong Hiệp định này, phía Hàn
Quốc dành cho Việt Nam ưu đãi cắt, giảm thuế quan,
tạo cơ hội xuất khẩu mới quan trọng đối với các nhóm
hàng nông nghiệp, thủy hải sản chủ lực, công nghiệp
dệt, may, sản phẩm cơ khí và tạo cơ hội cho các lĩnh
vực dịch vụ, đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật trên nhiều lĩnh
vực. Phía Việt Nam cũng dành ưu đãi cho Hàn Quốc
với các nhóm hàng công nghiệp, nguyên phụ liệu dệt,
may, nhựa, linh kiện điện tử, xe tải và xe con, phụ tùng
ô tô, điện gia dụng, sắt thép, dây cáp điện, góp phần
đa dạng hóa thị trường nhập khẩu, tránh phụ thuộc
vào một vài nước.
Hiệp định FTA Việt Nam - Liên minh Hải quan
Nga - Belarus-Kazacstan (VCUFTA), được khởi động
vào tháng 3/2013. Sau 8 phiên đàm phán chính thức
và nhiều phiên họp giữa kỳ ở cấp kỹ thuật, hai bên
cũng đã thống nhất nội dung Hiệp định với phạm vi
toàn diện, mức độ cam kết cao và bảo đảm cân bằng
lợi ích, có tính đến điều kiện cụ thể của mỗi bên. Ngày
15/12/2014, hai bên đã ký Tuyên bố kết thúc đàm phán
Hiệp định. Theo đó, phía Liên minh Hải quan đã dành
cho Việt Nam ưu đãi về các mặt hàng như: nông sản,
bao gồm tất cả các mặt hàng thủy sản và hàng công
nghiệp như dệt, may, da giày, đồ gỗ và một số sản
phẩm chế biến. Đồng thời, Việt Nam cũng mở cửa thị
trường theo lộ trình cho Liên minh Hải quan đối với
một số sản phẩm chăn nuôi, hàng công nghiệp, máy
móc, thiết bị, phương tiện vận tải, góp phần làm đa
dạng hóa thêm thị trường tiêu dùng trong nước.
Thời cơ và thách thức
Việc tích cực tham gia đàm phán và ký kết các Hiệp
định FTA đã mở ra nhiều cơ hội cho Việt Nam, tuy
nhiên, đi liền với đó là không ít thách thức đòi hỏi nền
kinh tế nước ta phải có nỗ lực vượt bậc để đạt được
thành công.
EU là một trong những thị trường nhập khẩu
hàng hóa lớn của Việt Nam, đặc biệt là nhóm hàng
da giày, dệt may và nông nghiệp, thủy sản.
Theo thống kê năm 2014, EU là thị trường
nhập khẩu da giày lớn nhất với trị giá trên 2
tỷ USD, tăng 2,2% so với cùng kỳ năm 2013
và chiếm đến trên 35% kim ngạch xuất khẩu
mặt hàng này của Việt Nam. Tiếp sau là các
mặt hàng dệt may, thủy sản với kim ngạch
xuất khẩu lần lượt đạt 1,98 tỷ USD và trên
950 triệu USD. Hiện tại, EU là bạn hàng lớn
thứ 2 về xuất khẩu, thứ 5 về nhập khẩu của
Việt Nam. Sau khi ký Hiệp định, sẽ có 90%
hàng hóa của Việt Nam vào thị trường EU
được hưởng mức thuế suất 0%. Nhằm tận
dụng cơ hội từ thị trường EU, hiện Việt Nam
đang điều chỉnh chiến lược thu hút vốn đầu
tư trực tiếp nước ngoài (FDI), chú trọng chất
lượng nhà đầu tư với khả năng chuyển giao
công nghệ mới… Tuy nhiên, EU là một thị
trường khó tính, cạnh tranh đòi hỏi những
BẢNG 1: SỐ LƯỢNG CÁC HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI TỰ DO SONG PHƯƠNG
VÀ KHU VỰC CỦA CÁC QUỐC GIA ASEAN
Quốc gia
Đang đàm phán
Đã kết luận Tổng
Đã đề
xuất
Đã ký hiệp
định khung
Đang đàm
phán
Đã ký Đang
thực hiện
Brunei
4
2
2
1
4 13
Camphuchia
2
2
2
0
3 9
Indonesia
6
3
2
2
3 16
Lào
2
2
2
0
5 11
Malaysia
4
3
6
2
4 19
Myanmar
2
3
2
0
3 10
Philippines
4
2
2
1
3 12
Singapore
5
2
11
1
13 32
Thái Lan
6
6
4
0
8 24
Việt Nam
2
2
3
0
3 10
Tổng
37
27
36
7
49 156
Nguồn:http://aric.adb.org/ftatrends.php
