14
KINH TẾ - TÀI CHÍNH VIỆT NAM TRƯỚC SỨC ÉP ĐỔI MỚI TỪ CÁC HIỆP ĐỊNH FTA
Do đó, khi tham gia TPP và các FTA, Việt Nam cần
phải thực hiện các biện pháp mạnh mẽ hơn trong
hợp tác với các đối tác chiến lược, cũng như với
các đối tác thành viên trong TPP và FTA.
Hai là, phải thực sự coi trọng và làm tốt công tác
tuyên truyền, phổ biến kiến thức; nâng cao kỹ năng
trong hội nhập kinh tế quốc tế gắn với yêu cầu phát
triển bền vững, phát triển xanh.
Hội nhập, trong đó có tham gia TPP và FTA
là sự nghiệp của toàn dân, của toàn dân tộc. Vì
vậy, việc phổ biến, cập nhật các kiến thức phải
được tiến hành đối với cả cấp lãnh đạo, quản lý
và những người tham gia trực tiếp vào quá trình
này như: Các nhà hoạch định chính sách, các nhà
quản lý DN, người lao động và người dân. Phải
làm sao cho mọi người hiểu rõ hội nhập có nhiều
cơ hội. Tuy nhiên, không được quá lạc quan với cơ
hội, mà phải đổi mới để tận dụng tốt cơ hội, tìm
cách tạo ra cơ hội để phát triển và cũng không quá
“sợ” thách thức mà chần chừ, do dự trong các hoạt
động đổi mới, cải cách. Chỉ như vậy, mới có những
chính sách, biện pháp thích hợp để tận dụng nhằm
tạo đà và động lực mới cho phát triển.
Ba là, tạo cơ chế, chính sách mới phát huy tối ưu các
lợi thế so sánh và lợi thế cạnh tranh của quốc gia, DN
trong phân công lao động và hợp tác quốc tế.
Muốn vậy, cần tận dụng tốt các cơ hội do hợp
tác với các đối tác trong TPP và các FTA để chuyển
đổi mô hình tăng trưởng kinh tế sang chú trọng
theo chiều sâu (hiệu quả, chất lượng tăng trưởng);
Chú trọng tăng trưởng xuất khẩu các sản phẩm
chế tạo, chế biến và thu hút đầu tư nước ngoài có
lựa chọn, có điều kiện, đồng thời cũng phải chú
trọng mô hình tiêu dùng hiệu quả; Thực hiện có
hiệu quả và kịp thời trong việc tháo gỡ ba nút thắt
cho DN, đó là thủ tục thuế, hải quan… sự điều
hành của các cơ quan công quyền và cạnh tranh
bình đẳng.
Bốn là, tiếp tục đổi mới chính sách thu hút FDI
theo hướng không quá nhấn mạnh số lượng mà là chất
lượng, thu hút có điều kiện về cả kinh tế, xã hội và môi
trường.
Chú trọng thu hút nguồn vốn đầu tư nước
ngoài của các đối tác chiến lược trong TPP, FTA
(đặc biệt là các nước phát triển thuộc EU) và cần có
cơ chế, chính sách khuyến khích họ tham gia đầu
tư vào phát triển công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp
chế tạo, chế biến nhằm tạo ra giá trị gia tăng cao
cho Việt nam và chuyển giao công nghệ có hiệu
quả cho các DN trong nước.
Năm là, nâng cao hiệu lực, hiệu quả và năng lực
quản lý, kiểm tra, giám sát của Nhà nước trong nền
kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế.
Cơ chế, chính sách dù có tốt, có hay đến đâu
nhưng nếu không có người đứng đầu biết lắng
nghe ý kiến phản biện khoa học của các chuyên gia,
DN và người dân để điều chỉnh kịp thời thì chính
sách đó cũng không thể thực thi tốt và không thể
đi vào cuộc sống. Vì vậy, trong bối cảnh mới, Việt
Nam cần phải xây dựng cho được một Nhà nước
thực sự là Nhà nước pháp quyền. Tức là Nhà nước
thực hiện việc quản lý, điều hành đất nước và nền
kinh tế thị trường chủ yếu bằng luật pháp và các
chính sách vĩ mô. Theo đó, mọi sự quản lý, kiểm
tra, giám sát không gây ảnh hưởng, cản trở các
hoạt động sản xuất kinh doanh của các DN trong
và ngoài nước, tạo thuận lợi hoá cho DN phát triển
và sáng tạo…
Tài liệu tham khảo
1. Kỷ yếu hội thảo khoa học “Tư duy mới về phát triển kinh tế - xã hội Việt
Nam trong bối cảnh mới”. NXB Đại học Kinh tế quốc dân, Tháng 12/2013;
2. Hoàng Văn Châu (2014). Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương – TPP
và vấn đề tham gia của Việt Nam;
3. Kỷ yếu hội thảo khoa học “Định hướng và giải pháp phát triển bền vững
của Việt Nam trong bối cảnh mới của hội nhập quốc tế và biến đổi khí
hậu đến năm 2020, tầm nhìn 2030”.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, có tới 76% doanh
nghiệp Việt Nam không hiểu về Cộng đồng
kinh tế ASEAN (AEC), 94%DN không nắmđược
các nội dung đàm phán của Hiệp định, gần
63% DN không nắm được cơ hội, thách thức
của AEC.
Ngoài các Hiệp đinh FTA đã được ký kết, từ tháng 11/2010 cho đến nay, Việt Nam nỗ lực tham gia các
vòng đàm phán để gia nhập Hiệp định TPP và các FTA với nhiều dấu mốc đáng nhớ:
- Ngày 10/12/2014, một thoả thuận kết thúc đàmphán FTA giữa Việt Namvà Hàn Quốc cũng đã được
ký tại Busan, Hàn Quốc.
- Ngày 15/12/2014, chuỗi đàm phán FTA giữa Việt Nam và Liên minh hải quan Nga- Belarus-
Kazakhstan (VCUFTA) đã kết thúc tại Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang…
- Từ ngày 19 - 23/1/2015, vòng đàm phán thứ 11 và là vòng đàm phán cuối cùng của FTA Việt Nam -
EU đã diễn ra tại Brussels, Bỉ.
