TÀI CHÍNH -
Tháng 7/2016
17
thường không quá 70% so với thuế suất ưu đãi của
từng mặt hàng tương ứng do Chính phủ quy định.
Tại Điểm c, Khoản 3, Điều 6, Luật sửa đổi đã bổ
sung quy định: Thuế suất thông thường áp dụng
đối với hàng hóa NK không thuộc các trường hợp
áp dụng thuế suất ưu đãi hoặc thuế suất ưu đãi đặc
biệt nêu trên, “được quy định bằng 150% so với thuế
suất ưu đãi của từng mặt hàng tương ứng”.
Không quy định khung thuế suất thuế XK
Điều 12 Luật thuế XK, thuế NK năm 2005 quy
định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Biểu
thuế XK theo danh mục nhóm hàng chịu thuế và
khung thuế suất đối với từng nhóm hàng, Biểu thuế
NK ưu đãi theo danh mục nhóm hàng chịu thuế và
khung thuế suất ưu đãi đối với từng nhóm hàng,
bao gồm cả mức tối thiểu và mức tối đa (sau đây gọi
tắt là Biểu khung).
Việc quy định mức khung thuế suất, bao gồm
cả mức tối thiểu (sàn) và mức tối đa (trần) như thời
gian qua đã phát huy tác dụng tích cực và là căn cứ
quan trọng để Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính
ban hành mức thuế XK, thuế NK ưu đãi MFN đối
với từng mặt hàng; đáp ứng tính chủ động, kịp thời
trước những biến động giá cả của thị trường thế giới,
góp phần bình ổn giá cả thị trường trong nước và
phù hợp với tính chất đặc thù của Biểu thuế NK. Tuy
nhiên, kể từ năm 2007 khi gia nhập WTO, Việt Nam
đã cam kết cho 100% số dòng thuế tại thời điểm gia
nhập và phải cắt giảm hàng năm theo lộ trình cam
kết, đến nay lộ trình này cơ bản hoàn thành. Do đó,
việc quy định mức trần tối đa Biểu khung thuế suất
thuế NK như hiện hành thực tế không có ý nghĩa.
Bên cạnh đó, về mức thuế suất sàn (tối thiểu) thuế
suất NK cũng bộc lộ bất cập, do vậy việc xây dựng
sàn thuế (tối thiểu) của Biểu khung thuế suất thuế
NK như hiện hành là không phù hợp.
Để khắc phục tình trạng trên, Luật thuế XK, thuế
NK sửa đổi và Danh mục nhóm hàng chịu thuế XK
không quy định khung thuế suất thuế xuất, nhập
khẩu mà thay bằng quy định mức tối thiểu đối với
một số nhóm hàng chịu thuế XK.
Bổ sung nhiều trường hợp miễn thuế
Luật thuế mới đã bổ sung nhiều trường hợp
được miễn thuế, chuyển từ đối tượng được hoàn
thuế sang miễn thuế. Cụ thể như:
Thứ nhất,
chuyển từ hoàn thuế sang miễn thuế
đối với nguyên liệu, vật tư sản xuất xuất khẩu.
Theo Khoản 1d Điều 19 Luật thuế XK, thuế NK
2005 quy định: nguyên liệu, vật tư NK để sản xuất
XK thuộc đối tượng tạm nộp thuế, sau khi XK sản
phẩm sản xuất từ nguyên liệu này sẽ được hoàn
Thuế XK, thuế NK sửa đổi) đã quy định cụ thể từng
loại thuế gồm: Thuế theo tỷ lệ phần trăm (Điều
6), thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp (Điều 7), thuế đối
với hàng hóa nhập khẩu áp dụng hạn ngạch thuế
quan (Điều 8)... Trong đó, thuế theo tỷ lệ phần trăm
“được xác định căn cứ vào trị giá tính thuế và thuế
suất theo tỷ lệ phần trăm (%) của từng mặt hàng tại
thời điểm tính thuế”.
Để phù hợp với việc thực hiện các cam kết cắt
giảm thuế xuất khẩu trong khuôn khổ một số Hiệp
định thương mại tự do (FTA) như: TPP, Việt Nam –
EU, Luật thuế sửa đổi cũng quy định: “Trường hợp
hàng hóa XK sang nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh
thổ có thỏa thuận ưu đãi về thuế XK trong quan hệ
thương mại với Việt Nam thì thực hiện theo các thỏa
thuận này”. Như vậy, quy định tại Luật thuế sửa
đổi được tách bạch rõ ràng, phù hợp với xu hướng
hội nhập quốc tế, các cam kết liên quan đến thuế XK
và tạo điều kiện cho việc thực hiện các cam kết thuế
quan mà Việt Nam tham gia.
Bổ sung quy định về loại thuế suất
Nếu như Luật Thuế XK, thuế NK cũ chưa có quy
định về loại thuế suất được áp dụng cụ thể là thuế
NK ưu đãi, ưu đãi đặc biệt hay thuế thông thường…
đối với hàng hóa từ khu phi thuế quan NK vào thị
trường nội địa, do đó chưa bao quát hết các trường
hợp phát sinh, thì Luật Thuế XK, thuế NK sửa đổi
đã bổ sung quy định về áp dụng thuế suất đối với
hàng hóa từ khu phi thuế quan NK vào thị trường
nội địa theo nguyên tắc hàng hóa đáp ứng điều kiện
xuất xứ nào thì áp dụng theo mức thuế suất tương
ứng với loại xuất xứ đó. Cụ thể: Thuế suất ưu đãi
áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu có xuất xứ từ
nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ thực hiện đối
xử tối huệ quốc (MFN) trong quan hệ thương mại
với Việt Nam hoặc hàng hóa từ khu phi thuế quan
nhập khẩu vào thị trường trong nước đáp ứng quy
tắc xuất xứ từ nước, nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ
thực hiện đối xử tối huệ quốc trong quan hệ thương
mại với Việt Nam.
Thuế suất ưu đãi đặc biệt áp dụng đối với hàng
hóa nhập khẩu có xuất xứ từ nước, nhóm nước hoặc
vùng lãnh thổ có thỏa thuận ưu đãi đặc biệt về thuế
nhập khẩu trong quan hệ thương mại với Việt Nam
hoặc hàng hóa từ khu phi thuế quan NK vào thị
trường trong nước đáp ứng quy tắc xuất xứ từ nước,
nhóm nước hoặc vùng lãnh thổ có thỏa thuận ưu đãi
đặc biệt về thuế NK trong quan hệ thương mại với
Việt Nam.
Bên cạnh đó, quy định về thuế suất thông thường
cũng được sửa đổi, bổ sung. Luật thuế XK, thuế
NK trước đây hiện hành quy định thuế suất thông
