TÀI CHÍNH -
Tháng 7/2017
19
tượng không chịu thuế đối với hàng hóa tạm nhập
khẩu, tái xuất khẩu. Do đó, cần nghiên cứu sửa
đổi, bổ sung cho phù hợp.
Về quy định thu thuế đối với hàng hóa do tổ chức,
hộ gia đình, cá nhân mua để xuất khẩu
Luật Thuế BVMT quy định tổ chức, hộ gia đình,
cá nhân mua hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế
BVMT để xuất khẩu phải nộp thuế BVMT. Quy định
này là chưa phù hợp với nguyên tắc thuế BVMT chỉ
thu đối với hàng hóa khi sử dụng gây tác động xấu
đến môi trường tại Việt Nam; Đồng thời, chưa đảm
bảo công bằng đối với trường hợp hàng hóa do cơ
sở sản xuất trực tiếp xuất khẩu hoặc ủy thác cho cơ
sở kinh doanh xuất khẩu để xuất khẩu thuộc đối
tượng không chịu thuế BVMT. Do đó, cần nghiên
cứu bổ sung quy định không thu thuế hoặc hoàn
thuế BVMT đối với hàng hóa do tổ chức, hộ gia
đình, cá nhân mua để xuất khẩu.
Về khung thuế bảo vệmôi trường đối với xăng dầu
Xăng dầu là sản phẩm chứa các chất hóa học,
khi sử dụng gây ảnh hưởng xấu đến môi trường
ở diện rộng. Mức thuế BVMT đối với xăng, dầu,
mỡ nhờn đã bằng mức tối đa trong khung thuế
(đối với nhiên liệu bay) hoặc gần bằng mức tối đa
trong khung thuế. Theo đó, trường hợp cần thiết
phải điều chỉnh mức thuế BVMT đối với xăng dầu
để phù hợp với chính sách phát triển kinh tế - xã
hội của Nhà nước trong từng thời kỳ là khó có thể
thực hiện được, đặc biệt trong điều kiện phải cắt
giảm dần thuế nhập khẩu đối với xăng dầu theo
cam kết quốc tế; và giá xăng dầu của Việt Nam
hiện đang thấp hơn so với giá xăng dầu của các
nước có chung đường biên giới nói riêng và nhiều
nước khác trong khu vực ASEAN.
Về khung thuế bảo vệ đối với dung dịch HCFC
và túi ni lông thuộc diện chịu thuế
Mức thuế BVMT đối với dung dịch HCFC và
túi ni lông thuộc diện chịu thuế đã gần bằng mức
tối đa trong khung thuế. Dung dịch HCFC và túi
ni lông thuộc diện chịu thuế là những sản phẩm
khi sử dụng gây tác động rất xấu đến môi trường
(túi ni lông phải trải qua thời gian rất lâu để phân
hủy, có thể tới hàng trăm năm). Theo Nghị định
thư Montreal về hạn chế sử dụng các chất làm
suy giảm tầng ô zôn thì Việt Nam sẽ phải loại
trừ hoàn toàn việc sử dụng dung dịch HCFC vào
năm 2030. Theo kinh nghiệm của các nước trên
thế giới thì nhiều nước đang áp dụng mức thuế
BVMT cao hoặc cấm sản xuất, bán, sử dụng túi
ni lông. Do đó, để nâng cao hơn nữa trách nhiệm
và nhận thức của tổ chức, cá nhân đối với đối với
môi trường, góp phần giảm dần sử dụng các sản
phẩm này, cần nghiên cứu điều chỉnh khung thuế
BVMT đối với dung dịch HCFC và túi ni lông
thuộc diện chịu thuế.
Về quy định thu thuế bảo vệ đối với xăng dầu sinh học
Hiện nay, Chính phủ có chủ trương khuyến khích
hơn nữa việc sản xuất và sử dụng xăng dầu sinh học
(xăng E5, xăng E10, dầu diesel B5, dầu diesel B10).
Luật Thuế BVMT hiện hành đã có quy định ưu đãi
đối với xăng sinh học là chỉ thu thuế BVMT đối với
xăng khoáng, không thu thuế đối với etanol (E100).
Đối với xăng, dầu sinh học (như xăng E5, dầu diesel
B5 - có tỷ lệ 4-5% etanol; xăng E10, dầu diesel B10 -
chứa tỷ lệ 9-10% etanol) thì chỉ tính thu thuế BVMT
theo tỷ lệ xăng, dầu khoáng có trong xăng, dầu sinh
học. Tuy nhiên, để khuyến khích hơn nữa việc sản
xuất và sử dụng xăng dầu sinh học, cần quy định tại
Luật mức thuế BVMT đối với xăng dầu sinh học ưu
đãi hơn đối với xăng dầu khoáng.
Về thời điểmtính thuế bảo vệmôi trường đối với xăng dầu
Luật Ngân sách nhà nước năm 2015 (có hiệu lực
thi hành từ 01/01/2017) quy định thuế BVMT thu từ
hàng nhập khẩu là khoản thu ngân sách trung ương
hưởng 100%. Luật Thuế BVMT quy định thời điểm
tính thuế BVMT đối với xăng dầu là thời điểm đầu
mối kinh doanh xăng dầu bán ra. Quy định này của
Luật Thuế BVMT chưa tạo thuận lợi cho việc triển
khai Luật Ngân sách nhà nước.
Về hoàn thuế bảo vệmôi trường đối với hàng hóa nhập
khẩu được tái xuất khẩu ra nước ngoài
Luật Thuế BVMT quy định hoàn thuế BVMT đối
với: Hàng hóa nhập khẩu còn lưu kho, lưu bãi tại
cửa khẩu và đang chịu sự giám sát của cơ quan Hải
quan, được tái xuất khẩu ra nước ngoài và hàng hóa
nhập khẩu do người nhập khẩu tái xuất khẩu ra
nước ngoài. Quy định này là trùng lắp, cần nghiên
cứu gộp lại cho phù hợp.
Như vậy, qua 5 năm triển khai thực hiện, Luật
Thuế BVMT đã đạt được mục tiêu, yêu cầu khi ban
hành. Bên cạnh đó, Luật Thuế BVMT đã có tồn tại, hạn
chế cần phải nghiên cứu, sửa đổi cho phù hợp.
Tài liệu tham khảo:
1. Luật Thuế BVMT số 57/2010/QH12;
2. Bộ Tài chính, Đề tài nghiên cứu cấp Bộ “Định hướng hoàn thiện chính sách
thuế BVMT giai đoạn 2016 – 2020”;
3. Bộ Tài chính, Dự án Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thuế BVMT.
