88
chính sách tài chính với doanh nghiệp khởi nghiệp ở việt nam
nghiệp (1989) với các trong tâm như: Chính sách
pháp lý và môi trường khởi nghiệp, chính sách
giáo dục khởi nghiệp, chính sách tài chính…
Chính sách thuế:
Các DN nhỏ có thu nhập chịu
thuế dưới 200.000 USD được hưởng lợi từ khấu
trừ thuế đối với DN nhỏ, làm giảm thuế suất thuế
thu nhập DN của liên bang từ 28% xuống còn 12%.
Vào tháng 1/2001, thuế suất thuế DN mới 21%
được áp dụng cho thu nhập từ 200.000 USD đến
300.000 USD. Các công ty nhỏ có mức thu nhập
chịu thuế dưới 200.000 USD cung được hưởng
khoản tín dụng thuế 20% cho chi phí R&D.
Chính sách tiếp cận tài chính và vốn hạt giống:
Chính
phủ Canada tham gia vào một loạt chương trình
cung cấp hỗ trợ tài chính va cải thiện khả năng tiếp
cận nguồn tài chính cho các DN nhỏ mới. Cu thê
như: Bảo đảm tiền vay, cho vay kinh doanh nông
thôn, cho vay đối với những người khởi nghiệp là
dân bản địa, phụ nữ, doanh nhân trẻ và các DN
công nghệ; các chương trình vốn mạo hiểm và hỗ
trợ cho mạng lưới nhà đầu tư thiên thần.
Chính sách bảo lãnh vay vốn cho các DN nhỏ:
Chương
trình Bảo lãnh cho vay DN nhỏ của Canada đã được
áp dụng từ năm 1961. Chương trình này được đổi
tên thành Đạo luật Tài chính DN nhỏ Canada vao
năm 1999, Chính phủ cung cấp bảo lãnh 85% các
khoản cho vay DN nhỏ dưới 250.000 USD. Các
khoản vay này có thể được dành cho việc thành lập
các DN mới hoặc mở rộng hoặc hiện đại hóa các
công ty nhỏ có doanh thu dưới 5 triệu USD/năm.
Ngân hàng cho vay có thể đảm bảo an toàn đối với
tài sản và bảo đảm cá nhân lên đến 25%.
Đài Loan (Trung Quốc)
Đài Loan là một nền kinh tế chú trọng vấn đề
khởi nghiệp từ rât sớm. Phát triển DNNVV được
coi là một yếu tố quan trọng trong các sáng kiến
phát triển kinh tế từ năm 1953. Các DNNVV chiếm
hơn 97% tổng số DN (hơn một triệu DN nhỏ vào
năm 2000) và sử dụng trên 78% lực lượng lao động
nươc nay.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, Đài Loan ít bị
khủng hoảng hơn các nền kinh tế châu Á khác, vì
các DNNVV đóng vai trò chi phối trong chính sách
kinh tế của Đài Loan so với Hàn Quốc hay Nhật
Bản. Các chính sách tài chính hỗ trợ khởi nghiệp
của Đài Loan tiếp thu những ưu điểm và có sự điều
chỉnh so với các quốc gia phương Tây. Cu thê:
Chính sách thuế:
Chính phủ cấp tín dụng thuế
lên tới 20% cho cá nhân đầu tư vào các DNNVV
để giải quyết thiếu hụt vốn cổ phần.
Chính sách tiếp cận tài chính và vốn hạt giống:
Chính phủ đóng một vai trò lớn trong việc cung
cấp tài chính cho các DNNVV hiện tại, vừa trực tiếp
vừa gián tiếp. Chính phủ quy định mỗi ngân hàng
phải thành lập một Trung tâm Dịch vụ DNNVV
tại mỗi chi nhánh và phân bổ một tỷ lệ vốn cho các
DNNVV. Chính phủ trực tiếp lấp đầy thiếu hụt tài
chính DNNVV thông qua Ngân hàng Thương mại
Đài Loan, Quỹ bảo lãnh tín dụng DNNVV và một
chương trình kích thích sự phát triển của ngành
công nghiệp mạo hiểm.
Bảo lãnh cho vay khởi sự cho các doanh nhân trẻ
khởi nghiệp:
Cung cấp bảo lãnh cho các khoản vay
khởi nghiệp của các doanh nhân trẻ, vơi sô vay lên
đến 4 triệu Đài tệ. Trong đó 1,4 triệu Đài tệ sẽ được
bảo đảm bằng tài sản thế chấp. Đây là một khoản
vay cá nhân, co thời gian ân hạn hai năm.
Vốn đầu tư mạo hiểm:
Chính phủ đã đóng một
vai trò tích cực và quan trọng trong việc phát triển
ngành vốn mạo hiểm ở Đài Loan. Năm 1982, Chính
phủ Đài Loan đã giới thiệu cơ chế vốn mạo hiểm
cho các công ty công nghệ. Năm 1983, Đài Loan đã
thông qua “Quy định về các DN đầu tư vốn mạo
hiểm” và mở ra cánh cửa cho sự xuất hiện của các
công ty vốn liên doanh.
Sàn giao dịch OTC:
Ngày 18/4/2000, Đài Loan
mở một sàn giao dịch OTC cho các DN đang phát
triển sáng tạo (sàn có tên là TIGER). Để được niêm
yết, một DNNVV phải có vốn và tiềm năng tăng
trưởng lớn. Có 400 công ty TIGER va khoảng 1/3
trong số 1.155 công ty đầu tư vốn mạo hiểm đã
niêm yết trên sàn giao dịch TIGER. Sàn giao dịch
này mở ra tạo cơ hội cho các DN khởi nghiệp đáp
ứng được nhu cầu mà không bị ràng buộc bởi các
quy định niêm yết nghiêm ngặt.
Khuyến nghị đối với Việt Nam
Từ những kinh nghiệm của các quốc gia, bên
cạnh thực tế các biện pháp đang được áp dụng
hiện nay để hỗ trợ khởi nghiệp ở Việt Nam, tác giả
đề xuất một số giải pháp liên quan đến chính sách
tài chính như sau:
Thành lập ngân hàng
dành cho các doanh nghiêp nhỏ va vưa
Xu hướng chung tại các quốc gia cho thấy,
các khoản trợ cấp lãi suất được chuyển thành các
khoản cho vay có thể thu hồi và các chương trình
vốn chủ sở hữu. Điều này làm tăng tinh thần trách
nhiệm đối với việc sử dụng vốn của các doanh
nhân khởi nghiệp, nhằm tăng hiệu quả sử dụng
vốn. Tuy nhiên, điều quan trọng là khả năng tiếp
cận vốn vay cũng như vấn đề bất cân xứng thông
