16
NHỮNG NỘI DUNG MỚI CỦA CƠ CHẾ, CHÍNH SÁCH THUẾ NĂM 2016
Một số tác động tích cực và yêu cầu sửa đổi
Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 45/2005/
QH11 được Quốc hội XI thông qua ngày 14/6/2005
có hiệu lực ngày 1/1/2006. Sau hơn 10 năm thực thi,
Luật đã đem lại nhiều kết quả đáng ghi nhận. Cụ
thể: Luật đã tạo ra khuôn khổ pháp lý, góp phần
quan trọng trong thực hiện đường lối chủ động hội
nhập kinh tế quốc tế, mở rộng quan hệ kinh tế đối
ngoại của Đảng và Nhà nước, phù hợp với tiến trình
cải cách đồng bộ hệ thống chính sách thuế giai đoạn
2005 đến 2015; Các quy định tại Luật đã có tác dụng
thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu (XK) phát triển, hỗ
trợ chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế theo hướng công
nghiệp hóa, hiện đại hóa, đồng thời, bảo hộ hợp
lý, có điều kiện, có chọn lọc đối với một số nhóm
mặt hàng, ngành nghề phù hợp với tiến trình hội
nhập quốc tế và hạn chế nhập khẩu (NK) các hàng
hóa gây ô nhiễm môi trường, hàng hóa tiêu dùng
không khuyến khích NK, góp phần hạn chế nhập
siêu. Cùng với đó, tỷ trọng số thu thuế XK, thuế
NK trong tổng thu ngân sách nhà nước qua các năm
giảm do thực hiện các cam kết quốc tế nhưng số thu
vẫn góp phần điều chỉnh cơ cấu thu ngân sách nhà
nước theo hướng bền vững và phát huy vai trò quản
lý của Nhà nước trong chống gian lận thương mại,
chống thất thu thuế...
Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực,
Luật thuế XK, NK năm 2005 cũng đã bộc lộ một số
hạn chế, không phù hợp với diễn biến thực tế phát
triển kinh tế và hội nhập quốc tế của đất nước. Một
số nội dung quy định tại Luật không còn phù hợp
với quy định của hệ thống pháp luật nói chung và
một số luật liên quan như Luật Quản lý thuế, Luật
Hải quan, Luật Đầu tư, Luật Bảo vệ môi trường…
và thực tiễn XK, NK hàng hóa những năm gần đây,
đặc biệt là trong bối cảnh Việt Nam tham gia hội
nhập quốc tế và triển khai mạnh mẽ công tác cải
cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020. Trước yêu
cầu đổi mới, phát triển, hội nhập mạnh mẽ của nền
kinh tế cần phải sửa đổi Luật thuế XK, thuế NK cho
phù hợp với thực tiễn, ngày 6/4/2016, Quốc hội đã
thông qua Luật Thuế XK, thuế NK khẩu sửa đổi,
thay thế Luật Thuế XK, thuế NK khẩu năm 2005.
Những thay đổi quan trọng của Luật thuế mới
Luật thuế XK, thuế NK đã đổi mới toàn diện hơn
về phương thức quản lý và chính sách thuế XK, thuế
NK phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế theo
hướng ổn định, công khai, minh bạch, tạo điều kiện
thuận lợi cho doanh nghiệp. Cụ thể:
Đổi mới về cách tính thuế
Tách biệt từng loại thuế
Luật Thuế XK, thuế NK số 45/2005/QH11 chỉ quy
định chung tại Điều 10: “(i) Thuế suất đối với hàng
hoá XK được quy định cụ thể cho từng mặt hàng tại
Biểu thuế XK; (ii) Thuế suất đối với hàng hóa NK
gồm thuế suất ưu đãi, thuế suất ưu đãi đặc biệt và
thuế suất thông thường”.
Luật Thuế XK, thuế NK số 107/2016/QH13 (Luật
LUẬT THUẾ XUẤT KHẨU, THUẾ NHẬP KHẨUNĂM2016:
NHỮNGĐỔI MỚI QUANTRỌNGTHEOYÊU CẦUHỘI NHẬP
ThS. HOÀNG THỊ THU HIỀN
Sau hơn 10 năm đi vào cuộc sống, Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đã tạo ra môi trường kinh
doanh thuận lợi cho hoạt động kinh doanh, xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, do tiến trình hội nhập ngày
càng sâu rộng, nhiều quy định của Luật đã không còn phù hợp với thực tế. Do đó, ngày 6/4/2016,
Quốc hội đã thông qua Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu sửa đổi, thay thế Luật Thuế xuất khẩu,
thuế nhập khẩu năm 2005 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/9/2016). Với nhiều điểmmới, sửa đổi
theo hướng tiến bộ, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển, Luật mới được kỳ vọng sẽ mang lại
những hiệu ứng tích cực, thúc đẩy kinh tế phát triển, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất
nhập khẩu của doanh nghiệp, cải thiệnmôi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh…
•
Từ khóa: Thuế xuất khẩu, nhập khẩu, cạnh tranh, doanh nghiệp, môi trường kinh doanh.