TÀI CHÍNH -
Tháng 7/2017
9
- Các nguyên tắc cơ bản lập BCTC bao gồm: Trình
bày nhất quán (cơ sở và kỳ kế toán), liên tục, trọng
yếu, hợp nhất và loại trừ các giao dịch nội bộ, điều
chỉnh hồi tố các sai sót.
Thứ ba,
hoàn thiện các quy định về hướng dẫn lập
và công bố BCTC, bao gồm:
- Báo cáo tình hình tài chính: Phản ánh tình hình
tài sản và nguồn hình thành tài sản của đơn vị HCSN
tại thời điểm lập báo cáo, giúp người sử dụng thông
tin đo lường, đánh giá về tình hình tài chính của đơn
vị. Báo cáo tình hình tài chính được kết cấu gồm 3
phần: Tài sản, nợ phải trả, nguồn vốn.
- Báo cáo kết quả hoạt động: Phản ánh thông tin
doanh thu, chi phí và kết quảhoạt động củađơnvị trong
kỳ lập báo cáo, giúp người sử dụng thông tin đánh giá,
đo lường hiệu quả hoạt động của đơn vị. Báo cáo kết
quả hoạt động được kết cấu bao gồm: Các khoản thu,
các khoản chi và kết quả hoạt động tại đơn vị.
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Phản ánh thông tin
về luồng tiền vào và luồng tiền đi ra khỏi đơn vị,
giúp người sử dụng thông tin đánh giá nguồn tiền,
khả năng tạo tiền của đơn vị. Báo cáo lưu chuyển tiền
tệ được kết cấu riêng biệt theo 3 luồng tiền tương ứng
với 3 hoạt động: Hoạt động chính, hoạt động đầu tư
và hoạt động tài chính.
- Thuyết minh BCTC: Giải thích, bổ sung, giải
trình các thông tin về tình hình hoạt động, tình hình
tài chính, tình hình lưu chuyển tiền và các thông tin
khác liên quan đến đơn vị HCSN để thông tin trên
BCTC đơn vị HCSN được rõ ràng, trung thực và
hữu ích hơn.
Để hoàn thiện hệ thống BCTC của các đơn vị
HCSN, ngoài việc quy định đồng bộ các nội dung giải
pháp trong các văn bản pháp lý, rất cần nâng cao trình
độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ kế toán các đơn
vị, xây dựng hệ thống thông tin kế toán hiện đại. Chỉ
bằng cách thực hiện đồng bộ các giải pháp trên, mới
có thể xây dựng được một hệ thống BCTC của các
đơn vị HCSN đáp ứng yêu cầu quản lý ngân sách và
tài chính công, phù hợp với thông lệ quốc tế, đáp ứng
thông tin đầu vào của Tổng KTNN, góp phần tiếp tục
nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực TCNN -
theo đúng mục tiêu của Tổng KTNN đã đề ra.
Tài liệu tham khảo:
1. Luật Kế toán số 88/2015/QH13;
2. Quyết định 138/2007/QĐ-TTg ngày 21/8/2007 của Thủ tướng Chính phủ về
việc phê duyệt Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2020;
3. Quyết định 19/2006/QĐ-BTC ngày 30/03/2006 của Bộ Tài chính về việc ban
hành chế độ kế toán HCSN;
4. Nghị định số 25/2017/NĐ-CP ngày 14/3/2017 của Chính phủ về báo
cáo TCNN...
Ngoài ra, theo quy định hiện hành, đơn vị HCSN
hiện cũng chưa lập Báo cáo lưu chuyển tiền tệ để
phản ánh thông tin về các luồng tiền thu vào và chi ra
phát sinh tại đơn vị. Đây là nguồn thông tin đầu vào
rất quan trọng để cung cấp cho Tổng KTNN, phục
vụ lập Báo cáo lưu chuyển tiền tệ nhà nước, cung
cấp cái nhìn tổng thể về tình hình tài chính của Nhà
nước bằng việc chỉ ra dòng tiền vào và ra của các hoạt
động như hoạt động đầu tư, hoạt động tài chính...
Giải pháp hoàn thiện hệ thống báo cáo
tài chính của các đơn vị hành chính sự nghiệp
Yêu cầu quản lý tài chính công trong giai đoạn mới
đặt ra những yêu cầu và đỏi hỏi KTNN phải cung cấp
thông tin đầy đủ không những về NSNN mà còn về
tài chính nhà nước (TCNN), làm căn cứ phân tích dự
báo tình hình TCNN một cách đầy đủ, kịp thời, công
khai, minh bạch nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng mọi
nguồn lực TCNN. Xuất phát từ yêu cầu thông tin đầu
vào của Tổng KTNN, kết hợp với việc đánh giá thực
trạng của hệ thống BCTC của các đơn vị HCSN theo
quy định hiện hành, cần tập trung vào 3 nhóm giải
pháp chính để hoàn thiện hệ thống BCTC của các đơn
vị HCSN đáp ứng mục tiêu của Tổng KTNN, cụ thể:
Thứ nhất,
xác định cơ sở ghi nhận kế toán và danh
mục BCTC:
- Về cơ sở kế toán: Để BCTC đơn vị HCSN được
minh bạch, hữu ích và cung cấp đầy đủ hơn các
thông tin TCNN, điều quan trọng nhất là thay đổi
cơ sở ghi nhận kế toán từ mức độ hiện thời của kế
toán dồn tích (điều chỉnh) sang cơ sở dồn tích toàn
bộ theo một lộ trình phù hợp. Trong đó, các khoản
chi mua sắm, xây dựng tài sản, nhà xưởng, thiết bị;
mua hàng hóa, nguyên liệu… sẽ được ghi nhận là tài
sản trong BCTC. Chi phí được xác định trên cơ sở hao
mòn hoặc khấu hao tài sản và giá vốn của các khoản
mục hàng tồn kho.
- Về danh mục BCTC: Do một trong các mục tiêu
hoàn thiện BCTC tại các đơn vị HCSN là nhằm cung
cấp thông tin đầu vào để lập BCTC nhà nước theo quy
định của Luật Kế toán nên cần xây dựng danhmục các
BCTC tại đơn vị HCSN, gồm: (a) Báo cáo tình hình tài
chính; (b) Báo cáo kết quả hoạt động; (c) Báo cáo lưu
chuyển tiền tệ; (d) Bảng Thuyết minh BCTC phù hợp
với yêu cầu thông tin đầu vào của Tổng KTNN.
Thứ hai,
hoàn thiện các quy định về yêu cầu thông
tin trình bày trên BCTC và các nguyên tắc lập BCTC,
phù hợp với chuẩn mực kế toán công và thông lệ
quốc tế. Cụ thể:
- Các yêu cầu thông tin cơ bản bao gồm: Dễ hiểu,
phù hợp, đáng tin cậy, trọng yếu, trung thực, khách
quan và so sánh được.
