28
Tư tưởng Tập Cận Bình về kinh tế và Chính sách kinh tế Abe: Những góc nhìn với kinh tế Việt Nam
tính cả ảnh hưởng của việc tăng thuế tiêu thụ từ
5%-8%, như vậy mức lương thực tế đã tăng lên 3,8%.
Lương tối thiểu cũng đã tăng từ 749 Yên trong
năm tài chính 2012 lên 848 Yên sau 5 năm trong năm
tài chính 2017. Tài sản tài chính hộ gia đình tăng
14,0%. Lợi nhuận tích lũy từ quỹ lương hưu công
vào khoảng 46 nghìn tỷ Yên, từ lương hưu của DN
là khoảng 29 nghìn tỷ yên.
Vê tài chính, tín dụng, cán cân tài chính được
cải thiện cân rõ rệt nhờ vào chính sách đẩy lùi giảm
phát, thâm hụt ngân sách đã giảm từ 8,8% xuống
2,8%. Doanh thu thuế ước tính của chính phủ và
địa phương tăng từ 78,7 nghìn tỷ Yên trong năm tài
chính 2012 lên đến 100,7 nghìn tỷ Yên trong năm tài
chính 2017. Dư nợ trái phiếu chính phủ (trên tỷ lệ
GDP) bắt đầu giảm xuống 238,7% so với mức đỉnh
243,1% trong giai đoạn tháng 4-6 năm 2016.
Bên cạnh đó, trong 5 năm qua, chỉ số chứng
khoán Nikkei đã tăng hơn hai lần khi Nhật Bản mở
rộng nền kinh tế được cho là dài thứ hai sau chiến
tranh kể từ thời kỳ bùng nổ tăng trưởng Izanagi kéo
dài 57 tháng (từ tháng 11/1965-7/1970).
Từ cuối năm 2012 với năm 2017 có thể thấy, đồng
Yên đã giảm giá so với USD từ 86,8 Yên lên 112,7
Yên/USD. Chỉ số Nikkei 225 đã tăng tới 99,8%, từ
10.395 điểm đến 20.770 điểm. Lãi suất dài hạn lần
đầu tiên được duy trì kể từ thời kỳ bong bóng kinh
tế, thị trường chuyển sang xu thế lạm phát, hướng
tới mục tiêu xóa bỏ giảm phát.
Nhu cầu tín dụng được thúc đẩy. Tổng dư
nợ cho vay hiện nay đang ở mức cao nhất kể từ
năm 2001. Theo một quan chức của BoJ, việc sáp
nhập và mua bất động sản kết hợp với tình hình
kinh tế sáng sủa đã thúc đẩy nhu cầu cho vay.
Một chuyên gia kinh tế của Daiwa Institute of
Research cho rằng, “đã bắt đầu thấy được dấu
hiệu của lợi nhuận cho ngành ngân hàng”. Cổ
phiếu ngân hàng có thể tăng lên nếu lãi suất cải
thiện. Cổ phiếu của Mitsubishi UFJ Financial
Group – một trong những tập đoàn tài chính lớn
nhất thế giới - và một số công ty khác cũng đã
tăng đáng kể từ cuối 2016.
Bai hoc rút ra trong qua trinh triên khai
Chính sách Abenomics
Thứ nhất,
mặc dù kinh tế phục hồi, giảm phát
dần được đẩy lùi, tổng tiền lương tăng, song do
thực hiện “thắt lưng buộc bụng” đột ngột, việc
tăng thuế tiêu dùng khiến hiệu quả tăng lương
không diễn ra như kỳ vọng, sự phân bổ chi tiêu
của chính phủ cũng như việc mở rộng mạng lưới
an sinh còn hạn chế mà nhiều người dân trong
tế quan trọng.
So sánh của các chỉ tiêu kinh tế chủ chốt vào quý
IV/2012 khi Abenomics bắt đầu được thực thi và
quý II/2017, có thể thấy rằng, Abenomics đã phát
huy được hiệu quả ở nhiều phương diện:
Về GDP, có thể thấy GDP thực tế trong kỳ từ
tháng 4-6 năm 2017 so với kỳ từ tháng 10-12 năm
2012 đã tăng 6,3%. GDP danh nghĩa tăng 10,1% ở
mức gần 550 nghìn tỷ Yên, cho thấy xu hướng suy
giảm tăng trưởng trước đây đã có chuyển biến
vững chắc. Tốc độ tăng trưởng tiềm năng tăng từ
0,8% lên 1,0%. Chỉ số giá tiêu dùng đã tăng 4,5%,
nhu cầu trong nước của khu vực tư nhân cũng
tăng 4,8% (trong đó tiêu dùng thực tăng 2,9%, đầu
tư cơ sở 15,0%).
Với các DN, tỷ lệ lợi nhuận thông thường trong
ngành công nghiệp sản xuất từ 4,6% tăng lên 8,9%,
trong lĩnh vực phi sản xuất lên mức cao kỷ lục tăng
từ 3,7% lên 6,0%, cho thấy môi trường đã chuyển
biến thuận lợi cho việc nâng cao lợi nhuận của các
DN - đối tượng chính của cải cách cơ cấu. Mức thuế
hữu hiệu cho các DN trong năm 2017 là 29,97%, đã
giảm đáng kể từ mức 37,00% của năm 2012. Số vụ
phá sản DN cũng đã giảm 30,3% so với năm 2012.
Về việc làm, tỷ lệ người có việc làm tăng 4,5%,
tỷ lệ thất nghiệp giảm từ 4,3% xuống còn 2,8%. Tỷ
lệ thất nghiệp của thanh niên trẻ (25-29 tuổi) cũng
giảm từ 5,7% xuống còn 4,7%. Số lao động toàn thời
gian đã tăng 2,8%. Tỷ lệ tuyển dụng hiệu quả tăng
từ 0,83 lần lên 1,52 lần, lần đầu tiên sau chiến tranh
vượt qua giá trị 1 ở tất cả các địa phương. Tỷ lệ
tuyển dụng hiệu quả lao động toàn thời gian cũng
tăng lên 1,01 lần, nghĩa là cũng vượt quá được giá
trị 1. Tỷ lệ tham gia của người lao động nữ đã tăng
từ 63,6% lên 69,5%.
Về tiền lương, mặc dù tiền lương năm 2015 sụt
giảm sâu do việc tăng thuế tiêu thụ, tuy nhiên từ
sau năm 2015 việc tăng lương bắt đầu được cải thiện
hơn. Tổng mức lương danh nghĩa tăng 7,8%, nếu
494
494
507
518
534
539
550
564
2011
400
500
600
700
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Trư c khi áp d ng chính sách Abenomics
hình1:GDPdanhnghĩacủanhậtbảnquacácnăm(nghìntỷyên)
Nguồn:
