TÀI CHÍNH -
Tháng 4/2018
89
tin về nguồn cung cấp vốn. Tại Canada, một ngân
hàng chuyên cung cấp vốn vay cho các DNNVV
của Chính phủ được thành lập để đảm bảo nguồn
cung ứng vốn đối với cac DN khởi nghiệp, bên
cạnh các quỹ tín dụng trên thị trường. Với bản chất
rủi ro lớn, thiếu tài sản đảm bảo của các DN khởi
nghiệp cũng như các điều kiện khắt khe của khu
vực ngân hàng, dẫn đến khó khăn trong việc tiếp
cận vốn của các DN khởi nghiệp. Việc thành lập
một ngân hàng chuyên cung cấp dịch vụ về vốn
cho các DNNVV và DN khởi nghiệp là thực sự cần
thiết ở Việt Nam.
Đồng thời, để giảm gánh nặng hành chính trong
huy động và vay vốn, các quốc gia cũng đơn giản
hóa quá trình phê duyệt khoản vay, sử dụng các
ứng dụng cho vay trực tuyến, sử dụng các kỹ thuật
chấm điểm tín dụng và phê duyệt trước khi cho
vay nhằm làm giảm chi phí đi vay của các công ty
nhỏ. Điều này hoàn toàn có thể được áp dụng đối
với ngân hàng cho DNNVV nếu được thành lập.
Về chính sách bảo lãnh cho vay
và thành lập các quỹ cho vay vi mô
Đối với vốn khởi đầu, các biện pháp chính sách
phục vụ cho hai mục tiêu chính:
Một là,
lấp đầy
thiếu hụt tài chính khởi đầu cho những người khởi
nghiệp không đạt được tiêu chuẩn về đảm bảo tài
sản thế chấp của các nhà tài trợ truyền thống;
Hai
là,
lấp đầy thiếu hụt tài trợ tổng hợp và vốn hạt
giống dành cho các công ty có định hướng công
nghệ và có tiềm năng tăng trưởng cao.
Các chương trình bảo lãnh cho vay của Chính
phủ nhằm mục đích làm giảm rủi ro ngân hàng
cho DN nhỏ vay, hoặc tăng mức độ hiểu biết của
các ngân hàng về khách hàng và thị trường DN
nhỏ. Nhờ có sự bảo lãnh của Chính phủ, các DN
khởi nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận nguồn vốn
vay từ khu vực ngân hàng. Tuy nhiên, để làm điều
này, cần xem xét và đánh giá các tiêu chuẩn cụ thể
như tính khả thi của dự án để được bảo lãnh đi
kèm với các cam kết sử dụng vốn vay hiệu quả và
các yêu cầu về tỷ lệ vốn đối ứng từ phía DN khởi
nghiệp, giúp giảm thiểu gánh nặng cho ngân sách
trong trường hợp DN không trả được nợ vay.
Thực tế, các quỹ cho vay vi mô thường nhắm
đến các nhóm cụ thể như: phụ nữ, thanh niên và
các dân tộc thiểu số hoặc các vùng khó khăn về
kinh tế. Để khởi nghiệp thành công, vấn đề vốn
luôn là điều kiện tiên quyết đối với bất kỳ một DN
khởi nghiệp nào. Trong khi với tính chất rủi ro cao,
các DN khởi nghiệp gặp khó khăn trong việc tiếp
cận vốn ngân hàng và các kênh cho vay truyền
thống. Với vai trò quan trọng của các DN khởi
nghiệp trong việc gia tăng công ăn việc làm, việc
thành lập các quỹ cho vay hướng đến đối tượng
khởi nghiệp có ý nghĩa thiết thực.
Xây dựng cơ chế, chính sách cụ th , minh bạch
nhằm khuyến khích việc h nh thành và phát tri n
các quỹ đầu tư mạo hi m
Thị trường vốn mạo hiểm chính thức ngày càng
phát triển mạnh mẽ ở các quốc gia và là điểm tựa
an toàn về tài chính cho các doanh nhân khởi
nghiệp, bên cạnh các kênh huy động vốn truyền
thống. Các khoản tài trợ và cho vay R&D và các
quỹ đầu tư mạo hiểm thường được hướng tới các
công ty tiềm năng có triển vọng giai đoạn đầu, gặp
khó khăn trong việc thu hút các khoản vay rủi ro.
Số lượng các quỹ đầu tư trong và ngoài nước
cho khởi nghiệp ở Việt Nam không nhiều. Trung
bình mỗi năm chỉ có khoảng 10-20 DN khởi nghiệp
Việt Nam nhận được đầu tư từ những quỹ đầu tư
này. Trong khi đó, việc hình thành các quỹ đầu tư
mạo hiểm cũng đang gặp không ít khó khăn cả về
khía cạnh quy định pháp luật cũng như trên thực
tế triển khai. Do đó, để khuyến khích việc thành
lập các quỹ đầu tư mạo hiểm, Chính phủ có thể
tham gia với vai trò góp vốn trong thời gian đầu
và có kế hoạch thoái vốn phù hợp trong khoảng
thời gian từ 3 đến 5 năm. Điều này giúp kêu gọi
vốn từ cộng đồng các nhà đầu tư nhằm đáp ứng
nhu cầu vốn và hỗ trợ các DN khởi nghiệp.
Xây dựng cơ sở dữ liệu nhà đầu tư “thiên thần”
đ giúp các doanh nghiêp khơi nghiêp dễ dàng
trong việc t m kiếm nguồn vốn đầu tư khởi sự
Chính phủ các nước Canada, Phần Lan, Ireland,
Anh, Mỹ và Đài Loan đã hỗ trợ xây dựng cơ sở dữ
liệu nhà đầu tư “thiên thần” và các diễn đàn phù
hợp khác nhằm cải thiện luồng thông tin giữa các
cá nhân. Đáng chú ý trong số này là Chương trình
Đầu tư Cộng đồng Canada của Bộ Công nghiệp
Canada để thử nghiệm các phương pháp tiếp cận
để xây dựng các dịch vụ hỗ trợ đầu tư ở cấp địa
Ở Việt Nam, có rất nhiều dự án tiềm năng, tuy
nhiên việc thiếu thông tin về các nguồn vốn
cung ứng hay việc không đáp ứng được các
yêu cầu về tài sản đảm bảo của hệ thống tín
dụng trong nước cũng như không thể tiếp cận
các nhà đầu tư có thể cấp vốn khiến các doanh
nhân khởi nghiệp gặp khó khăn trong triển
khai ý tưởng khởi nghiệp.
