10
NHỮNG NỘI DUNG MỚI CỦA CƠ CHẾ, CHÍNH SÁCH THUẾ NĂM 2016
vi sau đây bị nghiêm cấm: (i) Kê khai khống vốn điều
lệ, không góp đủ số vốn điều lệ như đã đăng ký; cố
ý định giá tài sản góp vốn không đúng giá trị và (ii)
Kinh doanh các ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh;
kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều
kiện khi chưa đủ các điều kiện kinh doanh theo quy
định của Luật Đầu tư hoặc không bảo đảm duy trì đủ
điều kiện kinh doanh trong quá trình hoạt động. Việc
hoàn thuế đối với những trường hợp này là không
hợp lý, không góp phần tích cực hạn chế các hành vi
vi phạm pháp luật về kinh doanh; khiến cho các hoạt
động kinh doanh không minh bạch có cơ sở tồn tại;
dễ dẫn đến không chặt chẽ, an toàn cho môi trường
đầu tư, kinh doanh.
- Đối với dự án đầu tư khai thác tài nguyên khoáng
sản, việc thực hiện không hoàn thuế mà không phân
biệt tài nguyên, khoáng sản xuất khẩu đã qua chế
biến hay chưa qua chế biến nhằm hạn chế xuất khẩu
tài nguyên thô, chưa qua chế biến; hạn chế việc thực
hiện các thủ tục hoàn thuế GTGT rồi sau đó lại thu
thuế khi dự án đầu tư đi vào sản xuất, kinh doanh.
Qua đó, thực hiện đơn giản hóa chính sách thuế và
các thủ tục quản lý thuế, giải quyết được các trường
hợp vướng mắc và bất cập trong tổ chức thực hiện
Luật Thuế GTGT. Để không ảnh hưởng đến phương
án kinh doanh của các dự án đầu tư khai thác tài
nguyên, khoáng sản đang thực hiện, quy định này
chỉ áp dụng đối với các dự án đầu tư khai thác tài
nguyên khoáng sản được cấp phép từ ngày 1/7/2016.
- Việc đưa các dự án đầu tư sản xuất sản phẩm
hàng hóa mà tổng giá trị tài nguyên, khoáng sản
cộng với chi phí năng lượng chiếm từ 51% giá thành
sản phẩm trở lên theo dự án đầu tư vào diện không
hoàn thuế GTGT cho dự án đầu tư cũng nhằm mục
đích khuyến khích chế biến sâu tài nguyên trước khi
xuất khẩu, tạo GTGT lớn hơn trong nước đối với tài
nguyên, góp phần khuyến khích sử dụng có hiệu
quả nguồn tài nguyên thiên nhiên và khoáng sản
của đất nước.
Những phân tích trên cho thấy, việc bổ sung 4 loại
dự án đầu tư vào diện không hoàn thuế GTGT cho
dự án đầu tư là để đảm bảo sự phù hợp của pháp
luật với thực tiễn quản lý thuế và sự thống nhất giữa
pháp luật thuế với quy định của Luật DN; đồng thời,
góp phần chống gian lận thương mại, phòng chống
thất thu cho ngân sách nhà nước.
Năm là,
bổ sung 2 trường hợp sau đây không được
hoàn thuế: (i) Hàng hóa nhập khẩu để xuất khẩu; (ii)
Hàng hóa xuất khẩu không thực hiện xuất khẩu tại
địa bàn hoạt động hải quan theo Luật Hải quan. Để
thực hiện nguyên tắc đánh thuế theo điểm đến như
thông lệ quốc tế thì cần áp dụng thuế suất 0% và
NĂM SỐ TIỀN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐÃ HOÀN (TỶ ĐỒNG)
2011
77.945
2012
85.245
2013
91.482
2014
98.970
2015
85.000
Nguồn: Báo cáo Tổng kết công tác thuế các năm từ 2011 đến 2015 của Tổng cục Thuế
Bảng số liệu trên cho thấy, ngoại trừ năm 2015, số
tiền hoàn thuế GTGT đều tăng khá nhanh qua các
năm, có nhiều năm số tiền hoàn thuế GTGT thực tế
lớn hơn rất nhiều so với dự toán. Tuy nhiên, số chi
hoàn thuế GTGT năm 2015 trên chưa kể khoảng trên
7.000 tỷ đồng đã ra quyết định hoàn thuế GTGT năm
2015 nhưng được thực hiện chi hoàn vào năm 2016.
- Báo cáo giải trình, tiếp thu va chinh ly Dự án
Luât sưa đôi, bô sung môt sô điêu cua Luât Thuê
gia tri gia tăng, Luât Thuê tiêu thu đăc biêt va Luât
Quan ly thuê của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho
biết “Qua nghiên cứu kinh nghiệm nhiều nước cho
thấy, để quản lý chặt chẽ nguồn thu và hạn chế gian
lận trong hoàn thuế GTGT, các nước trên thế giới đã
áp dụng nhiều phương thức khác nhau. Một trong
những phương thức chủ yếu để ngăn ngừa gian
lận trong hoàn thuế GTGT là chuyển số thuế GTGT
chưa khấu trừ hết sang các kỳ tiếp theo mà không
thực hiện hoàn thuế, trừ trường hợp xuất khẩu. Điển
hình cho việc thực hiện phương thức này là các nước
như: Thái lan, Bulgaria, Ba lan, Chi lê, Thổ nhĩ kỳ,
Marocco, Panama”.
Những phân tích trên cho thấy, việc bãi bỏ quy
định hoàn thuế GTGT đối với trường hợp lũy kế thuế
GTGT đầu vào chưa khấu trừ hết từ 12 tháng hoặc 4
quý trở lên sẽ giúp giảm bớt các thủ tục về thuế và
góp phần ngăn ngừa gian lận trong hoàn thuế GTGT.
Bốn là,
sửa đổi quy định về hoàn thuế GTGT cho
dự án đầu tư. Theo đó, trong những trường hợp sau
đây, cơ sở kinh doanh không được hoàn thuế GTGT
mà chuyển khấu trừ sang kỳ tiếp theo: (i) Dự án đầu
tư của cơ sở kinh doanh không góp đủ vốn điều lệ
như đã đăng ký; (ii) Kinh doanh ngành nghề kinh
doanh có điều kiện khi chưa đủ các điều kiện kinh
doanh theo quy định của Luật Đầu tư hoặc không
đảm bảo duy trì đủ điều kiện kinh doanh trong
quá trình hoạt động; (iii) Dự án đầu tư khai thác tài
nguyên, khoáng sản cấp phép từ ngày 1/7/2016; (iv)
Dự án đầu tư sản xuất sản phẩm hàng hóa mà tổng
giá trị tài nguyên, khoáng sản cộng với chi phí năng
lượng chiếm từ 51% giá thành sản phẩm trở lên theo
dự án đầu tư. Sự thay đổi này xuất phát từ những căn
nguyên chủ yếu sau:
- Theo Khoản 5 và 6 Điều 17 Luật DN thì hai hành
