12
KINH TẾ - TÀI CHÍNH VIỆT NAM TRƯỚC SỨC ÉP ĐỔI MỚI TỪ CÁC HIỆP ĐỊNH FTA
Những vấn đề mới của hội nhập
Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)
vừa kết thúc vòng đàm phán thứ 21 vào tháng
2/2015, dự kiến cuối năm nay sẽ hoàn tất đàm phán
để ký kết và thực thi. Bên cạnh TPP, từ tháng 11/2010
đến nay, nỗ lực tham gia các vòng đàm phán các
Hiệp định thương mại tự do (FTA) với nhiều dấu
mốc đáng nhớ như:
- Ngày 13/10/2014, nhân chuyến thăm chính thức
châu Âu và đi dự hội nghị ASEM 10 của Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng, Việt Nam – EU đã ra tuyên bố
chung về định hướng kết thúc đàm phán Hiệp định
thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) làm cơ sở
quan trọng cho việc kết thúc đàm phán Hiệp định
vào đầu năm 2015.
- Ngày 10/12/2014, một thoả thuận kết thúc đàm
phán FTA giữa Việt Nam và Hàn Quốc cũng đã
được ký tại Busan, Hàn Quốc.
- Ngày 15/12/2014, chuỗi đàm phán của Việt Nam
với các đối tác lớn trong Liên minh hải quan Nga-
Belarus-Kazakhstan (VCUFTA) đã kết thúc.
- Ngày 23/1/2015, vòng đàm phán cuối cùng của
FTA Việt Nam - EU đã diễn ra tại Bỉ với nhiều thoả
thuận quan trọng.
Hiệp định TPP và các hiệp định FTAvừa tạo điều
kiện cho doanh nghiệp (DN) trong nước nâng cao
năng lực cạnh tranh; vừa là sức ép buộc DN phải
nâng cao cạnh tranh để tồn tại và phát triển trong
điều kiện mới. Bối cảnh đó đòi hỏi Việt Nam phải
sớm nhận diện được những vấn đề mới của hội
nhập để có thể tận dụng tốt các cơ hội, giảm thiểu
thách thức, tạo động lực cho phát triển. Có thể điểm
qua một số vấn đề mới trong lộ trình hội nhập kinh
tế quốc tế của Việt Nam là:
Thứ nhất,
cuối năm 2015, Việt Nam sẽ chính thức
tham gia vào cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC).
Đồng thời, bắt đầu từ 1/1/2015, Việt Nam hoàn toàn
mở cửa thị trường bán lẻ theo cam kết WTO.
Thứ hai,
với quyết tâm của 12 nước thành viên,
trong đó có Việt Nam đang xúc tiến đàm phán để
sớm ký Hiệp định TPP, một loạt hiệp định về xuất
xứ hàng hoá, mua sắm Chính phủ, lao động và công
đoàn… sẽ tác động đến kinh tế - xã hội Việt Nam.
Điều này, buộc Việt Nam phải có tư duy mới về lãnh
đạo, điều hành nền kinh tế và giải quyết các vấn đề
xã hội khác.
Thứa ba
, năm 2018, Việt Nam sẽ phải thực hiện
nền kinh tế thị trường đầy đủ (không phải là phi thị
trường như hiện nay). Theo đó, Việt Nam sẽ phải cải
cách mạnh mẽ theo hướng đồng tiền nội địa tiến tới
tự do chuyển đổi; Tiền lương, tiền công do chủ, thợ
thoả thuận quyết định; Giá cả hàng hoá, dịch vụ do thị
trường điều tiết; Quyền kinh doanh của doanh nghiệp
(DN) trong và ngoài nước tiến tới như nhau; Nguồn
lực do thị trường phân bổ; Thương mại và đầu tư tiến
tới tự do hoá hoàn toàn - Đây là những vấn đề không
dễ đáp ứng và thực hiện đối với Việt Nam.
Song song với việc thực hiện các vấn đề này,
Việt Nam tiếp tục thực hiện nhiều Hiệp định song
phương và đa phương khác đã ký kết. Tất cả các
định hướng hoạt động này đã và đang tiếp tục tác
động rất lớn đến nền kinh tế của Việt Nam. Nếu
Việt Nam không sớm thay đổi tư duy, không tích
NHẬNDIỆNVẤNĐỀMỚICỦAHỘINHẬP
GIẢI PHÁP ĐỂ THAMGIA TPPVÀ FTAHIỆUQUẢ
GS., TS. ĐỖ ĐỨC BÌNH -
Đại học Kinh tế quốc dân
Hội nhập quốc tế không chỉ bó hẹp trong các liên kết thương mại mà còn liên quan tới các
vấn đề khác như chuyển giao công nghệ, đấu thầu, lao động…Điều đó đòi hỏi các quốc
gia tham gia phải có cơ chế, chính sách mới, mang tính đột phá. Chỉ như vậy, quốc gia đó
mới có thể tham gia đúng cam kết, tận dụng tốt cơ hội và không mất uy tín trong cuộc chơi
chung và Việt Nam không phải là ngoại lệ.
